Dat Pieter-Jan De Smet tot de beste singer-songwriters van het land behoort, is een publiek geheim. Met Extinct Birds toont de Gentenaar nog maar eens dat zijn talent zwaar onderbelicht en ondergewaardeerd is in de mainstream media.
De Smet is geen veelschrijver en dus was het aangenaamste nieuws van eind 2022 de aankondiging van een nieuwe PJDS-worp. Want ja, hij heeft ouwe getrouwen Banovic, Segers en Verbruggen opnieuw opgetrommeld om zijn ideeën muzikaal te omringen en vooruit te stuwen. En dat is een serieuze meerwaarde. PJDS is duidelijk een groep muzikanten, niet één frontman en drie begeleiders. Drummer Teun Verbruggen houdt het ritme strak, terwijl Mirko Banovic en Frederik Segers aanvullen met strakke riffs en hoekige solo’s.
Wat eind 2019 begon als een tweedelige residentie in de Oostendse Grote Post, mondde meer dan 3 jaar later uit in een album om U tegen te zeggen. Oostende is de grote inspiratie, die het duidelijkst tevoorschijn komt in “Beach Head” en “Salt-Laced City” (een poëtische ode aan deze verloren gegane parel, ooit de vaste haven voor Arno en Marvin Gaye). Met een vette knipoog naar Tom Waits.
De sfeer van Extinct Birds is moeilijk te vatten in één zin of alinea. Een eerste beluistering doet alvast besluiten dat de nummers geen gemakkelijke brok zijn. Maar dat deert niet, want de veellagige liedjes intrigeren en blijven aandacht vragen. En ook al zijn ze op verschillende momenten opgenomen, herwerkt en opnieuw ingezongen, ze vormen een geheel dat staat als een huis. Eentje met vele kamers, die eens duister zijn, dan weer licht laten schijnen op ons bestaan.
Wat ook weer opvalt is de vocale sterkte van Pieter-Jan De Smet. Hij zoekt op Extinct Birds verschillende regionen van zijn kunnen op. Van de grauwe diepte in het jazzy “Love Must Wait” naar de smeekbede in “Extinct Birds” tot breekbare emotie in “The Dew Was Still On Her”, hij pakt de luisteraar vast en leidt hem rond in zijn universum. Dat laatste lied gaat trouwens lopen met de titel ‘meest misleidend begin’: aanvankelijk teder en vol mededogen, gaan Teun Verbruggen en Mirko Banovic op het einde serieus loos. Het is even schrikken, maar het werkt.
Zoals de meeste songs. Pieter-Jan De Smet is er op Extinct Birds in geslaagd een constante kwaliteit te leveren. Het is een plaat die niet eenvoudig te behappen is, maar de inspanning wordt beloond, steeds opnieuw. Het jaar is nog jong, maar “Extinct Birds” is het beste album van 2023 dat niet (veel) op de radio zal te horen zijn. Al zouden we er niet rouwig om zijn als in december blijkt dat we het bij het verkeerde eind hadden (toch wat de radio betreft).