Een beetje gek zijn kan geen kwaad.
Debuutplaat We Are The 21st Century Ambassadors of Peace & Magic lag nog maar net in de rekken, of Foxygen stond al op springen. Confrontaties met fans tijdens optredens, interne ruzies (meer dan eens aangestookt door elkanders lief), warrige communicatie, gecancelde shows – je bent een rockster of je bent het niet. Een coherente, gemakkelijke vervolgplaat leek steeds verderaf, zeker toen de promotekst in onze mailbox belandde: een rockopera van 24 nummers lang, in 4 bewegingen, met begeleiding van de fictieve hardrockband Star Power. Juist ja.
’t Is dat we Ambassadors zo’n magnifieke plaat vonden, of we hadden deze … And Star Power niet te veel tijd gegund. En laat dat nu net zijn wat deze kloeke boreling nodig heeft: heel erg veel tijd. 24 songs is niet min, en al zeker niet wanneer de plaat bedoeld is om te evolueren van toegankelijke retrorock naar complete waanzin – deel twee en drie heten respectievelijk “The Paranoid Side” en “Scream: A Journey Through Hell” – en terug. Hebben Sam France en Jonathan Rado een paar joints te veel gerookt om nog helemaal lucide te kunnen zijn? Vast wel, maar dat was op hun vorige plaat niet anders.
Waren The Beatles en The Stones vorig jaar nog hun voornaamste invloeden, dan zijn de twee nu meer opgeschoven naar de seventies, met al wat daarbij hoorde. Het palet is breder, en … And Star Power voelt daardoor minder aan als een plaat die teert op het geluid van een aantal oudere bands: het is een album dat zichzelf met zo veel zelfgenoegzaamheid in een retrovibe hult dat de seventiessound hier tegelijk pastiche, eerbetoon en creatief vertrekpunt wordt. Je kan met sprekend gemak een lijstje ronkende namen afvinken – Tom Petty, Big Star, Todd Rundgren, Syd Barret, The Beatles – maar je kan Foxygen tegenwoordig veel moeilijker verwijten dat ze gewoon wat classic rock hebben gerecycleerd.
Dat de eerste 9 songs bedoeld zijn als toegankelijke binnenkomer, doet niks af aan de kwaliteit. “How Can You Really” is een van de beste songs die we dit jaar gehoord hebben, en “Cosmic Vibrations” is net gestoord genoeg om overal mee weg te komen: van krijsende katten en distortion naar spaarzame psychrock om aan het einde te ontaarden in frivole synthrock met te veel happy pills — soms zegt een titel gewoon álles. De rest van de eerste acte wordt er zelden minder onnozel op, en tijdens de vierdelige Star Power-cyclus (ja, ook dat nog) voel je het tempo tussen de lijnen door versnellen richting totale desoriëntatie.
Vanaf het punt waar Foxygen schizofrener wordt, staat er geen maat op. Liefst dertien nummers lang word je heen en weer gegooid tussen absurde Flaming Lips-psychedelica (“Wally’s Farm’, “Mattress Warehouse”), zware drones en feedback (“Cold Winter/Freedom”) en experimentele, wilde popuitbarstingen (“666”, “Hot Summer”). “Can’t Contextualize My Mind” staat tjokvol echo’s van Ambassadors, maar het is spitsroede lopen voor wie een houvast zoekt. Dertien nummers lang is er geen touw vast te knopen aan de manische spoorwisselingen van Foxygen, en dat maakt van … And Star Power een behoorlijk heftige rit die niet makkelijk in een keer uit te zitten is. Wanneer de laatste twee songs de rust proberen te herstellen, staat de klok bijna anderhalf uur verder – en dat terwijl de waanzin zo goed als alleen maar te begrijpen is als je van in het begin goed mee bent.
Wie daar een probleem mee heeft, moet het zelf weten. Foxygen maakt het u niet makkelijk, maar het is verdomme lang geleden dat platen nog blaakten van ambitie als deze … And Star Power. Rado en France experimenteren graag, zetten zichzelf al eens te zeiken, zijn voortdurend op zoek naar nieuwe manieren om iets uit te drukken, en hebben ondertussen ook een plaat uit waar wij na ettelijke weken in blijven verdrinken. … And Star Power wauwelt tussen absurd, experimenteel en briljant – deed The Velvet Underground niet exact hetzelfde?