Sinds de release van Spectre in 2015 kwam onze Westerse samenleving dankzij Me Too, Black Lives Matter en de Woke beweging in een sociale stroomversnelling terecht waardoor aloude denkbeelden onder vuur kwamen te liggen. Dat het culturele veld met deze veranderingen geconfronteerd zou worden, stond dan ook in de sterren geschreven. James Bond, de topspion die maar al te vaak vrouwen als accessoire beschouwt, werd net als vele andere populaire personages kritisch tegen het licht gehouden. Een ‘herziening’ van Ian Flemings beroemdste creatie was dan ook wenselijk en noodzakelijk. U kan vanaf vandaag zelf oordelen of dat gelukt is in No Time to Die, de vijfentwintigste Bondfilm.
Barbara Broccoli en Michael G. Wilson, de producenten van de Bond films, hadden eigenlijk deze sociale bewegingen niet nodig om te beseffen dat James Bond uit een ander vaatje moest tappen. De ronduit waanzinnige actiescènes uit Die Another Day, waarin een onzichtbare auto de hoofdrol speelt, en de tenenkrullende dialogen met Bondgirl Halle Berry hadden de ‘suspension of disbelief’ immers tot in het onnozele uitgerekt. In Casino Royale, de eerste film met Daniel Craig in de hoofdrol, kregen we meteen een andere Bond te zien. Het shot waarin Craig met blote bast uit de golven opduikt, een briljante inversie van het beroemde beeld met Ursula Andress uit Dr.No, zette meteen de toon. Voortaan kregen we een hypermannelijke Bond te zien die er niettemin niet voor terugdeinsde om zijn emoties te tonen. ‘Hard als het moet, maar zacht als het kan’ werd langzaam maar zeker het motto van 007.
In No Time to Die worden we zowaar geconfronteerd met idyllische taferelen tussen Bond en Madeleine Swann (Léa Sydoux). Swann is hiermee de allereerste ‘Bondgirl’ die voor een tweede keer terugkeert. De jonge vrouw hielp de geheim agent de afgelopen jaren met het verwerken van de dood van Vesper Lynd en zij en Bond werden geliefden. Als de organisatie Spectre hun romantisch samenzijn ruw verstoort, leidt dit tot een kettingreactie aan gebeurtenissen met ongeziene gevolgen. Wat meteen opvalt, is hoe vlot No Time to Die verschillende filmgenres in zijn narratief verwerkt. Zo doet de proloog voor de openingscredits eerder denken aan het begin van een horrorfilm dan aan de start van een spionagethriller. Even vlot wisselen romantische film, komedie en keiharde actie elkaar af. De ‘diehard’ Bond liefhebber, die graag rondsnuistert op zoek naar referenties, wordt ruim op zijn wenken bediend. Zo is het geen verrassing dat het onderduikadres van 007, waar hij in alle rust kan bekomen van zijn avonturen, zich in Jamaica bevindt. Goldeneye, het buitenverblijf van geestelijke vader Ian Fleming, is immers ook te vinden op het eiland. Voorts is er een mooie hommage aan de voormalige M’s. We zien de portretten van Judi Dench, maar ook van Robert Brown – die M vertolkte van Octopussy tot en met Licence to Kill – aan de muren van het MI6 gebouw hangen. Deze leuke extraatjes worden gelukkig niet al te opzichtig, maar smaakvol door de camera gevat. De Bondgirls van vroeger zijn nu Bondvrouwen. Ze hebben dezelfde kwaliteiten als onze topspion en kunnen letterlijk en figuurlijk hun mannetje staan. Het is vrij duidelijk dat de makers de ontwikkeling van de vrouwelijke actieheld de voorbije jaren goed in de gaten hebben gehouden en het zou ons dus niet verwonderen dat films als Atomic Blonde met Charlize Theron als blauwdruk hebben gediend om deze personages te ontwikkelen.
Wat ons wel zorgen baart, is dat Broccoli en Michael G. Wilson blijkbaar in de voet van hun eigen filmfranchise hebben geschoten door enkele vrij drastische veranderingen te introduceren in de tweede helft van de film. No Time to Die zou hierdoor wel eens kunnen uitgroeien tot een ultieme splijtzwam die de fans hevig verdelen. Het melancholische toontje dat als een schaduw de rolprent achtervolgt, zal sowieso niet bij iedereen in goede aarde vallen. Een hoge ‘funfactor’ zoals bij de Roger Moore films zal je hier niet vinden. Enerzijds applaudisseren we dus voor de moed die beide producenten aan de dag leggen om een van de populairste franchises ter wereld in een radicaal nieuwe richting te duwen, anderzijds vragen we ons oprecht af hoe het nu verder moet met James Bond. No Time to Die is een vrij entertainende Bondfilm die zichzelf en al zijn voorgangers liefdevol omhelst. Bovendien heeft de rolprent het lef om vraagtekens te plaatsen bij de toekomst van de topspion. In een ontroerend slotakkoord raken literatuur en film elkaar even aan en worden ook wij als kijkers uitgedaagd om Bond te herontdekken. Zal Bond als een feniks uit zijn eigen as herrijzen? De toekomst zal het uitwijzen.
