Je leeft zo’n beetje en dan houdt het opeens op. We weten het, maar verdringen het. Aurélie Aurita heeft met haar nieuwste boek een prachtwerk gemaakt over leven en het immer om de hoek loerende einde.
Door omstandigheden die mogelijk door niemand ten volle verklaard kunnen worden, is het werk van Aurélie Aurita al meer dan tien jaar onvertaald gebleven. Na Aardbei & chocola uit 2010 was het uit met Nederlandstalige uitgaven en zoals dat gaat, blijven Franstalige boeken, helaas, zo’n beetje onder de radar. Maar kijk: Scratch laat Aurita langs de grote deur opnieuw naar binnen marcheren, met een boek dat het predikaat aanrader verdient.
Wie Aurita niet kent, wacht een intrigerende ontdekkingstocht die al begint bij haar naam: de Franse, met Chinees/Cambodiaanse roots, heet Hakchenda Khun en liet zich verleiden tot het kiezen van de wetenschappelijke naam van de oorkwal als pseudoniem. Kwallennaam of niet, het klinkt goed en allitereert aanstekelijk – altijd een plus in de Nederlandstalige stripwereld. Vanaf het begin van de eeuw liet de toen prille twintiger van zich horen met, in die dagen, autobiografische en al dan niet erotisch getinte beeldverhalen die later een meer culinaire insteek kregen. Smakelijk leven brengt, zoals de titel al laat vermoeden, al deze elementen samen.
Wie weinig of geen affiniteit heeft met voedsel als kunstvorm hoeft zich echter niet van het werk van Aurita af te wenden. Het gaat breder en dieper dan wat er op het bord ligt en hoe het daar terechtkomt. Al moet gezegd dat je mogelijk even moet doorbijten bij aanvang van dit werk. Maar net wanneer je Smakelijk leven aan de kant wil schuiven wegens toch wel net iets te veel kookgedoe dan een niet culinair aangelegd mens kan hebben, haalt Aurita de voorhamer boven en wens je dat je opnieuw veilig en wel in de restaurantkeuken bent waar Aurita als ‘fly on the wall’ aan het schetsen is.
De auteur, een jonge dertiger, ziet haar leven bijna ontsporen wanneer kanker op haar pad opduikt. De kleine smeerlap, die iedereen vroeg of laat tegenkomt in zijn omgeving, dient zich aan als een gezwel in haar borst. Wat volgt is niet het relaas van een jonge vrouw en haar strijd tegen de slechte kaarten die het lot haar gegeven heeft. Aurita gaat verder zoals in dat eerste culinaire hoofdstuk. Alleen: er is een extra element in haar verhaal geslopen.
Smakelijk leven is dus niet het doorsnee, op goedkoop sentiment gericht verhaaltje. Aurita geeft het zelfs letterlijk aan, hoe ze lak heeft aan het hele concept van ziek zijn en de impact die het heeft op mensen in haar omgeving. Ze meandert verder door haar leven, verhaalt over ontmoetingen met andere artistieke zielen waarmee ze zich verwant voelt – onder hen Annie Arnaux – over mannen en verlangens, en over hoe meedogenloos onze wereld omgaat met wie, door welke omstandigheden dan ook, niet voldoet aan de torenhoge standaard die de samenleving oplegt.
‘I sleep with life and death in the same bed’, zingt Bob Dylan ergens op zijn magistrale Rough And Rowdy Ways. En zo is het maar net blijkt uit Smakelijk leven. We sluiten er onze ogen voor, maar eigenlijk hangt ons leven permanent aan een zijden draadje. Aurita weet, zonder in pathetiek te vervallen of te ontsporen richting ziekenhuisdrama, net dat op heel wezenlijke manier in broze, maar meeslepende tekeningen vast te leggen. Een boek als een fascinerende koortsdroom.
