Van 20 April tot en met 3 Mei loopt ‘Mooov’ het jaarlijkse festival dat films uit alle windstreken van de wereld naar België brengt. De editie van dit jaar loopt uiteraard online, u kan het volledige programma ontdekken op www.mooov.be. Onder de meest opvallende titels onder andere Son-Mother (Pesar – Madar), The Perfect Candidate en vooral de topper There’s no Evil (Sheytan Vojud Nadarad) waarmee Mohammad Rasoulof de ‘Gouden Beer’ won op het filmfestival van Berlijn.
Woensdag 21 April
Son-Mother (Pesar – Madar)
De Iraanse cineaste Mahnaz Mohammadi draait als sinds 2003 films en documentaires die vaak een bijzonder kritische toon hebben tegenover het regime in Teheran. Net als veel collega’s – Jafar Panahi, Mohammad Rasoulof – leverde dat ook Mohammadi problemen op met de overheid en kwam ze een aantal keer in de gevangenis terecht. ‘Ik ben een vrouw en een regisseur, dat is voldoende om in dit land als een crimineel behandeld te worden’ stelde ze in interviews. Ondanks een nieuw arrest en beschuldiging met betrekking tot het ondermijnen van de staat door samen te werken met de BBC, slaagde de cineaste er toch in een nieuwe film te draaien, die na première op een aantal kleinere festivals nu ook een beperkte release krijgt.
Wisselend perspectief en een observerende stijl, worden in Son – Mother ietwat afstandelijk gedramatiseerd, wat de film zeker ten goede komt. Toch wordt de prent ontsierd door het wat al te makkelijk grijpen naar voor de hand liggende situaties en slaagt Mohammadi er finaal niet in om haar film echt tot leven te laten komen.(DVB)
‘Son-Mother’ van Mahnaz Mohammadi met Raha Khodayari, Mahan Nasiri – Iran-Tsjechische Republiek – 2019 – Score: 6/10
Donderdag 22 April
Maternal
Hogar is een Spaanse uitdrukking voor “thuis”, en dat was tevens ook de originele titel van Maura Delpero’s filmdebuut. De Italiaans-Argentijnse coproductie (die in 2019 al vertoond werd op het Locarno Film Festival) werd omgedoopt tot Maternal, maar beide titels passen want de film draait net zoveel om de zoektocht naar een thuis, als de definitie van het moederschap.
Voor de jonge, alleenstaande moeders Fatima en Luciana (sterk vertolkt door niet-professionele acteurs Denise Carrizo en Augistina Malale) is ‘hogar’ een klooster in Buenos Aires. Daar vinden zij en andere lotgenoten onderdak, hulp met de opvoeding van hun kinderen en misschien ook een gevoel van geborgenheid, al geldt dat laatste zeker niet voor iedereen. De rebelse Luciana heeft het immers niet zo begrepen op dit instituut en ze laat haar dochter Nina vaak alleen om te vrijen met haar foute vriendje, in de hoop een nieuw leven te vinden buiten de muren van het klooster. Daar lijnrecht tegenover staat haar kamergenoot Fatima. Zij doet wel haar best om een goede moeder te zijn, is eerder dankbaar en lijkt ook minder moeite te hebben met haar integratie. Het verhaal krijgt pas echt vorm als ook novice Paola (Lidiya Liberman) haar intrek neemt in het klooster. Door de steeds frequentere escapades van Luciana groeit er een onafscheidelijke band tussen haar en de kleine Nina, iets wat niet zonder gevolgen blijft.
Maternal is een intelligent en knap gemaakt portret over het moederschap en de verschillende interpretaties daarvan. De verschillen in levensstijl tussen de jonge moeders (die graag nog eens feesten) en de celibataire zusters worden mooi gecontrasteerd in beeld en geluid (symmetrie en rust versus uitbundigheid en opzwepende reggaeton). De mooiste verwezenlijking van Delpero is misschien nog wel haar keuze om uiteindelijk niemand echt met het vingertje te wijzen. De onderliggende thematiek lijkt dan ook te zijn dat het pad dat deze vrouwen bewandelen, niet per se het pad is dat zij aanvankelijk voor ogen hadden, ongeacht de beslissingen die ze maken.(PV)
Maternal van Maura Delpero met Denise Carrizo, Augustina Malale – Argentinië / Italië – 2019 – 91 min – Score: 7,5/10
Vrijdag 23 April
Careless Crime (Jenayat-e Bi Deghat)
In de zomer van 1978 werd, als protest tegen het hardvochtige beleid van de door de Vs gesteunde toenmalige Sjah Mohammad Reza Shah, de Cinema Rex in brand gestoken tijdens een vertoning van de Iraanse cultfilm The Deer. Deze aanslag in Iran, waarbij meer dan 400 mensen het leven lieten, vormt de basis voor de vierde langspeelfilm van regisseur Shahram Mokri die eerder al prijzen won met de mysterieuze slasher Fish & Cat.
Veertig jaar na de aanslag proberen vier onhandige mannen in het huidige Iran deze terroristische daad te kopiëren tot in de kleinste details. De bioscoop waarop de aanslag gepland wordt, vertoont de film Careless Crime, een film in de film dus, die we gaandeweg ook voor een groot stuk volgen. Het wordt helemaal meta als de plot van die prent ook nog eens deels lijkt te draaien rond twee vrouwen die The Deer (de film die dus speelde tijdens de eerste aanslag) bij wijze van geschiedenisles in openlucht willen vertonen. Ook van The Deer krijgen we uiteindelijk een fragment te zien, evenals een stuk uit de kortfilm The Crime of Carelessness uit 1912, waarin een dispuut ontstaat tussen werknemer en werkgever nadat een sigaret een hele fabriek in de as legt. Tussen dat alles door volgen we dan in verknipte tijdlijnen de voorbereiding van de op til zijnde aanslag en een groepje filmstudenten die over films discussiëren (over wat anders?).
Dat klinkt behoorlijk ingewikkeld en met een speelduur van 139 minuten vraagt men ook wel een beetje inspanning van de kijker, maar ondanks de experimentele vertelstructuur behoudt Mokri dankzij slimme, visuele trucjes, toch het overzicht. Careless Crime handelt uiteindelijk niet zozeer over de roekeloosheid van de terroristen en hun plan, maar vooral over het medium film zelf, en in welke mate het ons leven en onze perceptie kan beïnvloeden. Realiteit en fictie flirten en dansen met elkaar in een elliptische baan, om dan uiteindelijk in elkaar over te vloeien. Visueel wordt dit ook mooi gevat door DOP Alireza Barazandeh, die veel scènes bewust onderdompelt in lens flare door natuurlijk of kunstmatig licht, alsof we doorheen alle laagjes die de film rijk is recht in een filmprojector blijven staren. Ergens op het einde van de film in de film (volgt u nog?) zegt één van de personages: “Ze hebben ons goed liggen gehad”. Dat geldt dankzij de spielerei van Mokri ook een beetje voor de kijker, maar bedrogen voelen we ons allerminst. (PV)
Careless Crime van Shahram Mokri met Abolfazl Kahani, Razie Mansori – Iran – 2020 – 139 min – Score: 9/10
Zondag 25 April
The Pink Cloud (A Nuvem Rosa)
Een roze wolk verschijnt plots uit het niets en doodt alle mensen die ermee in aanraking komen binnen de tien seconden. Het gevolg: mensen zijn per direct verplicht ramen en deuren gesloten te houden en in hun kot te blijven. Klinkt bekend zou je denken, maar de Braziliaanse regisseur Iuli Gerbase wil in de intro ook snel even meegeven dat de film tussen 2017 en 2019 geproduceerd werd waarmee ze een directe knipoog naar de huidige pandemie duidelijk wil vermijden.
Tijdens de eerste minuten maken we kennis met Giovana (Renata de Lélis) en Yago (Eduardo Mendonça), die na een onenightstand wakker worden met het nieuws van de dodelijke wolk en bijgevolg verplicht zijn om de lock-down samen door te brengen. De irritaties stapelen zich al snel op, al is het maar omdat Giovana en Yago allebei op een andere manier omgaan met de situatie. Net als in Lars Von Triers’ Melancholia is de externe dreiging hier louter een soort van “MacGuffin” om een karakterstudie te tonen tussen twee individuen. De oorsprong van de wolk wordt nooit uitgeklaard en de oplossingen om de Braziliaanse bevolking te blijven voorzien van levensmiddelen met behulp van een drone en een prutserige luchtkoker zijn dan ook op z’n minst bedenkelijk. Maar daar is het Gerbase dus ook niet om te doen. De kracht van de film zit in het tonen van de pijnlijk herkenbare situaties die opduiken wanneer het leven zoals wij het kennen plots in duigen lijkt te vallen door een onzichtbare vijand.
The Pink Cloud is uiteindelijk niet vrij van mankementen. Bepaalde bijrollen die we via een videochat te zien krijgen voelen wat geforceerd aan en tegen de tijd dat de situatie begint te escaleren tot een War Of The Roses heb je het allemaal wel een beetje gezien, al kan dat ook met onze corona-moeheid te maken hebben. (PV)
The Pink Cloud van Iuli Gerbase met Renata de Lélis, Eduardo Mendonça – Brazilië – 2021 – 105 min – Score: 6,5/10
Maandag 26 April
Nothing but the Sun (Apenas el Sol)
Paraguay is niet alleen één van de armste landen op het Zuid-Amerikaanse continent, het moet ook bij uitstek het minst gekende zijn bij ons. Van dat onbekende land wordt er in Nothing But The Sun dan nog eens ingezoomd op de reusachtige droogvlakte El Chaco, die grofweg twee derde van het land omvat, maar minder dan 5% van de populatie herbergt. Deze uiterst aparte regio wordt tegenwoordig gekenmerkt door een grote populatie van uit Duitsland afkomstige Mennonieten, een geloofsgemeenschap die vasthoudt aan zéér traditionele levensvormen. Dat de streng gelovige Mennonieten zelf niet zonder zonden zijn, ontdekken we in deze Paraguayaanse documentaire.
De film focust op Mateo Sobode Chiqueno, een trots lid van het Ayoreo volk. Voor de komst van de ‘Witte Mensen’ leefde hij vreedzaam in het woud van El Chaco. Met de komst van die Witte Mensen werden er echter grote happen bos gekapt die dienst moesten doen als graasland voor het vee. De film haalt zijn kracht uit de onvermurwbare hoofdfiguur Mateo, die een 40-tal jaren geleden besloot om zich een cassetterecorder aan te schaffen en de verhalen en liederen van de Ayoreo op tape te verzamelen. Hij besefte toen reeds dat als hij dat niet zou doen, het bestaan van de Ayoreo uit de geschiedenisboeken zou verdwijnen. Niet alleen zijn gedrevenheid, maar vooral de stoïcijnse onpartijdigheid waarmee hij andere (ex-)Ayoreo hun verhaal laat doen, zijn een schoolvoorbeeld voor vele interviewers. Zo laat hij een spoorzoeker die – al dan niet bewust – aan de oorzaak lag van de dood van zijn familieleden, zonder enig oordeel zijn verhaal doen over waarom hij de blanken toonde waar de Ayoreo te vinden. Ook de duale houding die de Ayoreo hebben ten aanzien van spiritualiteit toont hij onbevangen: verschillende Ayoreo zwoeren immers, onder druk, hun sjamanisme af ten voordele van het Christendom. Die getuigenissen vol ontzag voor de toch wel witte Jezus, zijn voor de kijker moeilijk te rijmen met de afkeur voor de ‘Witte Mens’. We zien dat de kolonisatoren onderdrukkers waren die hun levenskwaliteit op bijna alle facetten sterk hebben achteruit doen gaan, toch twijfelen zij niet in de almachtige God, die hen nota bene door die witte mens gebracht werd.
Nothing but the Sun is een beklijvend stukje documentaire over een man die documenteert en zet je nog maar eens met de voeten op de grond: hoeveel andere gruwelijkheden in onze recente geschiedenis zijn voor het gros van de wereld onbekend? De docu toont het verhaal rechttoe rechtaan, laat nodeloze verfraaiingen achterwege en durft stiltes te laten waar nodig. Bovendien belichaamt de film de ontzettend krachtig de fysieke toestand van die regio. Je krijgt haast dorst van het turen naar die strengende hitte op de droge zandvlakten. Wat we hier wel missen, is een iets gedurfdere insteek die een teveel aan ‘talking heads’ kan doen vergeten. De relatief korte docu mag dan wel beklijven, de relatief brave vertelstructuur dreigt de aandacht te doen verslappen en zorgt ervoor dat deze prent soms wat inwisselbaar aanvoelt met vele gelijkaardige documentaires die wantoestanden aanklagen.
‘Nothing but The Sun’ van Arami Ullon met Mateo Sobode Chiqueno – Paraguay, Zwitserland – 75 minuten – score: 6,5/10
Dinsdag 27 April
De Britse acteur en rapper Riz Ahmed won reeds een handvol prijzen voor zijn acteerwerk en greep afgelopen zondag nog naast een Oscar voor zijn rol in de Belgische productie Sound Of Metal (dat overigens wel twee beeldjes verzilverde voor Beste Montage en Beste Geluid). Na het zien van Bassam Tariqs’ debuutfilm Mogul Mowgli, waar hij zelf aan meeschreef, kan je alleen maar vaststellen dat het waarschijnlijk niet zijn laatste nominatie zal zijn.
Ahmed kruipt in de huid van de Brits-Pakistaanse rapper Zed (zijn geboortenaam Zaheed vindt hij maar niets) die op de vooravond van zijn doorbraak de grond onder zijn voeten bijna letterlijk voelt wegzakken. Van het ene moment op het andere verdwijnt het gevoel in zijn benen en even later krijgt Zed in het ziekenhuis te horen dat hij aan een auto-immuunziekte lijdt die zijn spieren afzwakt. Zijn geplande tournee dreigt in het water te vallen en daarbovenop krijgt hij ook nog eens af te rekenen met spoken uit het verleden in de vorm van een diepgewortelde identiteitscrisis. Een onheilspellende figuur wiens gezicht bedekt is met bloemenkransen duikt sporadisch op in visioenen en zijn familie, die na het uiteenvallen van Brits-Indië naar Londen vluchtte, doet Zed eraan herinneren dat je de wortels van je afkomst niet zomaar kan doorknippen, al zou hij dat soms graag willen. ‘Where I’m going I don’t need love’ rapt hij zichzelf nog een tikkeltje naïef toe aan het begin van de film.
Met Mogul Mowgli levert Tariq een intens en bijwijlen ontroerend debuut af over iemand die graag anders wil zijn maar in die pogingen ook vaak tegen een muur stuit, niet enkel omwille van zijn omgeving maar ook door innerlijke conflicten. Enerzijds is er de existentiële twijfel van een persoon die als kind van immigranten verloren loopt tussen twee continenten en niet goed weet waar zijn thuis is en of hij die plek überhaupt als thuis mag benoemen; anderzijds is er het nieuwe gegeven van de spierziekte die ook nog eens zijn gedroomde carrière onderuithaalt. Ahmed weet die gelaagde dramatiek perfect over te brengen op zijn personage en heeft niet de minste moeite om ons bij het nekvel te grijpen. Dat hij hiervoor soms enkel zijn lichaamstaal nodig heeft getuigt van zijn waanzinnig talent. (PV)
Mogul Mowgli van Bassam Tariq met Riz Ahmed, Alyy Khan – UK – 2020 – 89 min – Score: 8,5/10
Donderdag 29 April
New Order (Nuevo Orden)
Van Trump-aanhangers in het Capitool en de Black Lives Matter-manifestaties tot de recente rellen in Brussel en Luik. Protesten met heel erg verschillende achtergronden die ontsporen zijn van alle tijden maar tegenwoordig zijn ze wel heel frequent. De Mexicaanse regisseur Michel Franco wil met zijn dystopische thriller New Order die onvrede als waarschuwing extrapoleren naar de nabije toekomst, maar doet dat met de subtiliteit van een sloopbal in een Lego-huisje.
Reeds vanaf de eerste seconden worden we getrakteerd op een voorsmaakje van de gruwel die ons te wachten staat. De camera zweeft over bebloede lijken, een ziekenhuis vervalt in een staat van complete chaos door de toevoer aan gewonde demonstranten en we zien een naakte vrouw gedrenkt in een groene smurrie. Vervolgens schakelen we over naar een moderne villa waar een luxueus trouwfeest aan de gang is en de champagne rijkelijk vloeit terwijl het bruidspaar enveloppes met geld in ontvangst mag nemen. Als het nieuws van hevige rellen in de stad doorsijpelt, het water uit de kranen van de villa plots groen kleurt en even later ook een gast arriveert die met dezelfde verfkleur beklad is, kan je al voelen dat het onheil koers gezet heeft naar de trouwpartij. Niet veel later staan enkele opstandelingen plots in de tuin tussen de gasten. De hel breekt los, en we blijven ook in die hel tot de allerlaatste seconde.
New Order is een grimmige film die in het eerste stuk nog enigszins weet te boeien, maar van zodra we het trouwfeest verlaten (de bruid heeft namelijk een reddingsmissie waarvoor ze de stad in moet) is Franco zodanig gefixeerd op de woede van de menigte dat geen enkel personage nog echt goed ontwikkeld wordt en er bijgevolg ook niet echt een narratieve structuur is waar de kijker zich kan aan vastklampen. De keuze om de slachtoffers te beperken tot welgestelde blanken en de protestvoerders, die hoofdzakelijk inheems zijn, af te schilderen als brute honden is ook weinig tactvol. De steeds verder uitdijende kloof tussen arm en rijk gaan aanvatten als excuus om je prent vol te stoppen met executies, verkrachting en foltering geeft dan ook een wrange nasmaak. Het feit dat de eindgeneriek al na 73 minuten over het scherm rolt verraadt ook al een beetje dat Franco uiteindelijk niet zoveel te vertellen heeft. (PV)
New Order van Michel Franco met Naian González Norvind, Diego Boneta – Mexico / Frankrijk – 2020 – 88 min – Score: 4/10