Met The Father, verfilmde Florian Zeller zijn eigen Franse theaterstuk Le Père (later naar het Engels vertaald door Christopher Hampton) en sleepte daarmee meteen zes Oscarnominaties in de wacht, waaronder die voor zijn zelfgeschreven script en voor beide hoofdrolspelers: Anthony Hopkins en Olivia Colman. Twee van die nominaties (waaronder die voor Hopkins) werden ook verzilverd op de uitgestelde uitreiking van de Academy Awards op 25 april 2021 en met de nodige vertraging wordt de film nu ook uitgebracht in de Belgische zalen.
Dat auteurs – theater of literatuur – zelf achter camera gaan staan om hun eigen werk naar film te vertalen, is niet noodzakelijk een goed idee. Heel vaak hebben die het moeilijk om de nodige aanpassingen te maken die vereist zijn voor een nieuw medium en is de oorspronkelijke tekst te ‘heilig’ om echt te worden aangepakt. Zeller lijkt zich echter – althans vóór de camera – te hebben omringd met het nodige talent om tenminste een aantal van de tekortkomingen op te vangen.
Zoals het stuk, draait ook de film om de figuur van Anthony (Hopkins) een dementerende oude man die grote moeilijkheden heeft om nog om te gaan met de realiteit. Dagelijks krijgt hij bezoek van zijn dochter (Colman) en hij ligt regelmatig overhoop met de ingehuurde verpleegsters die hij vaak niet eens meer herkent. Anders dan in een klassiek drama, worden de gebeurtenissen ons getoond vanuit het standpunt van Anthony zelf: de kijker krijgt steeds nieuwe scènes en personages voorgeschoteld die plots uit het niets lijken op te duiken en alle interne logica lijken te missen. Die ingreep maakt de verwarring van de protagonist tastbaar en werkt ook. Jammer genoeg wordt die structuur ook een beetje de achillespees van de plot: alles wordt opgebouwd naar een verhelderend moment dat de dingen op hun plaats doet vallen. Dat alles wat voorafgaat netjes gerangschikt wordt voor de kijker, voelt wat als valsspelen aan en ondergraaft heel erg de intensiteit van wat initieel een sterk uitgewerkt idee is.
Al die sterke punten en tekortkomingen van het oorspronkelijke werk, worden door het scenario mee overgeheveld naar de verfilming en die schiet helaas tekort in het ook echt herdenken in de termen van een nieuw medium: veel meer dan ‘geregistreerd toneel’ is dit vaak niet. Zeller heeft gevoel voor de subtiliteiten van acteerwerk, maar helaas veel minder voor die van het filmwerk. De reddingsboei voor The Father is gelukkig het uitstekende spel van de volledige cast. Anthony Hopkins zet een beklijvend portret neer van een man die steeds meer zijn grip verliest op de hem omringende werkelijkheid en weet de frustratie en woede weer te geven zonder ook maar een moment te vervallen in goedkoop sentiment. Olivia Colman is zeker even sterk in de minder opvallende rol van de dochter en ze wordt bijgestaan door een aantal acteurs (Imogen Poots, Rufus Sewell) die maximaal hun vaak korte verschijning weten te benutten.
Het werk van die vertolkers tilt The Father tot op zekere hoogte boven zichzelf uit en zorgt ervoor dat de film niet te veel blijft steken in wat anders al bij al enkel een degelijke maar ook wat kleurloze adaptatie zou zijn.
