Nog verder een ingebeeld oosters Nirvana ingaan, dat is de nieuwe van Wyatt E. We trekken op reis, naar oorden diep in de woestijn, diep in het verleden, diep in ons hoofd.
Het is alweer bijna vijf jaar geleden dat het Waalse trio Wyatt E. de prut uit onze oren en ons lichaam omver blies met het geweldige Exile To Beyn Neharot, een loodzware gitaartrip van twee zorgvuldig opgebouwde nummers waarop de band een reuzesprong vooruit maakte. De tweede plaat van de band maakte nog naar eens duidelijk dat ons Belgenland op wereldniveau speelt als het aankomt op zware muziek. Het was het begin van een glorietocht die hen naar concertzalen in binnen- en buitenland bracht, en binnenkort ook naar Roadburn. Triester nieuws was het verlies van originele drummer Romain Hoedt, in de zomer van 2018.
Wyatt E. staat er echter opnieuw, op deze nieuwe plaat zelfs met twee simultaan opgenomen drummers. En wat voor een zegetocht, een overwinning op de dood, is āl bēlūti dārû geworden. Het is een triomf zowel voor de band, die zijn geluid bevestigt en uitbreidt, als voor de fantasie. Deze plaat doet namelijk dromen, van verre streken in tijd en ruimte, van hoe dun de grens tussen echt en imaginair is. Maar ook van wat muziek kan bereiken, zorgvuldig beluisterd onder de koptelefoon, als je je als luisteraar helemaal openstelt.
Op hun verre tournees in Turkije en Israël werden de muzikanten van Wyatt E. geïnspireerd door lokale muzikanten en hun instrumenten, onder andere de Turkse saz. Die ervaringen en nieuwe instrumenten namen ze ook mee terug naar dit grijze land, en dat blijkt een gouden zet. Op āl bēlūti dārû trekt de band zijn massieve stonergeluid helemaal open tot een fantasierijke fata morgana. Was Exile To Beyn Neharot nog een indrukwekkende ode aan de elektrische gitaar, waar je echter niet op kan blijven teren, dan is dit derde album zoveel meer. Het geluid wordt volledig opengetrokken met allerlei arrangementen die rond het basisgeluid cirkelen dat nog steeds door logge drums en luide gitaren bepaald wordt. De twee lange nummers krijgen zo veel meer kleur dan het vroegere werk van de band. āl bēlūti dārû is nog steeds een intense trip, maar wel eentje die niet enkel grijsgelig zand te bieden heeft.
En vanaf hier geven wij ons over aan Wyatt E.
De schemerige intro van “Mušhuššu” gaat langzaam over in een hamerende, trage drumpartij omzwachteld met een zoekende gitaar. Daartussen schieten allerlei geluiden voorbij, waarvan de oorsprong ons onbekend is maar die je mee deze droomwereld in sleuren. De karavaan trekt verder en verder, geen wolkje te bespeuren die je koortsdroom zou kunnen bedaren. Plots schiet een lokaal blaasinstrument uit, een sax speelt een freejazzsolo, de gitaar ondersteunt: Oost en West komen samen onder een stralende hemel. De band neemt een wending waarna diezelfde gitaar de melodie weer mag bepalen. Het schuurt waar het pijn doet. En dan, als je het totaal niet weer verwacht, herneemt Wyatt E. de melodie van “Kol Badai”, een tijdje terug uitgebracht op een split single met Five The Hierophant. De bas zit opnieuw goed vooraan, de zang van Tomer Damsky ontbreekt, maar de traditionele klanken nemen de notenbalk volledig over, een slimme twist.
Die melodie weerklinkt nog even in de verte aan het begin van “Šarru Rabu”, alvorens de band ons weer veel donkerder terrein in trekt. De eerste helft van dit opnieuw epische nummer is misschien wel het meest dreigende stukje muziek dat Wyatt E. al ooit gecomponeerd heeft. Wij zouden niet graag verdwalen in dit klankenlabyrint, maar kunnen niet anders dan blind te vertrouwen dat de band weet waar hij naartoe gaat. En dat doet het ook, na een eindeloos klankentapijt, met af en toe een flard bloedmooie melodie. De drum is eenoog in het land der blinden. De track versnelt, de gitaar weidt uit, de bas bepaalt de dans. Waarna nog een bocht volgt, en nog eentje, waarachter verdacht elektronisch overstuurde mantra’s ons opwachten. Wyatt E. omarmt de vrijheid, in deze regionen kent men geen regels meer. Muzikale regels zitten enkel in ons hoofd, in het saaie alledaagse leven, maar Wyatt E. zet de deuren wagenwijd open.
Afsluiten doet de band met een kopstoot van een riff. Je wordt wakker. Geen idee waar we geweest zijn, en hoe we hier in deze grijze huiskamer beland zijn. Maar wij willen terug.
