Het moment was eindelijk rijp om een vervolg te maken op Almost Tomorrow (2013). De bagage en ervaring zijn uitgebreid, de interactie nog inniger verstrengeld, de aanpak even consistent. Tomorrow is bovenal een oefening in dosering en poëzie, met vergankelijke klanken en betekenisvolle stiltes verwikkeld in een innige dans.
Ten tijde van dat eerste duo-album voelde het nog aan alsof Santos Silva in volle transformatie zat. Er zat een duidelijke noodzaak in om minder conventionele oorden op te zoeken, het terrein van jazz regelmatig te verlaten, een beweging te maken naar hedendaagse geluiden, experimentele oorden en een focus op klank. Haar traject werd een voorbeeld van een moderne veelzijdige artiest die zich zowel kan inschakelen in grotere projecten (Eve Rissers White Orchestra, Fire! Orchestra,…) als graag meetings aangaat met verwanten uit verschillende hoeken, van Kaja Draksler tot Fred Frith en Gonçalo Almeida.
Partner Zetterberg stond daarbij vaak aan haar zijde. Zo nam het koppel een album op met organist Hampus Lindwall en met rietblazer Chris Pitsiokos, dat ze nog kwamen voorstellen tijdens het Portugees gekleurde BRAND! Festival van 2018, waar Santos Silva de centrale gast was. Ook haar concert met het Red Trio en de soloperformance die ze gaf in de Sint-Romboutskathedraal getuigden van karakter en maturiteit. En dat is ook het geval op Tomorrow. Trompet en bas, meer komt er niet aan te pas, maar door een imposante instrumentbeheersing en inventief gebruik te maken van de mogelijkheden die de Petruskerk in Stockholm bood, blijf je hier op het puntje van je stoel.
Opener “Arriving” met die diep brommende bas en een trompet die klinkt als een tunnelsirene heeft even iets van elektronisch bewerkte interactie met een soort industriële vibe. Het is vermoedelijk het resultaat van afwisseling van technieken en inventieve plaatsing van micro’s, want het gaat er regelmatig net zo excentriek als verschillend aan toe, vergelijk gewoon even met “Contemplating The One” of het meer natuurlijke geluid van “Ema”. Santos Silva geeft de trompet regelmatig de warme, rondere sound van een bugel, schuift moeiteloos naar spiralende bewegingen of brengt haar zinderende soloalbum All The Rivers (Live At Panteão Nacional) (2018) in herinnering.
Het is echter het samenspelen van de twee dat met de hoofdprijs gaat lopen, want ze wentelen zich samen op gang, laten iele klanken ontglippen en werken met contrasten. Heeft Zetterbergs strijkstokwerk het ene moment iets van een trage ritualistische grandeur (“Observing The One”), dan gaat het net zo vaak om een soort klankonderzoek dat de trompetverkenningen van weerwoord dient. De muziek dikt aan en dunt uit, laat ruimte en overlapt, nu eens expressief grommend en ruisend, en dan weer ingetogen, verwikkeld in een schuchtere dialoog. Dit zijn fijnzinnige conversaties die naakt en fragiel zijn en geen afleiding verdragen. Tomorrow is een album om alleen en in opperste concentratie te beluisteren. Niet omdat de details anders verloren gaan, maar omdat het zo intiem is dat het publiek een voor een deelgenoot wordt van wat zich afspeelt.
Susana Santos Silva speelt op 14 juni een concert met Margarida Garcia en Seppe Gebruers in de reeks van ‘Summer Palace Concerts’ van BOZAR. Info & tickets HIER.
