Hesitation Marks verwijst naar de littekens van een zelfmoordpoging. Ook voor Nine Inch Nails is het bij een poging gebleven: wat een Greatest Hits-album met een paar nieuwe nummers moest worden, mondde uit in een nieuwe plaat.
En die brengt Trent Reznor opvallend genoeg opnieuw uit bij major Universal, waar hij het ten tijde van Year Zero nog briesend was afgestapt omdat hij z’n platen te duur vond. Wat volgde was een periode waarin hij z’n muziek gratis begon weg te geven (Ghosts I-IV, The Slip), waarbij de kwaliteit en de verkoop omgekeerd evenredig liep met Reznors plotse productiviteit. De juiste focus was weg, laatste plaat The Slip was niets meer dan een (weliswaar goede) opsomming van vijftien jaar Nine Inch Nails. Tijd om afscheid te nemen dus.
Al is afscheid relatief: Reznor was niet langer een zoeker, maar een vinder. Hij huwde Mariqueen Mandig, verwekte er klein mannen en een band (How To Destroy Angels) mee. Hij schreef samen met Atticus Ross soundtracks. En won er voor The Social Network een Oscar mee. In dat licht moet deze nieuwe Nine Inch Nails gezien worden: een man die in short in Disneyland en in maatpak op de Oscars rondloopt, is geen Mr. Selfdestruct meer. Pissig, dat nog wel.
En dat is allemaal maar goed ook. Wie opgegroeid is met Nine Inch Nails in de jaren negentig, heeft z’n teenage angst ondertussen ook wat weten plaatsen. Indien niet, is hij of zij wellicht zelf ergens geplaatst. Reznor is ondertussen ook geëvolueerd: clean, sober, niet langer psychotisch, suïcidaal of nihilistisch. Goed voor hem, het tegendeel zou ergens tussen aanstellerig en ongeloofwaardig kamperen. Vraag is alleen hoe deze “gearriveerde” Reznor in het Nine Inch Nails-verhaal past – of omgekeerd. Want daar durft het sinds het achteraf gezien ironisch getitelde With Teeth wel eens haperen. Year Zero uit 2007 bewees alvast hoe naadloos dat kan, als Reznor er een goed verhaal rond weeft. En zich experimenteel uitleeft. Beide ontbreken nu.
In het “licht” van die twee platen moet Hesitation Marks gezien worden: Reznor kiest resoluut de elektroweg, maar het schuurt en kraakt en beukt niet meer. Meer nog dan With Teeth is dit Nine Inch Nails’ popplaat geworden, tot op het dansbare af (een terrein dat op “Only” al eens verkend werd). En wanneer dat klopt, is deze achtste plaat een absolute meerwaarde. Maar dat is ze zeker niet over de hele lijn.
Het geniaal op- en afbouwende “Copy Of A” is alvast een van de beste songs die Reznor de laatste tien jaar schreef en past ook live naadloos in de resem klassiekers. Het is een blij wederhoren met die eeuwige sluipende onrust die door creepy geluidjes wordt opgedreven, maar deze keer komt ze niet tot een uitbarsting. En dat zal ze quasi nooit doen op de hele plaat. Single “Came Back Haunted” pikt nog aan bij dat niveau, daarna gaat Hesitation Marks al aan het zwalpen. “Find My Way” is tekstueel interessanter dan muzikaal, op “All Time Low” wordt de verfrissende funk iets te lang gerekt.
Wel nog lekker spul: het nerveuze “Disappointed”, dat knipoogt naar The Knife, met oosterse strijkers die nog voor een verrassing zorgen in de staart. Of “Satellite” – zo groovy klonk Nine Inch Nails nog nooit – en “In Two”, dat aan het einde toch voor opluchting zorgt wanneer het muzikaal ook eens met een scherper randje mag. Want aan scherpte ontbreekt het manifest op songs als “Everything” – beukende Nine Inch Nails voor op kantoor – het dreinerige “Various Methods Of Escape” en vooral “I Would For You”, dat ontspoort met een draak van een stadionrefrein. Nochtans bewees pakweg “We’re In This Together Now” dat Reznor daar niet bekaaid van af hoeft te komen, als er bijvoorbeeld een flinke lap distortion tegenaan schurkt. Onder het label “interessant” valt “Running”: zo zou Thom Yorke klinken als hij niet wegkroop in een hoekje maar iedereen die zijn vriendinnetjes indertijd afpakte een djoef op de muil gaf. Bij de sax in “While I’m Still Here” is er voor het eerst in de geschiedenis van Nine Inch Nails plaats voor een glimlach.
Op Hesitation Marks schreeuwt Reznor dus finaal niet meer, hij stelt vragen aan en over zichzelf. Het maakt van Hesitation Marks geen gratuite herhalingsoefening, maar een meerwaarde over de hele lijn evenmin. Hijzelf mag dan stilaan tot rust gekomen zijn, muzikaal mag het de volgende keer weer wat onrustiger. Ga eens een dag met de jong naar Plopsaland in plaats van Disneyland en dan komt dat vanzelf, Trent.
