“Vanaf je dertigste moet je geen idolen meer hebben, je moet er zelf een zijn”, liet een notoire Belpopheld ooit optekenen in een interview. De Brusselse Vitja Pauwels liet dit advies niet links liggen en belde zijn persoonlijke held Marc Ribot op om samen op te treden zonder enige repetitie. Het vuur dat toen ontstond, zowel catchy als tegendraads, is nu te horen op ‘Early Life Forms’.
Mannen met veel vrienden en veel inspiratie, ze zijn soms moeilijk te volgen. De Brusselse alleskunner-op-gitaar Vitja Pauwels is zo iemand. Er is zijn hoofdproject Bombataz en het solowerk onder eigen naam, de bijdrages in de begeleidingsbands van Lara Rosseel of Naima Joris, en dan nog zijn ondersteuning bij onder andere Woolvs en Warm Bad. We besparen u de overige driehonderdzesenveertig namen; niemand leest graag encyclopedieën van voor naar achteren uit.
Maar alsof dat allemaal nog niet genoeg was – we vermoeden dat de man enkel nog een vage herinnering heeft aan het concept ‘acht uur slaap’ – komt hij nu met de nieuwe band, Early Life Forms. Eentje waarvoor hij niet enkel collega’s aansprak, maar ook zijn idool: hij wist gitaarlegende Marc Ribot te strikken voor een samenwerking. Ze zouden samen optreden op het BRAND! Jazzfestival in het Mechelse Nona, afgelopen jaar. En zo’n gitaarmoloch, die ga je niet alleen te lijf: Pauwels versterkte de rangen met zijn oude gitaarleraar Frederik Leroux, Absynthe Minded-alumnus Laurens Dierickx op hammond en zijn goede vriend Casper Van De Velde op drums. Een mooi uitgekiend fellowship waar de gemiddelde hobbit nog een puntje aan kan zuigen.
Pauwels’ aanpak voor het concert was simpel maar uiterst effectief. Je kan Ribot niet zomaar wat partituurtjes voorleggen en hem behandelen als veredeld sessiemuzikant, dus besloot hij enkele simpele thema’s te schrijven, staketsels van songs waarop er kon worden geïmproviseerd dat het een lieve lust was. Dat improviseren mag je trouwens gerust letterlijk nemen: er werd letterlijk geen seconde gerepeteerd. Stroom aanleggen, even soundchecken en dan de orkaan laten waaien.
En zo komen we uit bij zeven tracks gedragen door leuk in het oor liggende thema’s. Opener “Overland” en “Release And Return” hanteren een sloffende americanariff, “My Little Renaissance” gaat de sierlijke toer op met een haast walsend deuntje en het spannende “Drum Circle” bouwt – u raadt het nooit – een percussiedoolhof. En de gitaren luisteren, observeren, en gaan vervolgens compleet hun eigen weg. Het maakt de nummers spannend maar nooit dissonant: als bij toverslag stuwen ze de thema’s naar een hoger niveau.
Dit doen ze door hun eigen weg te gaan met de muziek, waardoor dit geen stijloefeningetjes worden. Zo wordt het gapende “Overland” erg gevaarlijk en slaat “My Little Renaissance” gaandeweg de hoek om in een donkere steeg vol acid jazz en blues. Tom Waits zou het gegroefde gelaat in een glimlach trekken. De doldwaze rumba in de vooruitgeschoven single “Latin Dancer” dreigt even richting een Santanapastiche te gaan, maar al snel klinkt en botst het zijn eigen weg op. Zelfs deze doorgewinterde hippie neemt al eens te veel van het verkeerde spul. “Release And Return” biedt dan weer een zeldzaam rustpunt in deze hondsdolle sprint met het soort ambient dat we uitgebreid konden horen op Vitja’s debuutplaat, “Drift By/Sink In”. De rust is evenwel van korte duur; halverwege de track worden de poorten van dit klooster opengebeukt en krijgen we een heus gitaarduel in stadionrockstijl.
Pauwels’ aanpak blijkt dus niet enkel goed te werken voor de livesessie met Ribot, maar ook voor de luisteraar. De grooves zijn catchy genoeg om ons meteen mee te hebben, maar de wilde solo’s eroverheen zorgen ervoor dat je je geen moment verveelt. Akkoord, het blijft impro, dus soms hoor je de muzikanten wat zoeken en dreigt het geheel af te dwalen richting gitaargepingel. De jams zijn wel compact genoeg om nooit met een oververzadigd gevoel te zitten. Bovendien helpt de slimme albummix waarin het applaus ook te horen is ervoor dat we ons echt aanwezig voelen, daar waar de magie ontstond. Als de heren beslissen nog eens zo’n creatieve oerknal op de planken te brengen, wissen wij graag onze agenda. Alvast onze excuses aan de schoonmoeder voor het missen van haar zeventigste verjaardag.
