Met hun eerste twee albums had Noordkaap al een vlekkeloos parcours achter de rug. Voor het derde album lag de lat nog net ietsje hoger. Onder begeleiding van producer Wouter Van Belle ontdekte de groep op Gigant de subtiliteit waaraan het hen tot dan toe mankeerde om een echte klassieker af te leveren. In één klap mochten ze zich op het schavotje hijsen naast andere legendarische Belgische namen als TC Matic of (iets later) dEUS.
Er zijn van die intro’s die mijlpalen zijn geworden in de geschiedenis van onze nationale rock. Denk aan de trampolinebas van "Oh la la la" of de combinatie van Tom Barmans kreet en de snerpende viool van Klaas Janszoons die "Suds ’n Soda" inluidt. Het begin van "Arme Joe" was al een sterke bijdrage tot dat erfgoed, met "Druk in Leuven" deed Noordkaap er nog eentje bij.
De sissende hi-hats, de kristalheldere gitaarriff van Lars Van Bambost: ze maakten — samen met de trefzekere tekst van Meuris — deze vooruitgeschoven promosingle tot een bom. Het rusteloze "Druk in Leuven" riep in vele harten herkenning op en Noordkaap had er alweer een klassieker bij. Met zo’n ijsbreker van een single kon het niet anders of Gigant werd een hit. Niet meer dan terecht, want wat na die albumopener volgt, houdt dat kippenvel nog lang — en nog steeds — vast.
"Hoe hoger de hekken/hoe gekker de gekken/aan welke kant van het hek?", prevelt Meuris aan het eind van de titelsong en daarmee is het thema van de plaat samengevat: de zanger loert argwanend naar een wereld die dolgedraaid is, maar woelt ook de gitzwarte poel in eigen hoofd om. Waar hij vroeger al eens een al te eerlijke zin tussen repetitiekot en studio durfde schrappen, geeft hij zich nu volledig bloot en die kwetsbare aanpak wèrkt. Plots staat Noordkaap voor een scala aan emoties.
Maar Meuris bleef natuurlijk nog steeds ook kwaaie Meuris. Het brullen werd al eens afgewisseld met een wat mildere vocale aanpak, sommige teksten op Gigant druipen niettemin van het venijn. In het prachtig trage "Vlaamse zanger" fileert hij het valse Tien Om Te Zienwereldje en in "Televisie-Thriller" maakt hij brandhout van debiele quizzen met de gemene zinssnede "Annuleer alle reizen/en vraag hun diploma".
Maar dan moet de woede plaats ruimen voor iets rijkers. Als een heart of darkness, een zwart gat dat alles naar zich toezuigt, verzinkt al het andere op de plaat in het niets in vergelijking met het dubbelluik "Panamerenko"-"Gigant". Het slome "Panamerenko" laat eindelijk wat ruimte in het anders vol geplamuurde geluid van Noordkaap en je kunt niet anders dan net als Meuris sympathie voor de muurbloem voelen. Het titelnummer dat uit de leegte erna komt gekropen is nóg intenser, het oerschreeuwrefrein een noodkreet waar Van Bambost een gitaarriff aanhangt die tot op het bot kerft.
Gigant is immers ook de plaat van Vlaanderens beste rockgitarist. De cd staat vol van uitblinkmomenten als de solo in "Laat ons bidden (of beter nog laat maar zitten)", de riff van "Bedland" of de manier waarop "De buren hebben honger" halverwege opnieuw begint. De loepzuivere productie van Wouter Van Belle laat Van Bambost nadrukkelijk schitteren zoals hij dat op geen andere Noordkaapplaat doet.
Aan de andere kant van het hek begint een tweede plaatkant — zelden zo’n perfect werkende tracklisting tegengekomen — die aanvankelijk resoluut de maatschappijkritische kaart trekt met "Alles wordt asfalt" en "De buren hebben honger". Met "Verstandig, wispelturig en onhandig" krijgen we er nog een liefdesliedje bovenop. Het afsluitende duo behoort ondertussen tot de canon van de Noordkaapnummers: "Verloren dag" werd een publieksfavoriet, "De belofte jong te sterven" geeft ons nog eenmaal een somber kijkje in de geest van Meuris.
Elke single die uit het album werd getrokken is een klassieker die nog regelmatig de radio haalt, en Noordkaap verging het steeds beter: ze maakten de bejubelde soundtracks voor Manneken Pis en Alles moet weg, maar vergaten de kwaliteitskoers aan te houden met de halfslachtige opvolger Programma ’96 (al bezorgde het hen wel hun breedste succes met "Satelliet S.U.Z.I.E."). De klad zat er in: groepsleden gingen en kwamen en enkel Meuris en Van Bambost bleven over van de oorspronkelijke kern. Dat zorgt nog even voor een hernieuwde start met het prachtige Massis in maart 1999, maar in de zomer barst de bom: de split van Noordkaap wordt aangekondigd, afscheidsconcerten gepland voor 31 maart en 1 april 2000. Nog tweemaal geeft de band alles — mèt Will Tura, mèt de oude bezetting — en dan is het gedaan. Noordkaap is wijlen, maar tegelijk springlevend, want bijgezet in het Walhalla der Vlaamse rockgoden. Van Bambost vervoegt Novastar, Meuris begint iets nieuws met Monza. De delen evenaren de som echter niet meer en net als met Morrissey en Marr doet hun huidig werk voorlopig enkel zuchtend verlangen naar vroeger. Gigant bewijst nog steeds wat een reusachtig duo de twee samen waren.
