Dirk Serries & Trösta :: Island On The Moon

Enkele jaren geleden nam Dirk Serries formeel afscheid van de ambient, waar hij zich zo’n drie decennia mee had bezig gehouden. Intussen blijkt die breuk niet zo bruusk geweest te zijn. De terugkeer naar ambient-wateren met een gelijkgezinde houdt nog altijd steek.

En dat hoeft niet te verbazen. Dezer dagen is hij vooral actief als vrij improviserend gitarist, maar je schudt je verleden niet zomaar van je af. “This is what I breathe, this is the heart of who I am”, schreef hij nog ten tijde van Epitaph (2018). Het mag ook niet verbazen dat deze samenwerking net ontstond tijdens een lockdownperiode. Vrije improvisatie, dat is muziek die je live speelt, muziek van het moment. Ambient is bij uitstek een product van de studio, iets dat je rustig op je eentje in elkaar kan knutselen of waarvoor je opnames heen en weer kaatst.

Trösta is de nom de plume van Nicolas Lefèvre, eigenaar van de studio waar Serries sinds zijn album met Teun Verbruggen (Transmission, 2014) regelmatig over de vloer komt. Serries is een man van loyale allianties, want een pak studioreleases op zijn A New Wave Of Jazz-label werden opgenomen in de Anderlechtse Sunny Side Inc. studio. Lefèvre is echter niet alleen opnametechnicus en producer, maar ook altsaxofonist, en in de herfst van 2020 ontstond dit nieuwe project. Serries creëerde een basis, bezorgde die aan zijn kompaan en kreeg een duet terug. Van strakke afspraken was geen sprake, elk deed er z’n ding mee.

Het resultaat mag er zijn. Wie Serries al langer volgt, herkent er ook meteen ‘s mans signatuur in. Die zit verankerd in zijn vintage ambient en blijft weg van de donkerste drones die op heel wat albums van Fear Falls Burning te horen waren. Het heeft ook weinig gemeen met pakweg Cult Exposure, het album dat hij ooit opnam met saxofonist John Dikeman. Daar zocht hij naar een tussenvorm tussen de drones en de vrije improvisatie, terwijl Dikeman binnen die context aardig van leer trok met intens emotionele uithalen. Dit is andere kost, met de saxofonist die zich sterker aanpast aan de ambient-context.

Wat meteen opvalt: dat saxspel is sereen en gracieus, lonkt regelmatig naar Noordelijke gebieden, maar is ook erg melodieus. Het is daardoor een opvallende aanvulling bij het spel van de gitarist, dat de melodie nooit centraal zet. Serries’ ambient vertrekt eerder vanuit textuur, effecten en geluidsonderzoek, niet vanuit een melodie. Dat is meteen ook een van de redenen waarom zijn ambient-albums niet meteen hun geheimen prijsgeven, maar ook waarom ze gevrijwaard blijven van de meligheid van heel wat vergelijkbare muziek. Je krijgt als luisteraar ruimte.

Lefèvre voegt die melodieuze(re) toets toe, deels omdat het met zijn ‘naakte’ instrument ook minder evident is om met pure sound te gaan spelen. Zijn lange uithalen, verkenningen in het hogere register en subtiele effecten geven deze muziek dan ook een laagdrempeligheid die Serries’ solo-ambient-releases – vaak bewegende geluidsmassa’s en niet zozeer afgelijnde structuren met herkenbare thema’s/melodieën – eigenlijk zelden hadden. Toch niet op deze manier. Maar het werkt, want er ontstaat een subtiele contrastwerking tussen de fijne, gracieuze penseeltrekken van de saxofonist en de steeds transformerende grijsvlakken van de gitarist.

De album- en songtitels verwijzen allemaal naar de maan. Dat pas perfect bij deze spacey muziek, die licht binnenlaat zonder in te boeten aan schaduwen en een mooi evenwicht vindt tussen gewichtloosheid en abstractie (de aandacht voor pure klank) enerzijds, en het meer concrete en tastbare (melodie) anderzijds. Goed nieuws dus voor liefhebbers van Serries’ ambient-kant. Ze krijgen er meteen een extra artiest om te volgen bij.

Het album verscheen op cd & vinyl.