Tuscaloosa, Eastaboga, Mineral Wells, Tallulah, Arcadia. Allemaal dorpen en steden die langsheen Highway 20 liggen. Een highway die nu op indrukwekkend wijze door Lucinda Williams op plaat werd gezet.
Highways en interstates maken een essentieel onderdeel uit van de Amerikaanse psyche. Een roadtrip is er niet zomaar een trip, maar een onderdompeling in de essentie van de Verenigde Staten. Het is dan ook niet verwonderlijk dat heel wat er een bijna mythische rol spelen. De roadtrips van Jack Kerouac in On The Road inspireerden een hele generatie, maar evengoed behoren wegen als Route 66 — the mother road –, de Pacific Coast Highway langsheen de Californische kust of Highway 61 — de levensader van de blues van de Mississippi Delta tot in Chicago — tot het Amerikaanse cultureel erfgoed. En tel daar nu Highway 20 bij, de interstate die vanuit South Carolina doorheen het hart van de Deep South trekt om te eindigen in het uitgestrekte niemandsland van west Texas. De snelweg die de verschillende plaatsen die een belangrijke rol in het leven van Lucinda Williams speelden, met elkaar verbindt. Haar eigen platenlabel is overigens ook naar Highway 20 vernoemd.
“Run down motels, faded billboards / Used cars for sale, the rusty junkyards” zingt Williams in de titeltrack. Op The Ghosts Of Highway 20 schetst ze geen opgewekt beeld van het Zuiden van de VS, eerder een wereld van verloren zielen en gemiste kansen, waar de geesten van overleden dierbaren blijvend aanwezig zijn. Denk daar haar typische wat nasale stemgeluid bij — bij elke plaat begint haar stem steeds meer te schuren — en de articulatie die bij elke plaat wat minder duidelijk is en het mag duidelijk zijn: hier wordt over krassen op de ziel gezongen. Nergens wordt dat evidenter dan in het negen minuten durende “Louisiana Story”. Deze song handelt over het opgroeien in de benauwde sfeer van de Bible Belt. Het nummer combineert de sfeer uit de kortverhalen van de grootmeesteres van de Southern Gothic Flannery O’Connor met de spaarzame spanning van de boeken van Cormac McCarthy. Schuld en boete in songvorm.
Voor iemand die vroeger nooit de meest productieve artiest was, is het des te verwonderlijker dat dit album tegelijk werd opgenomen met de — ook al uitstekende — voorganger Down Where The Spirit Meets The Bone. Met in het achterhoofd dat dat album al een twintig nummers tellende driedubbelaar was en dat dit album alweer over vier plaatzijden gespreid is, kan je niet anders dan concluderen dat Williams een bron van creatieve overvloed heeft aangeboord heeft. Het mag overigens gezegd worden dat Lucinda Williams voor dit album een exquisiete begeleidingsband rond zich verzameld heeft. Een glansrol is weggelegd voor meestergitaristen Greg Leisz en Bill Frisell. Door spaarzaam met de muzikale invulling om te gaan, slagen zij erin de spanning op te bouwen. Op dit album is er maar occasioneel plaats voor Lucinda-de-rocker. Meer ruimte is er voor gebroken folk, slepende blues of ingetogen country. Op het eerste gehoor komt het album misschien wat eentonig over, maar na herhaalde luisterbeurten openbaren de verschillende songs hun eigen klankkleur en eigenheid.
De geesten uit de albumtitel zwerven doorheen het hele album. Zo is er “Death Came”, een wals met Magere Hein, dat nu al een nieuwe klassieker in haar oeuvre is. Haar vorig jaar overleden vader, de dichter en literatuurprofessor Miller Williams, eert ze met de grafrede “If There’s A Heaven” (“I’m forced to let go, there’ll be no greater sorrow / On that day you fly away, far beyond the blue”) en voor haar overleden schoonvader brengt ze een melancholisch geïnspireerde cover van Bruce Springsteens eerbetoon voor het arbeidersbestaan “Factory”.
“Ghosts of Highway 20” is de sleutelsong van het album. Met behulp van een sobere, maar sterk gekozen beeldspraak slaagt Williams er meesterlijke in de verloederde plaatsen die een zo belangrijke rol in haar leven gespeeld hebben, duidelijk weer te geven. Langzaamaan wordt ook muzikaal de spanningsboog aangespannen door op te bouwen van een ingetogen akoestische opening naar een rockende climax. Tweemaal worden teksten van derden door Williams op muziek gezet. “Dust” is, net zoals “Compassion”, gebaseerd op een gedicht van haar vader. “House Of Earth” vertelt het verhaal van een prostituee en is gebaseerd op een wat atypische tekst van Woody Guthrie. Zowat het meest swingende nummer van het album is “Bitter Memory”, al staat de melodie in contrast met de sombere tekst. Het is overigens niet allemaal kommer en kwel op het album. Heel af en toe komt een zonnestraaltje hoop door het wolkendek piepen, zoals in “Place In My Heart” al zit er ook daar wel een angel verborgen.
Met The Ghosts of Highway 20 heeft Lucinda Williams niet alleen geprobeerd haar demonen weg te jagen, ze heeft ook een album geschreven dat een nieuw hoogtepunt in haar carrière vormt. Een album dat tijd nodig heeft en wat moet rijpen, om dan genadeloos onder je huid te kruipen en je nooit meer los te laten.
