Meer dan een nieuwe release van Mayhem hebben we niet nodig om een
stukje metalgeschiedenis op te rakelen. Blackmetal werd eind jaren
80 een volwaardig subgenre van de heavy metal en kwam in het
volgende decennium tot volle bloei. Het verspreidde zich vanuit
Scandinavië over heel Europa en later, maar op kleinere schaal, ook
over Noord-Amerika en Azie. De reden van het ontstaan van de term
blackmetal was simpelweg omdat de muziek veel duisterder en
extremer was dan de reeds bestaande thrash- en deathmetal. Ook
tekstueel gezien werden andere onderwerpen aangekaart. Nog steeds
zijn satanisme, misantropie en de dood geliefkoosd voer voor de
meeste teksten in het genre.
De blackmetal aanval verliep in drie grote ‘golven’. De eerste liep
gelijk met de hoogdagen van de deathmetal en werd aangevoerd door
trendsettende bands als Bathory, Venom en Celtic Frost, die op hun
beurt de tweede generatie bezwangerde, die begin jaren negentig tot
volle wasdom kwam: onder hen, naast Darkthrone en Immortal, ook het
grensverleggende Mayhem. Het zijn vooral deze bands die nog steeds
hun stempel drukken op de sound van de jongste lichting. Arkhon
Infaustus, Dark Funeral, Marduk, Nargaroth, Gorgoroth, … veel meer
dan het werk van hun voorgangers in een moderner plunje steken doen
ze niet.
Een cruciale rol was weggelegd voor Mayhem en bezieler Euronymous,
dat reeds in 1986 met zijn eerste demo naar buiten kwam, maar pas
in 1994 zijn langspeeldebuut uitbracht. En wat voor één: tot op
vandaag wordt ‘De Mysteriis dom Sathanas’ beschouwd als een van de
beste blackmetal platen ooit. Het nummer ‘Freezing Moon’ gaat zelfs
de geschiedenis in als één van de beste nummers idie het genre ooit
gekend heeft. Dit was voor een groot deel te danken aan de
grensverleggende sound, maar eveneens aan de zieke vocals van
Atilla Csihar, die de band kort na het debuut verliet, maar anno
2007 opnieuw van zich laat horen met deze nieuwe Mayhem plaat:
‘Ordo ad Chao’. Of hoe aan elke orde ook chaos kan
ontspruiten.
Wat meteen duidelijk wordt, is dat de band qua geluid de tijd een
paar jaren heeft teruggedraaid. ‘Orde ad Chao’ klinkt rommeliger en
wat meer underground, om zo het gevoel van de beginjaren terug op
te wekken. Ook de songs kregen een ongezondheidskuur. Als we
vergelijken met de voorganger, ‘Chimera’ – een vrij rauwe, snelle
plaat – is deze nieuwe een hele andere brok muziek geworden. Een
die moeilijker verteerbaar is, want Mayhem heeft het zijn fans
alles behalve makkelijk gemaakt. De plaat puilt uit met zware,
logge passages, bizarre versnellingen, zieke vocals en compleet
onverwachte wendingen. Dat merkt u bijvoorbeeld aan de drumpatronen
van Hellhammer, die enorm onvoorspelbaar en dus ook heel moeilijk
te doorgronden zijn. De nummers hebben elk hun eigenheid door de
hoge dosis (uiterst geslaagde) experimenten. Zo zijn de snelle
passages meestal van korte duur en ligt de nadruk vaak op de
geniale doomstukken zijn. En voor wie nog mocht twijfelen: Atilla
Csihar staat opnieuw achter de microfoon. Dat moet ruimschoots
voldoende zijn om ook u over de streep te trekken.
‘Ordo ad Chao’ is een heel moeilijke, zware plaat geworden die echt
heel wat moeite vraagt om te doorgronden. Daardoor zou de neiging
kunnen ontstaan om deze schijf niet het aantal luisterbeurten te
gunnen die ze verdient. Behoed u voor dergelijke dwaasheden, want
na een paar rondjes openbaart zich een meesterlijk werkstuk dat in
elke blackmetal collectie een ereplaats mag opeisen.
