Self Titled. Niét Kae Tempest. Self Titled. Want dat is het punt. Kae Tempest heeft zijn eigen naam gekozen, en draagt dat vaan trots als zijn banier. Hoe hij hier geraakt is, is zijn werk, en deze vijfde plaat is het verslag van de reis hiernaartoe, en wie hij nu is.
“Defiance”. Hoe vertaal je dat Engelse woord dat zoveel in zich draagt, maar zich zo moeilijk in het Nederlands laat vatten? “Trots” volstaat niet. Er zit een soort uitdagendheid in, een opstandigheid waar dat woord niet genoeg uiting aan geeft. “Tarting”? Stom woord. Gedateerd, archaïsch. Ach, laat Kae Tempest het gewoon zelf samenvatten: “They never wanted people like me round here / But when I’m dead, they’ll put my statue in the square.” Gedaan met twijfelen, gewoon bestaan met een bijna farse blik: “wà?” Want: “we don’t need permission to shine.”
Ondertussen drie jaar geleden vraag ik Kae Tempest als afsluiter van een gesprek over voorganger The Line Is A Curve wat hij zou willen zeggen aan zijn jongere zelf die destijds zo vurig die “13 Commandments” rapte (kijken aanbevolen). Het antwoord is droog, bijna verveeld, maar in het licht van deze plaat interessant: “De gedichten die ik toen schreef, waren in mijn gedachten afkomstig van mijn oudere zelf. Dat was wat ik deed in mijn teksten: communiceren met mijn oudere en jongere zelven. En nu ben ik de oudste van die zelven, en doe ik dat nog steeds: als ik schrijf, schrijf ik naar mijn toekomst en naar mijn verleden, en probeer ik al die personen die ik was mee te nemen.” Vandaag is het antwoord “Know Yourself”, waarin de jonge Tempest de aanzet geeft: “If you saw the younger you, what would you say to them? / I would say, “Thanks.” I would say “Peace” / I’d tell “Soon child, you’re going to find release.” De oude antwoordt met een gloedvolle track.
Want het heeft langer geduurd dan voorzien, maar vandaag zijn we zover. De transitie is afgerond, het baardje getrimd; Tempest is wie hij wilde zijn. Self Titled is een moment waarop hij kan stilstaan, en alles even laten bezinken. In opener “I Stand The Line” krijgen we het hele verhaal: “35 years dying to breathe”, in het bijna afsluitende “Breathe” nog eens. “I used to be a boy when I was young”, gaat het, waarna hij uitlegt hoe diep hij zat terwijl zijn carrière in de lift zat: “I was on stage giving people my heart but my heart wasn’t even concerned”. Het is een zinderende track, die culmineert in een typisch staaltje verbluffend ratelen.
Dat het de eerste keer is dat Tempest vaste partner Dan Carey (hij was er bij toen Rick Rubin The Book Of Traps And Lessons met hem opnam) loslaat, is hoorbaar. Nieuwe partner in crime Fraser T. Smith (Adele, James Morrison, Stormzy, euh, Tayo Cruz) ontlokte hem een nieuwe urgentie, die vooral in singles “Know Yourself” en “Statue In The Square” naar voren komt. De muziek is passend stevig, knalt bij momenten. Heeft Kae Tempest met dat eerste nummer een eigen banger geschreven? Misschien wel. Strijkers en blazers in “I Stand The Line”? Check. Het voelt glorieus.
In “Sunshine On Catford” komt Neil Tennant een Pet Shop Boys-refrein placeren, en het past perfect. “Diagnoses” danst op schrille synths die de provocerende tekst nog pesteriger maken. “With all these letters we’re dragging around it’s lucky I turned that MBE down”; humor, ook een nieuwe voor Kae Tempest, net als – misschien – een kinderwens. In het wat lome “Bless The Bold Future” wordt een en ander overwogen, zij het met de nodige twijfels: “Bring a child into chaos like this?” Welja, dus: “Bless the wild creature.”
Self Titled is niet perfect, daarvoor zakt “Prayers To Whisper” te veel in. Het citaat uit “We Die” van tweede album Let Them Eat Chaos past niettemin in een nummer waarin afscheid genomen wordt. Connie Constans zang in “Hyperdistillation”? Te cliché-triphop, maar ook daar: passons, als daarna dat ziedende, in één take opgenomen, “Breathe” volgt, met Young Fathers als versterkende patrouille.
Eigenlijk had Tempest een andere plaat klaar, “schuif die opzij, die is niet voor nu”, zei producer Smith. Laten we hem op onze knieën danken, want hij had gelijk: Self Titled is de plaat die Kae Tempest nu moést maken.
Wie wil weten hoe een bevrijding klinkt, begint hier.
