De vijfde studioplaat van psychrockers Unknown Mortal Orchestra heet V en vertelt het verhaal van frontman Ruban Nielsons terugkeer naar zijn Hawaiiaanse roots. Wees gerust: geen gedoe met ukuleles, maar wel een rondleiding langs de zevenentwintig muzikale persoonlijkheden van de band. De beste etaleren de topklasse van de groep als een buitenaardse cocktail, maar de mindere zorgen toch voor wat te veel gesmolten ijsblokjes.
Weird kan fijn zijn, als je het maar juist doet. Dat moet zowat het mooiste compliment zijn dat we iemand vandaag zullen geven en het is voor Unknown Mortal Orchestra. De Aussie-Kiwi-Hawaii-Amerikaanse band – je ziet het, rare snuiters op elk vlak – rond Ruban Nielson en bassist Jake Portrait vuurt al een tiental jaar de fijnste muziek op ons af. Muziek die je afwisselend doet duizelen, dansen of mijmeren. Hoogtepunten binnen het oeuvre zijn bijvoorbeeld doorbraakalbum II met onder andere de lofiballad “So Good At Being In Trouble” of de dansknaller en gelijknamig meer r&b-album Multi-Love. Het laatste wapenfeit, het volledig instrumentale IC-01 Hanoi uit 2018, was toch al iets meer out there, waardoor we begonnen te vrezen dat het labiele genie dan toch finaal doorgeslagen was en we hem kwijt waren.
Ondanks de tot dan toe gestage muzikale output bleef het daarna stil rond Nielson. Al bleek de man daar goede redenen voor te hebben: de haperende gezondheid van een Hawaiiaanse oom. Hij besloot terug te keren naar zijn familie aldaar en de muziek even aan de kant te schuiven om zich volledig in de lokale cultuur te laten opnemen. We kruiden nog even bij met een stevige scheut lockdown en zo was het plots 2022. Intussen opnieuw aangespoeld op de Amerikaanse westkust met vaste bassist en kompaan Portrait en zijn broer Chris op saxofoon en fluit werden de ervaringen van afgelopen jaren in muziek gegoten: het nieuwe album V was op komst. Plaat nummer vijf. Oef, niet alles is raar – als we de instrumental IC-01 Hanoi tenminste niet meetellen. Close enough.
De vraag is dus: valt er muzikaal iets te merken van eerdergenoemde Odyssee langs de immer zonnige eilandengroep? We werden alvast zoet gehouden met de puike lofidub van “Layla”, met videoclip featuring Nielsons moeder die perfect dienst zou kunnen doen als promovideo van de Hawaiiaanse toeristische dienst. Een liefdesepos in de Stille Oceaan. Hierna volgde de akoestische, trippy mijmerpop van “I Killed Captain Cook”, UMO’s beste funk in “Weekend Run” en “That Life”, dat ons terug meeneemt naar de trippy begindagen. Verschillende maar reeds gekende gezichten van de band dus. Zo bleek ook uit onze bezigheden tijdens de nummers: we hebben zowel staan dansen in de woonkamer als niet-begrijpend de rechterwenkbrauw opgetrokken.
Biedt de rest van de plaat meer van die psychedelische strooien rokjes voor de oren? Beginnen doen we alvast met weemoedige pianoakkoorden in “The Garden”. Lang duurt het echt niet alvorens Nielsens scherpe en krasse gitaar begint aan weer een buitenaardse akkoordenprogressie. Maar zoals gezegd, dit doen ze uitermate goed en het swingt als vanouds. Een continu herhalende vocale mantra en op het einde nog een Hendrix-solo erbij. We zitten weer likkebaardend voor onze speaker. En dit is niet voor het laatst: “The Widow” start met een funky gitaar à la Steve Lacey, dreigt vervolgens in wat oeverloos gepingel te ontaarden, maar breekt op het einde dan toch open met de saxofoon van broer Chris. Ook de onderkoelde ballad “Nadja” doet ons terugdenken aan de hit “So Good At Being In Trouble”, en “The Beach” leidt ons naar een Hawaiiaans strand in ware UMO-stijl: eentje met palmbomen in alle kleuren van de regenboog.
Dan nu het mindere nieuws: veel nummers overstijgen amper het niveau van een lang uitgesponnen jam en zijn zo weer vergeten. Soms zijn de muzikale ideeën hierin nog wel de moeite, bijvoorbeeld in “Keaukaha” dat de kracht van de natuur oproept met etherische gitaarecho’s of afsluiter “Drag” dat voortsloft op een Hot Chocolate-achtig uptempo riffje. Maar de rest – we gaan zelfs de moeite niet doen de titels te vermelden – is zo weer vergeten. Onafgewerkt, ongeïnspireerd en erger nog: het zet de zwaktes van Nielsons weirdness in de verf. En wetende wat ze op hun best kunnen brengen, is dat zonde.
Wij blijven dus niet onberoerd na deze trip naar de Stille Oceaan. We hebben zeker en vast euforie gevoeld of eigenlijk nog beter: we hebben eigenlijk bijna alles gevoeld. Maar de reis had zo ook zijn minpunten. Naast de onvergetelijke pracht van het eiland begonnen we ons af en toe toch wat te vervelen. Wat, alwéér ananas? We hopen dat Nielsen en de zijnen dat zullen inzien en alsnog een knaller van formaat neerzetten op de podia van de festivalzomer.
UMO speelt op zondag 28 mei op Core festival in Brussel, op vrijdag 9 juni op Best Kept Secret festival in Hilvarenbeek (NL) en op woensdag 14 juni in OLT Rivierenhof in Deurne.
