In 1998 publiceerden Jacamon & Matz het eerste deel van de reeks De Killer. Schot in het duister introduceerde een kille, zakelijke huurmoordenaar die in lange monologen zijn cynische reflectie op de maatschappij gaf. Zonder ooit zijn beroep of daden goed te praten, maakte hij duidelijk hoezeer morele hypocrisie de samenleving doordrenkte en daden goed of afkeurde naargelang wie ze uitvoerde of de macht in handen had. De reeks zou de nooit met naam genoemde killer al snel in de handen van een kartel sturen, waarna hij in de Zuid-Amerikaanse politiek belandde en te maken kreeg met verschillende geheime diensten.
In 2014 eindigde de reeks met het dertiende album Vluchtlijnen, waarbij de killer door de Franse geheime dienst opgespoord werd en `het voorstel` kreeg om voor hen te werken. In het besef dat ze hem zowat overal kunnen vinden, laat hij, op haar verzoek, zijn vrouw en zoon achter en vlucht hij naar Patagonië. De strip en de reeks eindigen met de killer, alleen maar gelukkig in een hut terwijl hij zich afvraagt of de geheime dienst hem zal vinden of niet. Het open einde bood de mogelijkheid voor een vervolg, maar was evenzeer een bevredigend slot – per slot van rekening was de killer altijd een eenzaat geweest die bij voorkeur ver weg van de beschaving leefde. Dat in 2020 de serie vooralsnog een vervolg kreeg, was dan ook niet geheel onverwacht. De Killer was immer niet alleen het debuut, maar ook de meest succesvolle samenwerking voor het duo Jacamon & Matz.
Onder de titel De Killer Staatszaken verscheen een eerste trilogie (Negatieve behandeling, Kortsluiting, Corrigerende maatregel) die in 2021 afgesloten werd. Negatieve behandeling start met (uiteraard) een monoloog van de killer die een doorsnee kantoorjob uitoefent die hij zelf als geestdodend omschrijft. Al snel wordt duidelijk dat de Franse geheime dienst hem niet alleen op het spoor gekomen was, maar hun aanbod ook herhaald had. Op die manier belandt de killer samen met zijn nieuwe partner Nicolas en zijn handler Barbara in een Franse havenstad waar de populaire burgemeester de hand boven het hoofd van enkele criminelen houdt en samen met hen de stad controleert terwijl hij verder werkt aan zijn politieke carrière.
De eerste trilogie verschilt weinig van de vorige. De killer, hier bekend onder zijn schuilnaam Denis, werkt als dekmantel voor een bedrijf en mijmert verder over hoe het er in de wereld werkelijk aan toe gaat terwijl hij koelbloedig elimineert wie hem door zijn nieuwe opdrachtgevers aangewezen wordt. Zijn kompaan/partner/vertrouweling Nicolas is een oud-militair die nog enigszins gelooft in gerechtigheid en waarheid, wat zijn interacties met de killer en Barbara verfrissend naïef houdt. Door de cyclus beperkt te houden en slechts zijdelings te refereren aan hedendaagse thema’s (er wordt verwezen naar terrorisme, maar dat is niet de kern), weet scenarist Matz de spanningsboog strak genoeg te houden om het verhaal bevredigend af te ronden en de mogelijkheid naar een volgende cyclus open te houden.
Dat die er komt, hoeft niet te verbazen. De eerste cyclus van De Killer Staatszaken bewijst immers dat de killer ook tegen de achtergrond van de geheime dienst perfect zijn rol kan opnemen van meedogenloze moordenaar en scherpe criticus van de maatschappij. In Medemensen, het eerste deel van de tweede cyclus, verplaatst de actie zich van de kuststad naar een winterlandschap waar de killer opnieuw zijn gedachten de vrije loop laat. Zoals in elk vorige deel is zijn reflectie op de wereld en de mens in het bijzonder weinig verheffend. In wat in essentie een lange monoloog is, verdeeld over dominerende tekstvakken, mijmert hij ditmaal over hoe de mens finaal een wolf voor zijn medemens is. Het is een beschouwing die volgt op zijn observatie van enkele Afrikaanse mensenhandelaars die niet al te zachtzinnig met hun waar (continentgenoten) omgaan.
De eerste pagina’s geven echter een verkeerd beeld van waar de killer ditmaal voor ingeschakeld zal worden, want zodra Barbara in zijn nieuwe, afgelegen woning opduikt, wordt zijn opdracht duidelijk. En hoewel hij zich de gewoonte heeft opgelegd geen vragen te stellen, is hij ditmaal wel benieuwd. Zijn eerste slachtoffer is immers een notaris uit de provincie die een onopvallend leven leidt. Bij de tweede opdracht, een zakenman, licht Barbara op zijn verzoek dan toch een deel van de toedracht toe en wordt duidelijker dat ditmaal een machtig netwerk betrokken is in onwettelijke zaken en dat de leden dankzij hun invloed over de landsgrenzen heen buiten de klauwen en macht van politie en het gerecht kunnen blijven. Het leidt tot een intrigerend gesprek tussen Barbara en de killer waarbij de redenen gerechtvaardigd worden waarom ook een overheid soms in de schaduwen werkt.
Barbara toont zich opnieuw een waardige tegenspeler, een die bovendien op de hoogte is van de mensenhandel die zich in het gebied afspeelt. Zij noch de killer lijken zich echter met die zaak te willen bemoeien, zelfs al werd de killer er kort en eerder onrechtstreeks bij betrokken. Tezelfdertijd mag nu al duidelijk zijn dat dit gegeven wel degelijk nog opgepikt zal worden en mogelijks zelfs met de opdrachten van de killer verbonden zijn. Jacamon en Matz zijn uiteraard ervaren genoeg om dit soort tips en hints zo in het verhaal te brengen dat het net zozeer een dwaalspoor kan zijn als een eerst tip van de sluier die opgelicht wordt. Ook de afwezigheid van Nicolas in het verhaal kan net zozeer een betekenis hebben als gewoon een keuze om hem dit keer op de spelersbank te laten. Feit is dat hij voorlopig niet gemist wordt.
Of met Medemensen opnieuw een sterke trilogie opgestart is, blijft koffiedik kijken – evenals de vraag of Jacamon en Matz een overkoepelend verhaal voor ogen hebben. Vooralsnog lijkt dit verhaal niet meer te zijn dan het eerste deel van een cyclus waarbij beide auteurs zich opnieuw volop kunnen uitleven en hun talent tentoon spreiden. Wie overtuigd was door De Killer zal in De Killer Staatszaken een welkome aanvulling vinden op de vorige reeks, niet in het minst omdat de protagonist opnieuw schittert in datgene waar hij het beste voor geschikt is: geduldig zijn prooi bestuderen terwijl hij reflecteert over de grimmigheid van het bestaan.
