Nick Cave & The Bad Seeds :: Let Love In (1994)

Wat doe je als je zeven platen lang de menselijke lelijkheid hebt onderzocht? Als je de titel van oppervleermuis al lang hebt verdiend, en onmogelijk nog morbider kunt worden? Je verlegt je aandacht naar de liefde, en verkent alle kanten van het dat moeilijk te temmen beestje. Met Let Love In maakte Nick Cave het ultieme meesterwerk van zijn eerste periode.

“Chaotic balance”. Zo omschreef een recensent Let Love In toen dat in 2011 opnieuw werd uitgebracht, en zo is het maar net. Werden The Bad Seeds geboren uit de maalstroom die The Birthday Party was, met de aanval als ordewoord, dan zou Nick Cave tijdens het eerste decennium van zijn solocarrière langzaam vervellen. Van de krakkemikkige dreiging van From Here To Eternity (1984) ging het naar de gepolijste doem van The Good Son (1990) waarop Cave pianoballads leerde schrijven, en het belang van een arrangement besefte. Toch zou hij nog niet de pianoman van The Boatman’s Call worden. Dat vroeg nog één extra gebroken hart, en nog even, twee platen lang, een laatste uitdrijven van de rockdemonen.

Henry’s Dream, twee jaar later, snokte aan de ketting, ratelde en rammelde, maar beviel de band niet helemaal. Het werk van Neil Youngproducer David Briggs smaakte de Bad Seeds te gladjes, en dus zou opvolger Let Love In een directe reactie worden. Tony Cohen werd door gitarist Blixa Bargeld tot “unproducer” benoemd met als grootste taak het geluid van de band met rust te laten. Het resultaat was de beoogde patstelling – noem het wapenstilstand – in het gevecht dat The Bad Seeds al tien jaar voerden.

Op Let Love In hielden lawaai en melodie elkaar in een intense wurggreep. Aangevuld met de viool van gast Warren Ellis — het zou nog jaren duren voor het Bad Seed werd — waren de arrangementen zo overladen dat het voelde alsof een orkest ter plekke op je hoofd werd gedumpt, met een klokkenspel als hoofdrolspeler. Dit was shock and awe, Bad Seeds-versie.

Er valt zelfs iets voor te zeggen dat dit bij uitstek een Bad Seeds-plaat is. Hoor hoe in “Loverman” werkelijk elk instrument naar voor in de mix wordt geschoven wanneer het refrein ontploft, of hoe “Jangling Jack” doorjakkert; er is geen album van Nick Cave waarop deze muzikanten meer aanwezig mogen zijn. In die mate zelfs dat ook gitarist en toenmalige rechterhand Blixa Bargeld zijn stempel niet kon drukken; dit is een groepswerk waarin de individuele leden maar een deel van het geheel waren.

Maar natuurlijk is dit nog steeds ook Cave’s finest moment. Het theater waarin hij zich de afgelopen platen heeft geperfectioneerd is almaar beter geworden. “Do You Love Me? (Part 2)” is een creepy herinterpretatie van het openingsnummer; een jongen wordt misbruikt in een bioscoop en dat is dat. De zin “The clock of my boyhood was wound down and stopped” knijpt je even de adem af. “Jangling Jack” is een voorafname op het komende Murder Ballads: een man gaat een café binnen, bestelt een vreemde cocktail – mét parasolletje – en wordt neergeschoten om onduidelijke redenen. Helemaal dolletjes wordt het in “Thirsty Dog”, een ziedende stroom verontschuldigingen voor god-weet-wat tegen god-weet-wie, dat nog iets van de oude demonen laat zien.

Na jaren van schrijven vanuit personages liet de zanger echter ook eindelijk zichzelf toe in zijn nummers. Cave is niet langer bang om zichzelf in de ogen te kijken, en dus gaat het titelnummer van “Despair and deception, came knocking at my door – I let them in. / Darling, you’re the punishment for all of my former sins – I let love in, I let love in.” “Ain’t Gonna Rain Anymore” is een treurmars voor een verloren liefde, in “Lay Me Low” begraaft Cave zichzelf, of stelt hij zich toch voor hoe dat er ongeveer aan toe zal gaan: “They will interview my teachers who’ll say I was one of God’s sorrier creatures / They’ll print informative six-page features, when I go”.

Let Love In zou Nick Cave op het randje van de doorbraak achterlaten. Was “Nobody’s Baby Now” volgens Cave geschreven voor Johnny Cash op vraag van Rick Rubin, twee jaar later zou de Australiër een megahit scoren met Kylie Minogue. The Boatman’s Call, de ingetogen break-upplaat die daarop zou volgen bezegelde definitief zijn status als een van de grote songschrijvers van zijn generatie. Het zou het begin zijn van een vruchtbare periode waarin platen tijdens kantooruren, met businessachtige discipline werden geschreven. Het leverde nooit minder dan degelijk werk op – al flirtte Nocturama voor het eerst met de ondergrens – maar nergens meer zouden Nick Cave & The Bad Seeds waanzin en vakmanschap zou mooi met elkaar verzoenen als op Let Love In.