Alles komt in golven: de zee, de zwaartekracht, het geluid uit uw radio en ook de mode du jour. De Brat Summer is blijkbaar voorbij en tot jolijt van onze huisgenoten mag het extraverte beest in ons terug de kooi in. Vanaf nu zijn we helemaal – is het mogelijk? – demure. De soundtrack voor het ingetogen feestje van deze herfst wordt geleverd door Jamie xx en In Waves, zijn eerste album in maar liefst negen jaar tijd.
Niet dat het album rustig of zelfs maar cutesy is, integendeel: het doet véél, en dat zonder grote gebaren. Jamie xx is dan ook nooit de grote spring-in-’t-veld geweest. Hij is meer het type dat, het hoofd naar beneden gericht, vanachter zijn decks vooral de anderen in het veld doet springen – hetzij met muziek van andere artiesten, maar uiteindelijk nog het best met zijn eigen muziek, want In Waves is een heel sterke plaat geworden.
In Waves mikt ook resoluut op de dansvloer en dat hoeft niet hetzelfde te betekenen als de hele tijd knallen. Als dj weet Jamie dat ook een dansavond in golven verloopt. Constant beuken is vermoeiend voor het publiek – laat dat aan de robotten, de gabbers en de pleasure seekers voor de mainstage op Tomorrowland. Jamie xx maakt zijn muziek nu eenmaal op menselijke snit: hoogtepunten dienen zich mooi verspreid over het gehele album aan en krijgen telkens een zorgvuldige opbouw mee. Het laatste nummer van het openingstrio herenigt Jamie met zijn The xx-kompanen voor een naar Everything But The Girl neigende zoektocht naar een liefde op de dansvloer, waarna patser “Baddy On The Floor” de show komt stelen met eigentijdse pianohouse voorzien van discoswing. Vervolgens mag het tempo opnieuw teruggeschroefd worden en krijgen we de gelegenheid om te rusten, naar elkaar toe te groeien en zelfs te schuren tot het moment van de volgende ontploffing.
De overgangsnummers durven wel eens variëren in kwaliteit. Zo overleven “Daffodil” en “The Feeling I Get From You” prima, maar evengoed zal de ietwat clichématige trance van “Still Summer” ons op zich nooit warm krijgen. Het vormt daarentegen wel mooi de overgang naar een extatisch “Life”, met Robyn op de vocals. Flamencogitaren op start-stop-trance met een tempo dat geregeld hortend tot hartstilstand komt, waarna feestelijke blazers (zoals we die kennen sinds “Dangerous” van The xx) als defibrillator de boel terug manisch reanimeren.
Langspelers van Jamie xx onderscheiden zich van andere four-to-the-floor dansalbums omwille van de diepgang die erin zit. Dat is volgens ons terug te brengen tot twee oorzaken: ten eerste is er Smiths uitgebreide telefoonboekje waaruit hij naar hartenlust namen kan plukken. Naast de eerder genoemde Robyn, Romy en Oliver werken Kelsy Lu, Panda Bear en John Glacier mee aan het sensuele “Daffodil”, waarbij niet deze features het meest in het oor springen, maar wel Jamies tweede geheime wapen: zijn uitgebreide platencollectie – een schat voor samples.
“Daffodil” komt met een warme sample van J.J. Barnes “I Just Make Believe (I’m Touching You)” en “Touching You” van Astrud Gilberto – die u kent van het flirterige “The Girl From Ipanema”. Opgeteld maakt dat veel touching dus. In opener “Wanna” staat Smith op de schouders van zijn voorgangers door er twee klassiekers van de UK garage in te vermengen. Het laatste hoogtepunt “All You Children” (met geestesgenoten The Avalanches) doet samples van de Afro-Amerikaanse dichter-activiste Nikki Giovanni en een Hebreeuws kinderkoor (dat nota bene ook al werd gesampled door The Avalanches op Wildflower) clashen tot iets hybride, maar waarvan de batterij nooit plat zal lijken te gaan.
Enfin, om maar te zeggen: Jamie kent zijn muziekgeschiedenis. Hij naait alle samples meticuleus aan elkaar zoals Dr. Frankenstein dat ook deed om zijn ‘monster’ te creëren, maar op het einde van de rit bleek vooral net dat monster al te menselijk. In Waves is zo’n monster van een plaat, voorzien van een hartslag en op de wereld losgelaten om liefde te kennen.
En zo is In Waves een logische opvolger van en antwoord op In Colour. De bouwstenen en de feel blijven hetzelfde, maar waar bij dat debuut elk nummer nog apart te onderscheiden was van de andere zoals de kleuren in de regenboog, draait Jamie xx ze hier allemaal in elkaar tot enkel de kleur wit kan overblijven. Flitsend vanop de spiegelbol regent het op ons neer en wij dansen ons nat. In Waves is volgens Smiths eigen woorden ontstaan vanuit een reflectie op het eigen jachtige clubleven. Zoals iedereen nam Jamie tijdens de coronapandemie noodgedwongen gas terug, bekeek zichzelf en zijn gedrag vanop afstand –om dat toch maar met een knaller van een dansplaat af te komen.
