Met La Vérité is de Japanse cineast Harikozu Kore-Eda verre van aan zijn proefstuk toe, al markeert de prent ’s mans eerste stappen op het internationale scherm. Met klasbakken als Cathérine Deneuve en Juliette Binoche, filmt hij deze keer in het Frans: een verhaal over bloedbanden en thuisvoelen, in de lijn van zijn veelgeprezen Shoplifters uit 2018.
Fabienne (Deneuve) is een Franse ‘hasbeen’ die na jarenlange vervreemding en vereenzaming haar dochter Lumir (Binoche) en gezin uitnodigt om haar recentste wapenfeit te vieren. Fabienne brengt haar memoires uit, en ziet bij deze gelegenheid geheel voor het eerst haar schoonzoon Hank (Hawke) en kleindochtertje (Clémentine Grenier). En dat brengt een voor Fabienne uitzonderlijke confrontatie met de realiteit met zich mee.
Kore-Eda heeft natuurlijk het geluk te werken met een sterrencast waarvan de aanwezigheid alleen al begeestert, maar bewijst toch ook hier dat hij een meester is in het opzetten van relaties. Camera, muziek en spel werken van bij het begin harmonieus samen om op doorleefde wijze een geschiedenis aan te duiden van een familie op de rand van liefde en haat. In een kalme, langzame maar eveneens geestige aanloop bouwt hij het conflict op tussen moeder en dochter, schoonzoon en schoonmoeder, man en vrouw. De rol die de jonge Charlotte in dat geheel van verbintenissen speelt is niet alleen heel grappig en aandoenlijk, maar ook een enorm slimme, accurate neerzetting van hoe dynamieken zich rondom kinderen ontwikkelen. Bovendien bewijzen de bijna hilarische discussies over Hanks(a.k.a. Ethan Hawke) slecht lopende acteercarrière en de vele verwijzingen naar Deneuves oeuvre dat een stervehikel niet gemakkelijk hoeft te zijn.
La Vérité heeft geen eigen waarheid en is nog minder een een plotfilm. Kore-Eda laat ons eerder meanderen doorheen de groeven van de tijd en stapelt herinnering na herinnering op, laat verhalen elkaar ontkrachten en zwalpt rond tussen met wijn overgoten schijnvertoningen. Wanneer Lumir er de kans toe krijgt, leest ze moeders memoires met opgetrokken neus. ‘Zo is het niet gebeurd’, meent ze. Wanneer ze later meegaat naar de set waar Fabienne nu vertoeft, merkt ze op dat deze kleiner lijkt dan vroeger. ‘Vertrouw nooit op je herinneringen’, grijnst Fabienne in een even liefdevolle als venijnige sneer. Kore-Eda’s opeenstapeling van verhalen, perspectieven en allusies die baadt in een alledaagse sereniteit, zorgt er echter voor dat geen van de twee vrouwen écht wordt zwartgemaakt. Eerder schetst hij een portret van een familie als alle andere, waarbinnen de geheimen jammer genoeg soms teveel worden.
Ondanks de geheimen en occasionele vijandigheid, is La Vérité toch vooral het soort langoureuze ensemblefilm waar je met plezier een kop thee bij drinkt – al kan Lumir die volgens Fabienne niet zetten. Het acteerspel is om duimen en vingers bij af te likken, het geheel is doorspekt met geestigheden en vondsten en Kore-Eda’s montage en muziekspel houden de kijker alert. Al dreigt met die vloeiende vorm ook een saaiheid om de hoek die het pientere spel met de film in de film (waarin een dochter haar moeder verwijt teveel tijd op een andere planeet door te brengen) gelukkig vaak genoeg weet af te wenden.
Maar zijn wij allen acteurs? Neen. Zoals in veel van dit soort acteursfilms – Binoches spel in Clouds of Sils Maria komt wel eens bovendrijven – schildert de film acteurs af als een ras apart. Een genre onder de mensen, dat zigzagt tussen leugenachtigheid en goddelijke allure. Dat zit de herkenbaarheid, de warmte van het familieportret en de kilte van Deneuves ouderdomstwijfels, zo af en toe wel eens in de weg. Lumir is scenariste, Hank is B-acteur, en er loopt bijgevolg geen mens rond in dit universum die geen job maakte van verhalen verzinnen. Dat is een logische premisse en bovendien een interessante laag, al is wat Kore-Eda zou kunnen vertellen over familiebanden in het algemeen misschien wel een vitaler aspect van een film als deze.
Tegen een mokerslag van warmte als Shoplifters kan de prent niet opboksen, maar La Vérité is een bitterzoete ode aan de complexiteit van bloedbanden die de waarheid niet uit de weg gaat.
