Universal, 2010
Recensenten proberen doorgaans een thematische inslag te
bedenken om hun besprekingen te structureren. Het saaie en monotone
analyseren van alle nummers in chronologische volgorde getuigt voor
sommigen van weinig literair vernuft. Die redenering kan tot op
zekere hoogte gevolgd worden, en toch is het gruwelen bij de
gedachte dat iemand zonder enige oplettendheid voorbijgaat aan het
feit dat de artiest een specifieke volgorde van nummers heeft
gekozen. Composities sluiten op elkaar aan, toetsen verschillende
elementen aan elkaar af of kunnen sterk contrasteren. Wat is er
verkeerd om daar gebruik van te maken?
In het geval van ‘Imaginary Road’ is er een sterke
verbondenheid, maar het onderlinge verschil tussen de nummers is zo
groot dat een thematische benadering heel wat problemen met zich
meebrengt. Hoe zal deze bespreking over de nieuwste van het
Jef Neve Trio
ingedeeld worden, vraagt u zich ondertussen wel af? Laten we gewoon
beginnen met het einde!
‘Endless DC’ vormt het sluitstuk van het album, en is misschien
wel het enige moment waarop de vele puzzelstukken volledig in
elkaar vallen. Alles wat daarvoor komt, geeft namelijk een nogal
fragmentaire en onsamenhangende indruk. ‘Endless DC’ rekent met dat
ongemakkelijke gevoel af door het zoekende karakter van de artiest
in de verf te zetten, en op hemelse wijze elementen van melodieuze
schoonheid te verweven met experimentele ontwikkelingen.
Er valt een parallel te leggen met de afsluitende diptiek op
‘Highway
Rider‘ van Brad Mehldau: daar krijgt men ook een exuberant en
veelzijdig endspiel gepresenteerd dat zonder schroom naar
de hemel reikt. Reken maar dat u overdonderd wordt bij het horen
van ‘Endless DC’; de gebonden pianostijl met getrapte harmonieën
van Jef Neve komt helemaal tot leven in een traag opbouwend
spektakel dat grandioos eindigt, te beschrijven als episch, hemels
en innemend.
Verdient de aanloop naar ‘Endless DC’ dan geen belangstelling?
Zeer zeker, want er zijn wel degelijk enkele bijzondere
karakteristieken die het waard zijn om even onder woorden te
brengen (thematisch, uhum). Vooraleerst is er de sterke,
ambientachtige benadering van jazz. ‘Vibe 1’ lijkt aanvankelijk
niet thuis te horen op een jazzplaat, maar raakt doorheen het album
ingebed in de contouren van het album. ‘The Space We Need’ is
donker ingevuld en borduurt verder op de sfeer van het
openingsnummer.
De transitie naar een volwaardig melodieus nummer, dat bij
momenten écht opleeft, verloopt echter zonder ogenschijnlijke
problemen. Verder op het album is er nog ‘Atlas’ waarin de sfeer
van Brian Eno
en ‘Music for Airports’ voelbaar aanwezig is. Het zweverige aura op
de achtergrond, de gemoedelijke melodie op de piano… alleen dat
kleine zwarte randje van de omkadering maakt het subtiele verschil
met de grootmeester. ‘Imaginary Road’ blaast niet echt omver, maar
doet een behoorlijke poging om de luisteraar te boeien.
Naast die ene benadering zijn er tevens kleinere stromingen
bloot te leggen in ‘Imaginary Road’. Er bestaat een voortdurende
wisselwerking tussen klassieke jazz en nieuwe wegen. ‘Sofia’ start
bijvoorbeeld met een verduiveld schone melodie, maar naarmate het
nummer evolueert komen er ook kleine verrassingen aan de
oppervlakte. Hoewel ‘Colours and Shades’ iets weg heeft van
jazz modernism en durft te flirten met free jazz, blijft
het binnen de stijl die we met Neve associëren. Toch is er een
voelbare indruk dat Jef Neve en zijn twee muzikanten klaar zijn om
mee te bouwen aan de toekomst van jazzmuziek.
Dat het op dergelijk vlak niet altijd volgens plan loopt, ligt
waarschijnlijk binnen de verwachtingen. Een nummer zoals ‘Little
Piece for Justin’ breekt zowel qua titel (een beetje triviaal?) als
inhoud met het concept van het album. Voor ‘Saying Goodbye On a
Small Ugly White Piano’ gaat hetzelfde op: fijne kamermuziek, maar
de combinatie is eigenlijk not done met de rest van het
album. Het nummer verdient eigenlijk een plaats op ‘For All We Know‘, het
gezamenlijke project met José James.
Ondertussen is de naam Jef Neve veel te veel gevallen zonder ook
een woordje te vertellen over de andere twee leden van het trio.
Teun Verbruggen behoeft geen echte voorstelling meer, en Ruben
Samama lijkt snel zijn plaats binnen de groep te hebben opgeëist.
Het trio klinkt jonger, dynamischer en meer experimenteel, en is
duidelijk op zoek naar een nieuwe richting in het jazzspectrum.
Misschien lijkt het verdict voor ‘Imaginary Road’ dan een beetje
hard, maar beschouw het eerder als een indicatie dan echt als een
finale conclusie. Jef Neve Trio heeft een interessant werkstuk
afgeleverd met memorabele fragmenten, maar eveneens betwistbare
keuzes. Soms is de neiging naar het creëren van tijdloze muziek
iets te hard voelbaar en daarnaast is het sowieso onmogelijk om het
beste van verschillende werelden zonder breuken te combineren in
één plaat. Blijven werken Jef, want de volgende keer zit het
helemaal goed.
