Jaren van bezetting en geweld laten onmiskenbaar diepe sporen na in Bagdad. De dichtbevolkte stad is een plek geworden waar men niet langer ‘leeft’, maar gewoon ‘bestaat’. Tegen deze achtergrond van een door oorlog verscheurd Irak plaatst de Belgisch-Koerdische regisseur Sahim Omar Kalifa het heroïsche verhaal van een jongetje dat leeft voor het voetbal, en zich niet van de wijs laat brengen als hij bij een aanslag zwaar gewond raakt.
Baghdad Messi is een herinterpretatie van de gelijknamige kortfilm uit 2012, die de cineast geen windeieren legde. De prent werd bedolven onder de prijzen en veroverde een plaats op de shortlist voor de Oscars, waardoor Omar Kalifa zijn naam meteen stevig op de internationale kaart wist te prikken. Voor zijn langspeelfilmdebuut Zagros, over een eenvoudige schapenhoeder wiens zwangere echtgenote beticht wordt van overspel, mocht Omar Kalifa dan weer de Grand Prix op het Film Fest Gent van 2017 in ontvangst nemen.
Baghdad Messi opent met een onschuldige voetbalmatch tussen enkele spelende kinderen die plots een gruwelijke en dramatische wending neemt wanneer het gebeuren wordt opgeschrikt door een schietpartij.
Daardoor breekt paniek uit en is er van de uitgelaten sfeer bij de jongens (die ondanks de hen omringende harde realiteit blijven geloven in een betere toekomst) opeens geen sprake meer. Ten gevolge van het vuurgevecht verliest de elfjarige Hamoudi (Ahmed Mohammed Abdullah) in één klap z’n been, en ziet hij ook zijn ultieme droom om stervoetballer te worden (zijn grote idool Lionel Messi achterna) in rook opgaan.
Voor de realisatie van Baghdad Messi kon Sahim Omar Kalifa gedeeltelijk terugvallen op zijn persoonlijke ervaringen. Hij week als politiek vluchteling uit naar ons land en kwam er eerst terecht in een opvangcentrum. Daarna genoot hij een opleiding audiovisuele kunsten in Brussel, die met succes werd voltooid. Hij ziet in het verhaal van de film een metafoor voor de manier waarop de Iraakse droom is vernietigd. Binnenkort pakt hij overigens uit met de naar verluidt beklijvende documentaire Iraq’s Invisible Beauty, die hij samen met co-regisseur Jurgen Buedts draaide.
In Baghdad Messi demonstreert Omar Kalifa opnieuw zijn sterk gevoel voor ruimtelijk inzicht, maar de film heeft ook zijn gebreken. De nieuwe bewerking heeft niet dezelfde draagkracht van het origineel, dat ongelooflijk veelzeggend was met weinig woorden. Het is interessant om beide versies van Baghdad Messi te vergelijken en op die manier springen ook een paar boeiende parallellen in het oog. Zo is het beslist niet toevallig dat een zeer vergelijkbaar kleurenpalet wordt gehanteerd en bepaalde scènes zelfs letterlijk worden overgenomen en opnieuw uitgevoerd (waardoor onvermijdelijk een déjà vu-gevoel de film binnensluipt).
Algemeen gezien kunnen we dus stellen dat het concept van Baghdad Messi eenvoudigweg beter werkte als kortfilm, waarschijnlijk omdat de regisseur binnen die beperkte tijdspanne wel verplicht was om rechtstreeks tot de essentie van het verhaal te komen – een verschil met de jongste versie, waaraan een paar minder relevante zaken werden toegevoegd.
