Eindelijk op onze deurmat gemikt: de eerste langspeler van Naima Joris, getiteld While The Moon. Het was het wachten waard: de Belgische nachtegaal trekt weg van de vertrouwde setup van zang en piano en smeedt een prachtig en broos evenwicht tussen een brede waaier instrumenten en haar stem. En juist door alles met mondjesmaat toe te laten, klinkt het geheel opmerkelijk rijk. Smullen geblazen, maar geen all you can eat. Laat die stretchbroek gerust achterwege.
Ja, het leven. Zo liefdevol als het ons weet te omarmen, zo spijkerhard kan het in onze schedel boren. Twee kanten van eenzelfde smoel die niet altijd juist in evenwicht zijn. Gesteld dat je voornamelijk van die tweede kant van het leven hebt geproefd, hoe schud je zoiets van je af? Veel opties, sommige al wat destructiever dan anderen. Naima Joris besloot op haar zevenentwintigste haar zware levensrugzak met muziek te lijf te gaan: ze strekte de vingers en beroerde de piano. Ook al was dit in de eerste plaats als troost bedoeld, het resultaat was te betoverend om binnenskamers te blijven. Maar je binnenkant zomaar tentoonstellen voor de buitenwereld, dat vraagt tijd. Veel tijd. Stilaan zette ze de eerste stapjes op het podium samen met haar vader, jazzmuzikant Chris Joris, en in 2021 kwam dan uiteindelijk het eerste solowerk met een eerste EP, gevolgd door een Daniel Johnston tributeplaat – nog zo’n man met wel wat ballast op de rug – eerder dit jaar.
En nu dus die volgende overwinning: haar eerste volledige album. En dat klinkt opvallend rijk . De arrangementen gaan veel verder dan enkel piano. Gitaar, harp, elektronica, en ga zo maar verder. Al blijven al deze radertjes in een subtiel geheel. Alles juist geproportioneerd om elk trilhaartje in ons binnenoor te prikkelen. De perfecte begeleiding bij haar hypnotiserende stem die ons steeds wat doet denken aan iemand als Melanie De Biasio of Billie Holiday. Dat geeft maar een idee; die stem heeft haar eigen karakter.
De negen nummers op While The Moon hebben een eigen stem en geluid, voornamelijk dankzij die muzikale variatie. Openen doen we met statige contrabas en snaaraanslagen op “Hopeful Again” die verder aanzwellen als een zichzelf openvouwende lotus waaruit Joris’ stem ontsnapt. Een titel die trouwens met enige voorzichtigheid geïnterpreteerd moet worden, zo blijkt: “hopeful again, even though my heart is still broken”. Een gammel pianootje speelt dan weer de hoofdrol op “White Noise”. We horen wankelende hamertjes de snaren aanslaan; het pianomechanisme als instrument, iets wat we bijvoorbeeld ook vaak horen bij Nils Frahm. “Inside Our” steunt dan weer op een meer elektronische laag, en het afsluitende tweeluik “This Life – Urlicht” sust ons in slaap met harp en laat ons deinen op onze brain waves geëvoceerd door eufonium.
Niet enkel de instrumentenkast zorgt voor de variatie op deze plaat; Joris speelt ook met genre en tempo. Het verhalende “Anyone (Lived In A Pretty Hown Town)” schildert taferelen uit het leven van een man in een klein afgelegen dorpje tegen een achtergrond die naar blues en country ruikt. Joris blijkt een begenadigd verteller te zijn. Andere nummers trekken dan weer weg van de vertrouwde blues en jazz door wat killer en mistroostiger te klinken, een beetje zoals Radiohead ten tijde van Amnesiac. Verder gaat het tempo de hoogte in op “What If”, waar de percussie een stevige boswandeling inzet en de overige instrumenten druppelsgewijs een herfstbui aankondigen die vervolgens tot uitbarsting komt in de tweede helft van het nummer. Bruusk gaat dit over in de absolute stilte van “Suddenly”. Met nat pak staan we enkeldiep in de modder. Ook opvolger “Remember” wordt gedreven door een stevig pompend hart van piano en gitaargetokkel.
Naima Joris weet te betoveren met haar eerste langspeler. Rijk in zijn subtiliteit komt de kracht en de schoonheid ervan pas naar boven als je er je volle aandacht aan schenkt. Maar de motor van haar creativiteit, de inktzwarte rand uit haar eigen leven die uit elke noot weerklinkt, weegt. Laat deze plaat toe, maar pas op voor de diepe afgronden die onder de songs schuilgaan.
