Ruben Machtelinckx + Arve Henriksen – A short story (Aspen 013)
“Le difficile, ce n’est pas de donner, c’est de ne pas tout donner.” (Colette)
De introspectieve muziek van Ruben Machtelinckx leent zich uitstekend voor intimistische combo’s en kleine bezettingen. De enige solorelease is cassette Sualme, maar de gitarist nam wel al heel wat duoplaten op, o.m. met Thomas Jillings (Linus), Karl Van Deun en Frederik Leroux (Poor Isa). Het zijn telkens ontmoetingen die broze muziek opleveren, maar wel de valkuil van de wolligheid weten te vermijden. Als er iets is dat Machtelinckx’ muziek tekent, van het vroege Faerge tot A short story, dan wel dat hij steevast erin slaagt om zachte muziek te maken die nooit te zoet klinkt. Daarvoor zijn zijn composities te onvoorspelbaar, zijn melodieën te indirect.
Deze keer laat hij nieuwe muziek horen met zwaargewicht Arve Henriksen, de Noorse trompettist die geschiedenis schreef met o.m. Supersilent en uitgroeide tot een van de meest herkenbare vertegenwoordigers van zijn instrument. Een graag geziene gast bovendien, die regelmatig speelt aan de zijde van uiteenlopende internationale jazzkleppers (Jakob Bro, Tigran Hamasyan,…), maar ook al regelmatig opdook in deze contreien. Een decennium geleden nam hij al een duoalbum op met Teun Verbruggen, en samen met Jozef Dumoulin en mede-Noor Stian Westerhus vormen ze het expressief experimenterende Warped Dreamer. Als dat kwartet steeds opnieuw garant staat voor gewaagd en heftig bricoleren, dan is A short story net het omgekeerde: een discrete ontmoeting van gelijkgezinden die weinig decibels verdraagt.
Gitaar en trompet, het is een ongewone combinatie. Joe Morris met Nate Wooley en Jeff Parker met Rob Mazurek zijn een paar illustere voorbeelden, maar het wordt zoeken naar ander goed volk. Het gebrek aan voor de hand liggende referenties is meteen ook een bonus voor dit duo. Acht composities en vier improvisaties komen hier samen, en allemaal delen ze een compactheid en omfloerste lyriek. Opener “lessness” zet meteen de toon met die combinatie van getokkel en zacht aangeblazen trompet. Geen muzikant voelt hier de noodzaak om uit te pakken met gestunt. Rust en harmonie staan centraal, al zijn er altijd details en afwijkingen die zorgen voor het verschil, of het nu gaat om de oriëntaalse accenten van Henriksen of de herhaalde arpeggio’s van Machtelinckx.
Het heeft geen zin om zo’n coherente bundel helemaal te zitten ontleden, maar als er dan toch hoogtepunten, of momenten, uitgelicht moeten worden, dan wel Machtelinckx’ solo introductie van “resemblance”, de trage statigheid van “variation of shadows” (uitstekende titel) of de hypnotiserende flow van “sleepwalkers forest”. Tijdens het opnameproces werd ook regelmatig tijd gemaakt voor wat improvisaties en een aantal vond hun weg naar het album. Het mooie is, niet geheel onverwacht, hoe ze naadloos aansluiten bij de composities. Deels een gevolg van de ruimte en traagheid van de stukken, maar net zozeer van de overduidelijke affiniteit tussen de muzikanten. “strands of black hair” en “stone garden” teren op die haast ceremoniële puurheid, terwijl korte stukjes “beek 2” en “pines of cone” net voldoende breken met de rest om te zorgen voor extra afwisseling.
A short story is een typisch bescheiden Machtelinckx-titel, maar wel eentje die de lading dekt. Niet alleen is het album een kort, vetvrij statement van twee muzikanten die zweren bij dosering en ingetogenheid, maar elke compositie en improvisatie is ook een miniatuurwereld op zich. Met de natuur en het innerlijke gevoelsleven als (vermoedelijke) inspiratiebronnen zorgen Machtelinckx en Henriksen voor subtiele schetsen en portretten die genoeg houvast bieden zonder de luisteraar voor de voeten te lopen, iets dat niet zo vanzelfsprekend is als het lijkt.
Het album verscheen op vinyl en cd. Het artwork werd speciaal voor deze release gemaakt door Jockum Nordström, die eerder al tekende voor het artwork van porous structures van het kwartet Machtelinckx, Cools, Badenhorst en Gouband. De muzikanten stellen het album tussen 9 en 12 november 2022 voor bij 30CC (Leuven), kunstencentrum nona (Mechelen), Legro (Maarkedal) en De Singer (Rijkevorsel), en op 16 november in CC Het Spoor (Harelbeke).