Welke albums waren dit jaar de kroketten bij mijn muzikale feestdis? Met andere woorden, wie maakte al de rest eveneens de moeite van het genieten – of het verteren – waard? Bij het opstellen van de lijst merkte ik veel weemoed en soms ook zware muziek, maar zoals steeds heb ik geen tijd verdaan met luisteren naar slechte muziek. Ach, er is ook veel Belgische muziek – en dat stemt dan weer vrolijk.
Hierbij twintig van mijn tien favoriete platen.
- Eddie Chacon :: Sundown De absolute topper van dit jaar. Designer van snit, maar laid back als een joggingbroek. Sexy, sloom en met de ziel bloot op tafel blies Eddie Chacon de demonen uit zijn hoofd en voor mij alle concurrentie het veld uit. Prijs- en vooral tijdloos.
- Lonnie Holley :: Oh Me Oh My Een album als een spookhuis dat je nog lang zal achtervolgen. Geesten uit Lonnies verleden vechten met spoken uit de hedendaagse maatschappij. De zanger klinkt bij wijlen als Gil Scott-Heron in zijn nadagen, een oude krijger die de krassen op zijn ziel en stembanden draagt als eretekens. Holley toont onbevreesd zijn kwetsbaarheid die voortkomt uit een leven vol ontberingen, zoals wanneer hij vertelt over de segregatie in Alabama in de jaren zestig. Even goed bezingt hij Het Wonder dat Het Leven is: ‘I am part of the wonder. The wonder is a drip of water that falls from the sky’. Hier spreekt een man die zijn prioriteiten juist heeft. Sfeer kristalliseert tot woorden, woorden tot ritmes waarna ze op het einde weer wegdeemsteren, de muziek uit elkaar valt en enkel de woorden overblijven op een waas van klank. Van bij de eerste beluistering riep ik al tegen iedereen die het wilde horen: ‘Plaat van het jaar!’ Ze is het uiteindelijk niet geworden, maar toch wel mooi tweede.
- Zimmerman :: Wish You Were Here Wat heet waardig afscheid nemen? Een verlies van een dierbare betekent ook een deel van jezelf afgeven; het trekt je hele bestaan uit de haak en de wereld zal er nooit meer hetzelfde uitzien. Zimmerman vond na de dood van zijn broer nog genoeg van zichzelf terug en deelde het ondeelbare verdriet met ons. Een plaat die nuchter zingt over een ongelooflijk drama en tegelijk onderkoeld, en toch oh zo warm is, die rustig deint en tegelijk toch voorbij vliegt. Een tour de force.
- Sampha :: Lahai Rustig zal het blijkbaar nooit zijn in Sampha’s hoofd, maar te midden van die chaos slaagt hij er toch weer in om met behulp van de toetsen van zijn piano onthechte hiphop en gospel ten hemel te doen stijgen. Een gave van nachtegalen.
- Cloudy-Oh :: Exactly Where I Wanna Be De liefde begon dit jaar maar minnetjes, maar (zoals de liefde dat dan zo mooi kan doen) ze kroop gaandeweg onder mijn huid en eindigde in een versmelting. Dit was in 2023 mijn go-to album wanneer ik niet wist wat op te zetten en elke keer opnieuw bleek het de juiste keuze – met dat amalgaam van loepzuivere en kwikzilveren popmelodieën, gevat in twaalf bruistabletten van songs.
- De Toegift :: De Toegift Deze groep uit Zeeland begeeft zich in een schimmenkabinet van waarheid en schijn. Poëtisch, met de tenen in het water en de haren in de wind, blazen de poëtische zinnen de muizenissen uit mijn hoofd.
- Rogé :: Curyman Twintig jaar al timmert de Braziliaan Rogé aan de weg. Wereldberoemd in Rio was hij al en hij schreef mee aan de hymne van de Olympische Spelen in 2016, maar nu pas, na een verhuis naar Los Angeles, breekt hij ook internationaal door. Rogé heeft een kleine rasp op de stem die een zeste van heerlijk melancholische schoonheid over deze suave samba- en bossanummers strooit. Een plaat die past bij de uren die tussen de plooien van avond en nacht vallen.
- Black Thought & El Michels Affair :: Glorious Game ‘Damn I love this glorious game‘. Dit jaar schreef de voorman van The Roots voor het jarige hiphopgenre een liefdesbrief zoals ik er zelf ook wel een zou willen ontvangen: verboos, funky, sexy en recht voor de raap. Een album als een melting pot van rap, funk, zweverige soul, vette reggae riddims, met Black Thoughts smeuïge delivery als saus erbovenop.
- Rian Snoeks :: Vlinders in de hel De langspeler die mij vertrouwen geeft in de toekomst van de jeugd. Bij momenten loodzwaar en gitzwart om aan te horen, maar nooit minder dan indringend. Als een wolf verscheurt hij zijn emoties rauw, op beats die ‘grimmiger zijn dan de Gebroeders’ en haast even verknipt zijn als de demonen waarmee hij op Vlinders in de hel afrekent. Ik hoop dat hij zich beter zal voelen in 2024, maar alvast bedankt voor 2023.
- Dirk :: Idiot Paradise Dirk is altijd al de slimste van de klas geweest. Ook dit album blinkt uit in teksten die even slimmig zijn qua spielerei als slim qua hun geëtaleerde diepgang. Passeren de revue: zelfbewustzijn, grensoverschrijdend gedrag, slapeloosheid, het dagelijkse leven. Alle bekende thema’s voor thirtysomethings – maar dan voor het type met gescheurde jeansbroeken rond de kont en vuile Converse All Stars aan de voeten. Voor de steeds luider gierende brulboei en afsluiter (waar Jelle Denturck een patent op lijkt te hebben genomen) “Alarms” alleen al verdient Dirk een plaats in deze top tien.
Vielen net buiten de boot, maar mochten zeker niet op het feestje ontbreken: Blur :: The Ballad of Darren, Jazz Brak :: Brak, Joey Valence & Brae :: Punk Tactics, Isolde Lasoen :: Oh Dear, Aphex Twin :: Blackbox Life Recorder, Chillowproductions & DJ Grazzhoppa :: Moving Targets, Tsar B :: To The Stars, Bob Dylan :: Shadow Kingdom, Wesley Joseph :: Glow, Shabazz Palaces :: Robed in Rareness.
En dan nog buiten categorie: “New Blue Sun” van André 3000, een album dat even interessant is als muziekstuk en als gedachte-experiment. Want wat als deze godsdienstleraarplaat gemaakt was door iemand anders dan de king of cool van OutKast? Had er dan iemand naar gekraaid en had het even veel aandacht en positieve feedback gekregen? Zou Enrique Iglesias het met een vergelijkbare worp schoppen tot ‘Best New Music’ op Pitchfork? Het antwoord is ontegensprekelijk neen en doet nadenken over de relativiteit van smaak en de beleving en beoordeling van een kunstwerk en dus ook over de relativiteit van muziekkritiek.
Verwachtingen en welwillendheid blijken het halve werk te zijn. We vonden André altijd al een van de hipste vogels en dus zijn we bereid ons hieraan over te geven. Zo ook ik. Dit is het album geweest dat deze laatste weken van dit jaar de laatste lichtjes in mijn hoofd uitblies nadat de kerstboom al in brand was gevlogen. Naar eigen zeggen had hij op zijn leeftijd niets interessants meer om over te rappen en je kan dat jammer vinden, maar daar. We hebben ook altijd kunnen vermoeden dat André goed op zijn fluit kon spelen, maar hier bewijst hij het toch maar.
Ik ben dit jaar niet op de festivals geraakt, ik verteerde mijn optredens in de verschillende concertzalen die dit land rijk is en daar viel gelukkig voldoende lekkers te rapen. Zo waren Young Fathers in Trix een overrompeling, The Hickey Underworld ging underground in De Studio, Eddie Chacon liet iedereen meezingen in de Ancienne Belgique en Oddisee maakte er een gezellig feestje van in Trix. Van School is Cool zag ik een optreden van stadionproporties – en dat in een klein achterafzaaltje in Boechout. Wat een band.
Beste gemiste optreden: Blur op de Lokerse feesten. Verdomme!
