Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant gebleven voor Ye: een neus voor fijne samenwerkingen en een voor controverses.
Ontelbaar zijn de gastoptredens en samenwerkingen met onder meer Nicki Minaj, Bon Iver, Chris Martin, Mos Def, Pusha T, T-Pain, Daft Punk, Arca, Hudson Mohawk, … en uiteraard `grote` broer Jay-Z. Een enkele keer mondde het zelfs uit in een volwaardige samenwerking, zoals op Watch The Throne (2011) – samen met Jay-Z en Kids See Ghosts (met Kid Cudi) – waarvan in 2018 het gelijknamige album verscheen. Kids See Ghosts bleef ondanks alle lovende kritieken jammer een enkele uitstap, wat voor de nieuwe samenwerking ¥$ niet het geval lijkt te zijn.
Voor ¥$ slaat Ye de handen in elkaar met Ty Dolla $ign, een hiphopartiest die net als hij zijn sporen achter de schermen verdiende vooraleer niet alleen een succesvolle carrière als soloartiest uit te bouwen, maar daarbij ook het experiment niet te schuwen. Dat beide artiesten vroeg of laat zouden samenwerken, lag voor de hand, maar dat ze nog voor het eerste album verschenen was al lieten opmerken dat er dit jaar nog twee platen gepland zijn, is opmerkelijker. Toch hoeft dat niet alleen grootspraak of een niet in te lossen verwachting te zijn. Beide artiesten hebben al bewezen dat ze op korte tijd productief kunnen zijn zonder daarbij noodzakelijk aan kwaliteit in te boeten. Daarenboven geldt Vultures 1, ondanks de veelal negatieve recensies, als een commercieel succes en hebben beide heren via sociale media hun afkeer voor de critici al kenbaar gemaakt.
Dat critici en recensenten Ye en zijn muzikale output de laatste jaren steeds kritischer bekeken, hangt al dan niet toevallig samen met zijn steeds uitzinniger gedrag en uitspraken waarbij maar al te vaak zijn publieke persona aangehaald wordt bij het beoordelen van zijn albums. En al is het een feit dat zowel Jesus Is King als Donda bezweken onder een overdaad en gebrek aan focus, het is net iets dat Vultures 1 opvangt. Wat productie betreft hebben Ye`s albums in lange tijd niet zo gefocust geklonken, wat mening recensent ook erkent. Een van de belangrijkste kritieken lijkt dan ook zijn tekstuele output te zijn, waarbij Pitchfork alvast de eerlijkheid heeft te getuigen dat ook in zijn geprezen periode seks en geld meermaals aan bod kwamen en dat hij ook dan geen blad voor de mond nam.
Voor een belangrijk deel komt de kritiek op Vultures 1 dan ook neer op hoe Ye zelf gezien wordt, waarbij zijn output nu vanuit een ander oogpunt bekeken en ook bekritiseerd wordt. Opvallend genoeg wordt daarbij nauwelijks over Ty Dolla $ign gerept – alsof hij geen belangrijk aandeel in het album zou hebben. De meeste kritieken beperken zich tot het feit dat hij vocaal en tekstueel Ye`s meerdere is, maar Ye is nooit een vocale acrobaat of woordenkunstenaar geweest. Ook op zijn soloalbums werd hij op dat gebied geregeld overschaduwd door zijn gasten. En net als op die worpen is het vooral belangrijk in hoeverre de mc`s elkaar kunnen aanvoelen en -vullen. En op dat gebied valt niet te klagen, zelfs al klinkt Ye op verschillende nummers enigszins vermoeid en is Ty op dat vlak inderdaad vaak onmiskenbaar zijn meerdere.
De ster van Vultures 1 is echter de productie zelf, die de songs van de nodige hooks en interessante beats voorziet om de soms zwakkere vocale prestaties weg te moffelen. Maar op “Paid” doet Ye bijvoorbeeld wel degelijk meer dan louter zijn lijnen aframmelen en straalt Ty`s energieke stijl op hem af. Ook “Back To Me”, met een citaat uit Kevin Smiths Dogma (“Beautiful big titted naked women just don`t fall out of the sky you know”), laat een Ye horen die er duidelijk zin in heeft terwijl Ty zich tevreden stelt met een achtergrondrol. Het zijn echter gastrappers Freddie Gibbs en Quavo die de hoofdprijs afschieten.
Gastoptredens zijn overigens schering en inslag op het album met “Vultures” als het meest uitgesproken voorbeeld, met Ye en Ty die zich pas op het einde laten horen. Ondanks de vaak bedenkelijke tekst (“How am I anti-semitic? I just fucked a Jewish bitch” / “She Russian, I beat that pussy for Ukraine” – Ye and Ty respectievelijk). Het nummer wordt gevolgd door het aanstekelijke hiphop-stadionanthem “Carnival”, waarop alle vier mc`s het beste van zichzelf laten horen. “Talking” geldt dan weer als het officiële debuut van North West, de tienjarige dochter van Ye en Kim Kardashian, en hoewel ze zeker geen natuurtalent mag genoemd worden, valt ze evenmin door de mand. De productie met onder andere een inbreng van James Blake speelt daar uiteraard een rol en het mag zelfs ironisch heten dat net de inbreng van Ty hier het zwakste element is terwijl vader Ye zich van zijn sterkere kant laat horen.
Net wanneer het er overigens naar lijkt dat Ty op het album een tweederangsrol zal vervullen, mag hij schitteren in “Do It” zonder dat Ye in de schaduw gesteld wordt. Toch is het wachten op het met moderne soul gemixte ‘Beg Forgiveness” om Ye en Ty een volledig refrein zelfstandig te horen dragen. Het nummer is tevens een van de sterkhouders die doorheen het album verspreid zitten en afgewisseld worden met zwakke nummers. Zo wordt in “Paperwork” aansluiting gezocht bij het meer experimentele werk van Yeezus, maar blijft het vocale vuurwerk ver achter op de indrukwekkende productie. Dit geldt ook voor “Problematic”, dat productioneel nochtans de moeite waard is en voor “King”, dat baat had met iets meer passie – zeker rekening houdend met het feit dat Ye hier, nogmaals, zijn critici lik op stuk wenst te geven.
Vultures 1 is uiteraard verre van een meesterwerk en biedt vooral een staalkaart aan van wat Ye ooit (vooral muzikaal/productioneel) zo geliefd maakte. De artistieke inbreng van Ty Dolla $ign is op productioneel vlak dan ook (schijnbaar?) minder uitgesproken, maar verder heeft hij duidelijk meerdere vingers in de pap. De ontelbare samenwerkingen, zowel qua productie als gastoptredens, maken het bovendien moeilijk te bepalen wie er wanneer effectief aan het stuur zat, maar dat maakt de plaat ook een pak interessanter dan de laatste soloreleases van Ye. Dat het tot een respectabele vijftig minuten beperkt blijft, zorgt er ook voor dat er niet te veel onnodig vulsel is.
Wie zich ergert aan Ye`s persoonlijkheid en (nieuwe?) visies en die niet los kan koppelen van zijn muziek, zal in Vultures 1 geen meerwaarde zien. Wie echter openstaat voor muziek los van de persoonlijkheid van een van de makers zal in het album een hernieuwde Ye horen die alvast een deel van zijn vroegere honger en focus heeft teruggevonden.
