Het is nog een aantal maanden wachten vooraleer Hirokazu Kore-Eda’s nieuwste film Broker in de Belgische zalen verwacht wordt. In afwachting brengt Cinéart alvast een heruitgave van Nobody Knows, het meesterwerk van de Japanse cineast uit 2004.
Keiko Fukushima (You) heeft viermaal de promotie van het leven verdiend, die van het moederschap! Maar deze titel is ze allesbehalve waardig. Dankzij vier willekeurige mannen heeft ze aan vier kinderen het leven geschonken: Akira (Yūya Yagira), Kyoko (Ayu Kitaura), Shigeru (Hiei Kimura) en Yuki (Momoko Shimizu). Een leven dat zou moeten in het teken staan van kinderen, maar ze ontneemt die kinderen hun recht om keuzes te maken en vrij te zijn. Door haar egocentrisch gedrag reduceert ze haar kinderen tot dieven, tot leugenaars, tot ‘nobodies’. Daarom is Keiko een vrouw, geen moeder, want haar vrijheid begon wanneer ze die van haar kinderen afnam.
Nobody Knows is zowel stilistisch als episch van hoogstaand niveau. Verhalend neemt de regisseur zijn tijd om elk personage te laten ontwikkelen en toont hij hoe elk van de kinderen hetzelfde doormaakt maar toch op persoonlijke wijze omgaat met de tragische situatie. En al lijkt het in eerste instantie dat Akira de belangrijkste rol toegeschreven krijgt, van zowel Keiko als Kore-Eda, toch zijn de emoties van Kyoko, Shigeri en Yuki evenveel waard. Want alle vier schreeuwen ze even stil om een fractie van moederlijke geborgenheid.
Elke handeling wordt voelbaar door Kore-Eda’s gebruik van symboliek en betekenisvolle geluiden. Zo wordt de kinderlijke nieuwsgierige drang naar de buitenwereld en andere kinderen innemend weergegeven door enerzijds de joelende stemmen die hun oren spelend binnenkomen. Anderzijds maakt Kore-Eda gebruik van close-ups van voeten die trachten een blik te werpen op wat zich afspeelt achter het ontoereikende balkon. Terzelfdertijd staan de schoppende voeten tegen een autoband symbool voor verveling die de dagen van de kinderen opslorpt. En precies hierin zit de kracht van Kore-Eda’s film. Hij focust niet op de mogelijke gevaren die om de hoek schuilen wanneer vier kleine kinderen alleen wonen, maar wel op hoe die kinderen het leven trotseren als ze ontworteld raken: hun overlevingsdrang wordt plots de protagonist! Teleurstellingen stapelen zich op, maar dankzij hun optimistische levensvisie blijven ze plezier vinden in die dingen die voor anderen als overbodig gezien worden: een waterkraan in het park zorgt voor frisse kledij, een wasbeurt of een unieke kans om voorbij de vier muren van het appartement te komen. En zelfs een pak rauwe noedels zonder water, wordt op bijzondere wijze smakelijk weergegeven door de lach op Shigeru’s gezicht.
Plutarchus zei ooit dat broers en zussen het kostbaarste bezit zijn dat kinderen van hun ouders ontvangen. Dat is dan ook het enige geschenk dat Keiko haar kinderen schonk dat niet vergiftigd is met lafheid en narcisme. En dankzij dit geschenk krijgen zowel de film als Yuki een einde waarin de donkerte reflecteert tegen een hoopvolle toekomst. Want al mogen de liefde en het geluk van Keiko artificieel zijn, de gevoelens van haar kinderen zijn dat allesbehalve.
