De wereld maakte pas een kleine maand geleden kennis met de hipste tieners van het moment. The XX speelt met mysteries en emoties, vermengt pop met een boodschap en houdt hoofdzakelijk van één ding: de duisternis. Wij spraken met een zéér tevreden frontvrouw.
enola: De hele plaat heeft niet alleen iets mysterieus, maar is ook behoorlijk sensueel.
Romy Madley Croft (zang, gitaar): "De meeste liedjes zijn ’s nachts opgenomen, wat ons in een andere stemming bracht. Tijdens het schrijven werden we stilaan zombies. We waren half wakker, half aan het slapen, dat is ook een van de redenen dat onze stemmen zo hijgerig en intiem klinken. We zijn gehecht aan elkaar, vooral omdat dit mijn beste vrienden zijn. Ik ken Oliver (zang, bas, elv) al van toen ik drie jaar was. We houden allebei vooral van melancholische liedjes, de emoties die artiesten tonen. Of ik nu heel gelukkig ben of niet, mijn teksten zullen altijd donker zijn, dat inspireert me gewoon. Wanneer is een album eigenlijk sensueel? We hebben nooit de intentie gehad om een sensuele plaat te maken. Voor ons is dat raar om te horen, maar we zijn blij dat journalisten onze plaat als sensueel bestempelen."
enola: Er zit seks in The XX?
Croft: (lacht uitbundig) "Ik weet zelfs niet hoe ik hierop moet antwoorden, het is me vandaag nog gevraagd. Oliver en ik hechten veel belang aan onze teksten en op de eerste plaats drukken we uit wat we op dat moment voelen, dat kan heel uitlopend zijn, bijvoorbeeld van liefde tot geweld. Voor ons is het heel interessant dat mensen seks in onze plaat horen, maar dat is — zoals dat sensuele aspect — nooit onze intentie geweest."
enola: Heeft de groepsnaam (spreekt uit: The Ex Ex) iets te maken met die seks?
Croft: "Neen, helemaal niet! (lacht). Voor we muziek maakten, verzonnen we altijd groepsnamen, hoe belachelijk dat ook is aangezien we niet eens muziek hadden. We houden van het Romeinse cijfer én van de letter. Het heeft lang geduurd voor we een deftige naam vonden, we gingen dan ook heel ver zoeken. Neem nu de letter X, daar kan je een goed artwork voor maken, een poster, of wat dan ook. Dat is wat we in een groepsnaam zochten, die volledigheid."
enola: Er wordt in ieder geval veel tijd in de teksten gestoken, of die indruk hebben we toch. Primeren die op de muziek?
Croft: "De teksten komen altijd op de eerste plaats, ja. Normaal gezien schrijven we wanneer we thuis achter de computer zitten. Oliver en ik communiceren dan via iChat met elkaar. Eigenlijk valt het te vergelijken met gedichten, we schrijven gedichten voor elkaar. Hij stuurt mij dan bijvoorbeeld een tekstje door, waar ik dan helemaal niets van begrijp. Hij vraagt mij ook nooit wat ik met mijn teksten wil duidelijk maken, er zit een heel mysterie achter. Hij weet heel veel van mij en ik van hem, maar toch weet hij niet alles, snap je? Als we samen zingen, voel ik dat mysterie in zekere zin wel, we blijven gewoon schrijven omdat we dat graag doen en we ons daar goed bij voelen. We schrijven voor elkaar tot we beseffen dat het snor zit. Op dat moment gaan we pas samen spelen, en als ook dat goed zit komen Baria en Jamie het plaatje vervolledigen."
enola: Jullie zijn opgegroeid in Londen. Heeft dat een belangrijke rol gespeeld voor de teksten, laat staan voor het album?
Croft: "De meeste groepen zouden nu "ja" zeggen. Ik zou niet "neen" durven te zeggen, maar het is pas toen we uit Londen wegtrokken dat we in de ’echte’ wereld zijn terechtgekomen, de volwassenenwereld. Toen we in Londen zaten, hadden we geen besef van de kleinere steden in Engeland, we kenden alleen maar Londen. Het drong tot ons door dat we het goed hadden in de grote stad. In de kleinere steden was er maar één platenwinkel en één discotheek, dat is echt een wereld van verschil. Toch hebben we het grootste deel van ons leven in Londen doorgebracht, dus in zekere zin was dat wel de inspiratie. Het lijkt allemaal zo ingewikkeld wanneer je erover nadenkt."
enola: Wat is het centrale thema op het album?
Croft: "Certainly darkness. Toen we begonnen, waren we een paar jaar jonger. We observeerden toen andere mensen omdat we nog helemaal geen levenservaringen hadden. Door die observatie hebben we ervaring opgedaan, het is in zekere mate een autobiografie. Het werd daarna alleen maar donkerder en donkerder. Als je onze teksten goed bekijkt, zijn er veel emotionele liefdesliedjes, liefde kan niet altijd rooskleurig zijn, dat is nu eenmaal zo. Ik persoonlijk hou van poëzie, hoe zaken als sterren en de hemel worden beschreven. Onze teksten zijn wel eerder poëzie in plaats van songteksten. We maken het cryptisch voor ons én voor de luisteraar."
enola: Het is stilaan een trend om terug te grijpen naar elementen uit de jaren tachtig. Hoe zijn jullie in contact gekomen met die muziek, gezien jullie nog maar 20 zijn?
Croft: "We zijn allemaal in 1989 geboren, dus we hebben die eightiesperiode niet bewust meegemaakt, zelfs de nineties niet. Ik hou vooral van Young Marble Giants, al moet ik eerlijk toegeven dat ik ze pas heb leren kennen toen onze plaat al afgewerkt was. De new wave van toen kennen wij helemaal niet. We maakten onze plaat zoals wij wilden, en dat heeft toevallig kenmerken uit de eighties, maar referenties kun je dat zeker niet noemen. Er is geen enkele groep die mij specifiek heeft geïnspireerd. Toch is het normaal dat de pers ons gaat vergelijken met oude groepen. Wij zijn daar niet van onder de indruk, maar het hoort bij onze job weet je, je moet openstaan voor commentaar. We zijn alle vier enorme muziekfans, je hoort ons ook niet zeggen dat we niet naar muziek luisteren hé! We hebben allemaal wel een vreemde muzieksmaak want we luisteren echt naar alles. Ik hoor even graag r&b als rock of pop. Neem nu Mariah Carey, daar luister ik zelfs naar."
Ik kan me toch voorstellen dat het niet altijd fijn is als jonge groep om steevast op vergelijkingen met andere bands te moeten antwoorden.
Croft: "Dat is echt zo moeilijk, als we onze eigen muziek binnen een genre moeten plaatsen. Je hebt altijd mensen die niet echt met muziek bezig zijn — zoals mijn grootmoeder — die vragen: "Wat voor muziek maken jullie eigenlijk?" Dan kan ik daar eigenlijk niet echt op antwoorden. Ik kan ook niet gaan zeggen van: onze gitaren lijken op die van Editors, de stem op die van … Als ik dat kon, zou ik dat misschien wel doen, maar zoals ik al heb gezegd, hebben wij helemaal geen referenties. Hopelijk kan ik binnenkort zeggen wat voor muziek we maken, maar nu noem ik het pop. Er zijn zoveel artiesten die geïrriteerd geraken door de naam pop, maar dat is toch maar een term?"
enola: Wat jullie trouwens zo anders maakt, is jullie ingehouden geluid, terwijl de meeste groepen tegenwoordig om ter luidst klinken.
Croft: "We zijn alle vier hele rustige mensen, maar we zijn ook niet introvert of erg in onszelf gekeerd. Onze muziek geeft veeleer onze persoonlijkheid weer. Als je uitgaat, zijn er ook altijd rustige en opgefokte mensen, dat is in de muziek ook zo. Ik respecteer die artiesten wel die constant op en neer kunnen springen terwijl ze spelen. Dat is niets voor ons, dan zouden we onze persoonlijkheid verliezen. We speelden onlangs het voorprogramma van The Big Pink door heel Europa en dat was ook een groot verschil qua geluidssterkte. Wij begonnen als rustig groepje en zij werkten af met het grote gitaargeweld. We wisten van tevoren dat het raar zou zijn maar we appreciëren het dat ze ons hebben gevraagd."
enola: Jullie toerden met The Big Pink en met Micachu; nu zijn jullie zelfs bekender dan die twee.
Croft: "We beseffen het nog niet echt. We hebben heel veel te danken aan die twee groepen. Ik denk zelfs dat we er zonder hen nooit zouden staan, of als we er dan al stonden, zou het toch met een heel ander gevoel zijn. In het begin wisten we niet wat we konden verwachten van zo’n tour. We waren heel onzeker en verlegen, maar met hun hulp zijn we wat losser geworden, we vrezen het toeren niet meer. Het blijft raar om eraan te denken. The Big Pink is als onze grote broer en dan is Micachu het zusje. Het is flatterend dat er over ons wordt gesproken, maar ik vrees dat hypegedoe wel een beetje, het is best wel gevaarlijk als er te veel van ons wordt verwacht."
enola: Jullie hebben al stevig getoerd en nu jullie plaat af is gaan jullie nog een lange tour tegemoet. Al nagedacht over hoe jullie het boeiend gaan houden?
Croft: "Veel mensen houden van onze muziek, maar vinden onze liveshow te statisch. We proberen natuurlijk wel om nieuwigheden te brengen. Zo spelen we live een andere versie van "Night Time" en hebben we "Intro" met "Crystalised" samengevoegd. We speelden oorspronkelijk veel covers, nu spelen we er maar één meer en dat is "Teardrops" van Womack & Womack. We zijn een tijdje met "Teardrops" gestopt om onze eigen liedjes te testen, maar nu spelen we het opnieuw. Nu we over covers bezig zijn, heb je die cover van "Boom Boom Pow" trouwens al gehoord door The Maccabees? That’s awesome!"
enola: Een van jullie sterkste troeven is jullie samenzang. Jullie stemmen zijn gemakkelijk te vergelijken met de instrumenten. Jouw stem klinkt even verfrissend als de speelse gitaar en Olivers stem heeft het donkere van de bas.
Croft: "Oh yeah, vocaal hebben we niets speciaal gedaan met onze stemmen. We zijn pas beginnen te zingen toen we The XX hadden opgericht. Je hebt kinderen die al zingen van toen ze drie jaar waren, ze gaan dan in een kerkkoor, je kent dat wel. Ik daarentegen was een verlegen kindje. Het heeft lang geduurd voor ik begon te zingen. Toen we voor de eerste keer samen zongen, was dat zoals op de plaat. Het grappige is dat als je de toon van mijn stem lager gaat zetten ik exact als Oliver klink, en wanneer je zijn stem verhoogt, lijkt het wel of hij zingt als mij."
enola: Is die zang dan een soort van rollenspel?
Croft: "In het begin waren we niet van plan om elk om de beurt te zingen, maar we zijn dan veel naar The Kills beginnen te luisteren. Alison zingt misschien wel meer dan Jamie, toch waren zij de grootste inspiratie voor onze zang. We delen onze teksten samen, onze liedjes, we doen alles voor elkaar. Ik zing niet over Oliver, of naar hem toe. Hij is al jaren mijn beste vriend, dus het zou best wel vreemd overkomen als ik voor hem zou zingen. Nu ja, een rollenspel kun je het wel noemen."
enola: We hadden het daarstraks even over Micachu. We horen op jullie plaat bijvoorbeeld ook geëxperimenteer van de drumpad met de keyboard. "VCR" en Basic Space" lijken zo wel liedjes van Micachu in slow motion.
Croft: "Ik vind Micachu’s speciale geluid inspirerend. Ze speelt met kapotte gitaren, gebruikt speelgoed … We zijn vooral beginnen te experimenteren door Jamie (drumpads, producer, elv). Jamie is zo iemand die ons speciaal wou maken, hij wou niet in een groep spelen die geen unieke sound heeft. Bij "Basic Space" kwam hij naar ons en zei van: "Ik ga die beat pakken en die gaan we dan vermengen met dat geluid en die gitaar." De rest stond daar dan bij en dacht: "Oké, je doet maar." We hadden heel veel vertrouwen in hem want we wisten dat wat hij deed dan ook nog eens goed was. "VCR" is het meest speelse liedje op het album, ik heb die beat trouwens gemaakt! (enthousiast) Echt leuk om te doen, zo spelen met een drumcomputer."
enola: "Jullie zijn momenteel één van de enige groepen die het zonder producer heeft gedaan.
Croft: "We hebben met verscheidene producers mogen werken (o.a. Diplo, elv), maar Jamie kwam dan zelf naar ons om te zeggen dat hij dat evengoed kon doen. Jamie weet alles van ons natuurlijk, we kennen elkaar door en door en hij is nooit ver weg. Dat was één van de belangrijkste redenen dat we voor Jamie hebben gekozen, hij is altijd in onze buurt aangezien hij in de band speelt. Er zijn veel mensen die ons vervloeken omdat we met zoveel professionele producers mochten werken, maar waarom zouden we moeilijk doen als het ook makkelijk kan? Het album is nu misschien maar in een huiskamer gemaakt, toch zijn we héél tevreden. We hebben het artwork en de foto’s ook zelf gemaakt. Noem ons controlefreaks als je wilt, we zijn gewoon zo. (lacht)"
The XX speelt op 31 oktober op het Music In Mindfestival van Cactus.
