White Riot was reeds te zien op de 47^ste editie van Film Festival Gent, maar is vanaf 27 januari 2021 nu ook te bekijken via Proximus Epic, Sooner, Cinema bij je thuis en ZED.

Het Londen van de jaren zeventig, is voor de muziekliefhebber vandaag synoniem voor Walhalla. Ondergedompeld worden in een bad vol seks, drugs en rock- ‘n-roll, klinkt dan ook als muziek in de oren. Maar helaas was er, naast de ontelbare katers en misselijkmakende ochtenden, ook een heel donker kantje aan dit punkertijdperk. Het racisme van die tijd was ongehoord, en helaas niet tijdelijk. Rubika Shah schetst met White Riot een portret van de politieke beweging ‘Rock against Racism’ (RAR), die ontstond als reactie op een onweersbui van racistische opmerkingen.

‘Weg met die roetmoppen’, zei een dronken Eric Clapton in 1976. In datzelfde jaar steunde hij ook Enoch Powell, de grootste aanhanger van een witte hegemonie toentertijd. Maar ook een gedrogeerde David Bowie was er niet vies van om een bedenkelijke uitspraak meer of minder te doen. ‘Can we blame it on the drugs’ of zit racisme dieper in het denken en de maatschappij verankerd?  Gezien de huidige actualiteit, lijkt de laatste optie schrijnend te kloppen. Want de beelden die Shah vertoont, zouden helaas ook vandaag op de buis kunnen worden vertoond.

Dat laatste is ook de Londense fotograaf Red Saunders niet ontgaan. Na Claptons grofgebekte uitspraak indertijd, trommelde hij andere enthousiastelingen op via zijn brief naar muziektijdschrift NME. De culturele beweging organiseerde concerten en bracht zelfs de krant Temporary Hoarding uit, die vandaag trouwens nog steeds gelezen wordt. RAR wou voornamelijk op Socratische wijze twijfel zaaien bij de aanhangers van het Nationale Front door de vraag te stellen of ze echt iemand waren die geen toekomst wil? De energieke headbangers boekten succes want het Nationale Front is niet meer. Toch is deze godsjammerlijke strijd vandaag nog steeds niet gestreden.

Het rockgehalte in White riot blijft de hele film lang dominant. Naast de imposante kledingdracht van het type ‘I don’t care what anyone else says’ en de ‘He is full of shit’ uitspraken van Saunders, worden we verwend met de bovenaardse deuntjes van The Clash. Maar de documentaire straalt ook een zekere authenticiteit uit door de inzichten van onder meer David Hinds, Paul Simonon en Mick Jones, die je doen hunkeren naar meer. Rubika Shah vertelt het verhaal van dit actieve groepje aan de hand van uniek beeldmateriaal. Een rockende Eric Clapton heeft ieder van ons al eens voor zijn netvlies zien passeren. Maar de excentrieke beelden van het concert in april ‘78, zijn zo huiveringswekkend dat de wereld rondom je even stil lijkt te staan. ‘We ain’t got no swing, except for the ring of that truncheon thing’, is pijnlijk herkenbaar voor het Londen van de Jaren 70. Maar anno vandaag, niet zo bevreemdend als het zou moeten zijn.

Hoog tijd dus dat de punker in ons terug wakker wordt en dat verdraagzaamheid, gelijkheid en rechtvaardigheid opnieuw in de bevolking hun woordenboek worden geschreven. Dat Red Saunders een rolmodel kan zijn voor alle bange vogels onder ons die nog steeds hun dichotomische bril dragen. Zet hem af, trek dat racistisch korset uit en ‘rock around’ je medemens is de conclusie na het bekijken van deze docu.