Na 21 jaar krijgt Toen we van de Duitsers verloren van Guido van Driel eindelijk een uitvoering die recht doet aan het statuut van deze moderne klassieker. Tegelijk bracht Guido van Driel recent de zelf gedraaide verfilming van het boek in de (Nederlandse) zalen. Een verdeling in België is voorzien voor eind dit jaar.
Naar aanleiding van de verfilming van de klassieker uit 2002 bracht Concerto Books een filmeditie van Guido van Driels strip uit. Van Driel is ook een getalenteerd filmmaker en verfilmde zelf zijn strip. Nu de film in de (Nederlandse) filmzalen speelt, verdiende de strip een mooie heruitgave. Van Driel paste hier en daar enkele stukken aan en voegde achteraan een dossier toe over de ontstaansgeschiedenis van de strip en hoe die uiteindelijk tot een film leidde.
Jonas en Daan zijn twee tieners in 1974. De kern van het verhaal speelt zich af op de dag na de verloren WK-voetbalfinale tegen West-Duitsland. het is een typische zomerperiode, met een net afgerond schooljaar en een lange vakantieperiode die aanbreekt. Zowel Daan als Jonas zullen na de vakantie naar een andere school gaan. Tegelijk blijkt een meisje uit hun klas verdwenen te zijn. Van Driel slaagt erin om dit noodlottige en alles bepalende gegeven op een heel subtiele manier te laten blijken via de dialogen tussen de personages, zonder expliciet ‘uitleggerig’ te worden. Subtiele dialogen en wisselwerkingen tussen personages zijn zonder twijfel een van Guido van Driels sterktes, en in Toen we van de Duitsers verloren komen die talenten bijzonder sterk samen. Hoe hij de verhaallijn over de vriendschap van Daan en Jonas vermengt met de achtergrond van beide jongens en het verhaal rond de vreselijke verdwijning van Catootje is indrukwekkend.
Ook meer dan twintig jaar na het verschijnen van deze strip blijft het verhaal onverminderd meeslepend en met een bijzondere dramatische kracht. De combinatie van intrigerende personages en een verslavende vorm van het opzetten van scènes is indrukwekkend. Na enkele minder opgepikte graphic novels was Toen we van de Duitsers verloren in 2002 het boek waarmee Guido van Driel voor het eerst een groter succes behaalde. Nadien zou hij met Om mekaar In Dokkum helemaal de belofte van ‘graphic novelist des vaderlands’ waarmaken. Sindsdien heeft hij zijn stijl in volgende boek verder geperfectioneerd. De afgelopen jaren nog leek zijn tweeluik In Hollandia Suburbia in sommige opzichten de geestelijke opvolger van Toen we van de Duitsers verloren. Met de film nu in de zalen is de tijd helemaal rijp voor een herwaardering van de klassieke strip.
Voor de gelegenheid bracht Guido van Driel enkele verbeteringen aan in de tekeningen en teksten. In het zeer boeiende dossier aan het einde van het boek komen we meer te weten op welke indirecte manier van Driel autobiografische elementen in het uiteindelijk fictieve verhaal gebracht heeft. Daarnaast gaat hij ook in op de periode tussen 2002 en 2023, en waarom het uiteindelijk 21 jaar duurde vooraleer Guido van Driel zelf klaar was om van deze strip zijn derde langspeelfilm te maken.
Toen we van de Duitsers verloren blijft zonder twijfel een van de toppers in het als geheel al prachtige oeuvre van Guido van Driel. Met een opgewaardeerde en luxueuze uitvoering doet Concerto helemaal recht aan de jarige klassieker.
