71 is hij ondertussen (allemaal samen: long live the old flesh!), maar hoewel zijn periode van soms misselijkmakende horror ondertussen al een tijdje achter hem ligt, kunnen we met veel plezier melden dat David Cronenberg nog steeds geen verontrustende tekenen van normaliteit vertoont. Met Maps to the Stars creëert hij een bevreemdende, perverse trip door de hel van Hollywood, die vaak naar het groteske neigt. Waar de meeste films over de filmindustrie uiteindelijk evenveel affectie als ironie tonen (zelfs Robert Altmans The Player had duidelijk een “can’t live with Hollywood, can’t live without it”-mentaliteit), is Cronenberg hier ongegeneerd op bloed uit. De oppervlakkigheid, het egoïsme en vooral het eindeloze cynisme van Tinseltown dienen als voedingsbodem voor een surreële parabel over de gevaren van Hollywood-glamour.
Centraal staat de familie Weiss: vader Stafford (John Cusack) is een charlatan die een eigenaardige combinatie aanbiedt van massages en psychologische begeleiding voor rijke Los Angelinos. Moeder Christina (Olivia Williams) verzorgt het management van hun zoon Benjie (Evan Bird), een dertienjarig kindsterretje dat bekend werd dankzij de Bad Babysitter-filmreeks en, ondanks zijn prille leeftijd, net terug is uit rehab. Christina probeert de producenten van Bad Babysitter zo ver te krijgen Benjie de hoofdrol te laten spelen in de sequel, ondanks zijn drugproblemen. En dan is er nog dochter Agatha (Mia Wasikowska), die om onduidelijke redenen geen contact meer heeft met de rest van het gezin. Na een lange afwezigheid keert ze terug naar LA, om aan de slag te gaan als personal assistant van de actrice Havana Segrand (Julianne Moore), een pijnlijk onzekere persoonlijkheid wiens carrière in het slop zit. Oh ja, en Agatha begint ook een romance met limousinechauffeur (maar aspirant scenarist/acteur) Jerome (Robert Pattinson).
Aan de oppervlakte is het scenario van Bruce Wagner een ietwat voor de hand liggend zwart-komisch exposé van de zelfkant van Hollywood: alle personages zijn zonder uitzondering enkel bezig met zichzelf: hoe ze er uitzien, wat hun eigen gevoelens zijn, hoe ze hun carrière kunnen bevorderen. Wanneer Havana alsnog een filmrol krijgt omdat het zoontje van de eigenlijk gecaste actrice plots gestorven is, loopt ze zingend en dansend van vreugde door het huis. Stafford en Christina willen dat hun zoon van de drugs en drank afblijft, niet zozeer omwille van het bestwil van hun kind, maar vooral omdat ze zijn filmcontract niet in gevaar willen brengen. Zelfs Jerome loopt rond met een scenario dat hij wil verkopen en is niet vies om de gigolo uit te hangen voor wie het dan ook is die hem daarmee kan helpen. Een gruwelijke onzekerheid en een fenomenale nood aan erkenning loopt als een rode draad door hun levens: kijk naar mij, erken mij, hou van mij.
Nu is dat alles niet zo heel vernieuwend; Hollywood als moreel en emotioneel Sodom en Gomorah, aan de man gebracht dankzij enkele sardonisch over de top-personages die maar nét geen karikaturen zijn: we kénnen dat. Waar Maps to the Stars echt opmerkelijk wordt, is ten eerste in de doorgedreven walging die de filmmakers voelen voor de wereld die ze portretteren. Deze keer is het geen insider die een paar goedlachse prikjes uitdeelt naar het Hollywoodsysteem: Cronenberg is altijd vanuit Canada blijven werken (een enkele uitstap voor The Fly buiten beschouwing gelaten) en heeft altijd zijn onafhankelijkheid kunnen bewaren. Zijn klauwen zijn dan ook niet bijgeknipt: hij haalt zelden uit naar specifieke, bestaande personen (hoewel er veelbetekenend wordt gesproken over “Harvey”, een verwijzing naar beroemd en berucht überproducent Harvey Weinstein), maar zijn fictieve personages deinzen desnoods zelfs niet terug voor geweld om hun status te behouden.
En ten tweede is er de manier waarop incest wordt geïntroduceerd als thema. Hollywood is (in deze versie van de feiten) sowieso een ietwat incestueuze plek, waar iedereen elkaar kent, een klein groepje mensen steeds opnieuw naar elkaar neigt en de buitenwereld – alles buiten het eigen, kleine kringetje – op een ziekelijke manier wordt buitengesloten. Cronenberg maakt die metafoor letterlijk, door een belangrijk plotpunt rond incest in Maps to the Stars te stoppen. Soms ligt dat er misschien wat te dik op, maar het werkt wel en het geeft de film de simpele narratieve drijfkracht die hij nodig heeft.
Dat alles wordt in beeld gezet met de typische lijzige cameravoering en klinische afstandelijkheid die Cronenberg al jarenlang typeert. De bevreemdende sfeer van de film, in combinatie met de sfeervolle, spaarzaam gebruikte muziek van Howard Shore, roepen herinneringen op aan Mulholland Drive en, in mindere mate, zelfs aan Donnie Darko. Het lijkt allemaal wel op het echte Los Angeles, maar dan door een zeer specifieke filter gehaald – het is LA zoals je het ziet in een koortsdroom.
De acteerprestaties zijn sterk, met Julianne Moore als showsteler. Ze heeft in heel wat films de neiging om over de top te gaan, maar hier heeft ze een goed personage te pakken om die instincten te volgen, zonder dat het stoort. Het màg groots en ietwat overdreven zijn, omdat het bij de stijl past. Mia Wasikowska timmert verder aan de weg met een vertolking die alle ijdelheid uit de weg gaat, terwijl John Cusack en Olivia Williams geweldig amusant zijn als moreel en mentaal compleet verdorven echtpaar.
“Hollywood is niet de plek waar goede mensen slecht worden,” zei regisseur en scenarist Paul Schrader ooit. “Het is de plek waar slechte mensen naartoe gaan om slecht te kunnen zijn.” Maps to the Stars is een vileine, maar eindeloos amusante illustratie van die uitspraak. De film zit wellicht té eivol met ideeën, metaforen en symbolen om volledig te vatten na een eerste visie en uiteraard moet je de krankzinnige toon van Cronenberg kunnen pruimen. Maar wie daar mee kan leven, kan een fascinerende rit verwachten.
