Field Records, 2007
Plato droeg gretig bij tot de mythevorming over een welvarend
eilandenrijk dat werd verzwolgen door de genadeloze golven. Het is
echter een fantasierijk verhaal waaraan we evenveel geloof hechten
als aan de oprechte zoektocht van Phaedra Hoste naar haar geschikte
eega. Na het horen van het debuut van Atlantis, het project van
Gilson C. Heitinga, werd het sprookje over dit weelderige rijk
echter tastbaar. In de hoedanigheid van Atlantis doolt Heitinga
namelijk als een rusteloze ziel door de overspoelde steden en hij
roert zich in de abyssale diepte. Hij bedient zich daarbij niet van
kleffe jammerklachten of in goedkoop zelfmedelijden gedrenkte
akoestische gitaarklanken, maar hij veroorzaakt donderende
zeebevingen met zijn shoegazende postcore. Vond u ‘De Kleine
Zeemeermin’ al een intriest verhaal, dan gaat Atlantis nog een paar
zeemijlen dieper. Verwacht op ‘Carpe Omnium’ dan ook geen zingende
kreeften, maar een meeslepende en hartverscheurende tocht door
regionen waar J. J. Cousteau zich niet durfde te wagen.
Zwierf Given To
The Rising van Neurosis als een mastodont door zwartgeblakerde
landschappen waar alle hoop door de techniek van de verschroeide
aarde werd weggebrand, dan presenteert Atlantis ons op ‘Carpe
Omnium’ de onderwaterversie. Tijdens opener ‘Losing You’ (denk
Aphex Twin
met een premature herfstdepressie) wordt het laatste restje
zuurstof middels zachte strijkers en verscheurde elektronische
effecten uit de gasfles verwijderd. Vervolgens word je als
luisteraar met ingehouden adem meegezogen naar een zwarte
schemerzone tussen Massive Attacks ‘Mezzanine’ en de recentste
metamorfose van Justin Broadrick met Jesu.
Net als bovengenoemde pionier zweert Heitinga bij een constant
aangehouden loom tempo dat onverbiddelijk op de totale hypnose
mikt. Tijdens ‘The Last Dance’ scheppen samples en synths een
metersdikke nevel terwijl de drummachine mokerslagen uitdeelt als
een voorhamer op een aambeeld. De gensters dwarrelen als zeezieke
vuurvliegjes in slowmotion rond en worden pas weggeblazen wanneer
Heitinga zijn gitaarmuur op de loodzware ambient laat stuklopen.
Het wat belachelijk getitelde ‘This Is Heavy’ volgt hetzelfde
recept, maar is nog intenser. Beats vallen als waterdruppels van op
grote hoogte op het hoofd tot de schedel is doorboord en dan laat
Atlantis zijn met ruw zeewier begroeide gitaarmelancholie in de
hersenpan vloeien. Vriendelijke zeediertjes die solliciteren naar
een cameo in Finding
Nemo zullen vervolgens niet langs uw geestesoog passeren, maar
de impact van de diepe geluidsmist van Atlantis is er niet minder
indrukwekkend en meeslepend om.
Gelukkig weet Heitinga de totale wanhoop toch op een afstand te
houden met een intermezzo als ‘Missing You’, dat van ‘Carpe Omnium’
geen onverteerbare brok maakt. Deze weemoedige elegie op de piano
laat de luisteraar even naar adem happen om dan tijdens
‘Constantinople’ weer meegesleurd te worden door een trage, maar
daarom niet minder krachtige maalstroom van dezelfde ingrediënten
die Heitinga een plaat lang op je loslaat.
Die steeds terugkerende elementen en hetzelfde procédé waarmee de
songs worden opgebouwd kunnen Heitinga als een puntje van kritiek
aangewreven worden, maar hoewel de uitbarstingen behoorlijk
voorspelbaar zijn, word je als luisteraar toch telkens weer koud
gepakt. Op het einde van de plaat vindt een sprankeltje hoop
gelukkig zijn weg in de duisternis met ‘Finding You’, de tweede
flard pianomelancholie die deze plaat siert.
Bij het horen van de plaat lijkt ‘Carpe Noctem’ een beter passend
credo bij Atlantis dan ‘Carpe Omnium’. Atlantis dompelt ons onder
in een loodzware elegie op verloren kansen en de titel van de plaat
lijkt in deze context dan ook een raad aan alle anderen die hun
leven wel nog in de goede richting kunnen manoeuvreren. U zal het
wellicht al snappen: ‘Carpe Omnium’ is een donkere, beklemmende
trip die bewijst dat onze noorderburen ook met diepgravender
materiaal kunnen uitpakken. Waar veel Nederlandse bands pijnlijk
aan de oppervlakte blijven, rommelt het bij Atlantis onder de
aardkorst. Oogjes dicht en meetrillen is de boodschap!
