Ze waren een zomer lang talk of the town, hebben met Dave Grohl op drums, Josh Homme als frontman en bassist John Paul Jones een line-up om van te dromen, en zouden ongetwijfeld de plaat van het jaar maken. Draaide dat even anders uit. Them Crooked Vultures is hetzelfde voor rockmuziek als short selling voor de beurs: weinig meer dan een zeepbel.
Them Crooked Vultures: is het nu de ontgoocheling van het jaar, een van de meest uitgekiende marketinghypes in de muziekwereld of misschien toch beide? Feit is dat de kwaliteit van de debuutplaat van het trio niet in verhouding staat tot het hele wow-sfeertje dat rond de band hangt. Al heeft de groep dat sfeertje grotendeels zelf georchestreerd, net zoals Queens Of The Stone Age in aanloop naar de release van Songs For The Deaf dat jaren geleden deden. Op het internet werd met song snippets de aandacht van de luisteraar getrokken. Een semi-verrassingsconcert voor de releasedatum wakkerde de hype aan en toen het album effectief uitkwam, stonden fans hongerig voor de deur van de platenwinkel.
Tot zo ver de theorie. In de praktijk liep het voor Them Crooked Vultures afgelopen zomer al mis. De band wist weliswaar genoeg hype te creëren door als verrassingsact op festivals op te duiken, maar dat was dan ook het enige dat ze deden: min of meer onaangekondigd op Pukkelpop spelen. Overrompelen deed de band niet, in tegenstelling tot Queens Of The Stone Age, die je tijdens hun doortocht op Werchter 2002 deed smachten naar het zes weken later te verschijnen Songs For The Deaf.
Waar is het dan misgelopen bij Them Crooked Vultures? Want met Dave Grohl en Josh Homme hebben ze de sterkmakers in huis van Songs For The Deaf, en eigenlijk ook van albums als Welcome To Sky Valley, The Colour And The Shape, de Desert Sessions-collectie en, jawel, Nevermind. Dat schept natuurlijk verwachtingen. Zeker wanneer het vorige bandje van het derde groepslid luistert naar de naam Led Zeppelin. Misschien loopt het gewoon daar mis.
Was Them Crooked Vultures het debuut van enkele nobele onbekenden, dan zouden omschrijvingen als “beloftevol” en “in de gaten te houden” zeer gepast zijn. Maar in dit geval dragen de groepsleden een verleden als een molensteen met zich mee. Combineer dat met de bubbel die rond de band ontstaan is, en de vervelende conclusie dringt zich op dat Them Crooked Vultures een sof is.
Nochtans begint het album veelbelovend. “No One Loves Me & Neither Do I” haalt na even warmdraaien alles uit de kast. Het is heerlijk om te horen hoe Josh Homme zijn funky gitaarriedels langzaam maar zeker, op de hielen gezeten door een strakke ritmesectie, naar een kolossale riff laat evolueren. Moddervet noemen we zoiets en had de band dat niveau enkele nummers ononderbroken aangehouden, ’t was los in onze broek geweest.
Niet dus. Met “Mind Eraser” en “New Fang” loost Them Crooked Vultures een eerste lading middelmatige songs. De eerste kan weliswaar bogen op aanstekelijke backings van Grohl en heeft ook de korte, strakke drumroffels die zo kenmerkend zijn voor de man. Maar dat zijn ook niet meer dan enkele aangename momenten in een verder heel middle of the road rocknummer. Wat ook geldt voor “New Fang”, dat de intentie heeft een meeslepende rocker te zijn, terwijl het klinkt alsof het nooit uit de ideeënfase geraakt is.
Pas met “Scumbag Blues” komt het verzamelde talent opnieuw bovendrijven. Een gouden melodie, ingenieuze gitaarpartijen, catchy drums en baslijnen die klinken alsof John Paul Jones Flea op zijn plaats zet. En dat alles blijkt dan enkel de opmaat te zijn voor een wervelend refrein dat voor een van de betere muzikale kicks van het jaar zorgt.
Maar daar blijft het dan ook bij. Zelfs na een dozijn luisterbeurten blijft verder zo goed als niets hangen. “Warsaw Or The First Breath You Take After You Give Up” heeft zijn momenten, maar komt nog niet in de buurt van wat doorgaans als geniaal of zelfs maar indrukwekkend beschouwd wordt.
Wat na Pukkelpop al gevreesd werd, lijkt nu dan ook bewaarheid te worden. Them Crooked Vultures is de zoveelste zogenaamde supergroep die niet tegen de eigen mythe opkan. De drang om dit fantastisch te vinden, is heel groot, maar het overenthousiast bewieroken van dit album — zoals we gehoopt hadden te kunnen doen — zou alleen maar een leugen zijn ten opzichte van de fan diep in ons.
