De Acht Bergen brengt ons een verhelderende blik op mannelijkheid en vriendschap. In de overweldigende gebergten van de Italiaanse Alpen, ontplooit zich een ontroerend verhaal over een levenslange vriendschap die zijn eigen pieken en dalen kent. In contrast met het drukke stadsleven in Turijn, kom je als kijker samen met de personages tot rust in de mooie natuur. Maar noem het niet slechts “natuur”, want voor de mensen die er leven betekenen de bomen, stenen, meren en weides zoveel meer dan zo’n overkoepelend woord kan uitdrukken. Als winnaar van de Juryprijs in Cannes vorige zomer, heeft deze Italiaans-Belgisch-Franse coproductie alweer een bijkomende stempel weten te drukken op een mooi jaar voor de Belgische cinema.
De nieuwe film van Felix Van Groeningen en Charlotte Vandermeersch, voor wie het de eerste keer achter de camera was in plaats van ervoor, is een verfilming van Paolo Cognetti’s bekende roman met dezelfde titel. De Acht Bergen (origineel Le Otto Montagne) toont het verhaal van Pietro en Bruno, die als kind vrienden worden. Pietro, een stadsjongen die zijn zomers in een rustig dorp in de Italiaanse Alpen doorbrengt, kan niet meer verschillen van Bruno, die opgroeide op de boerderij van zijn nonkel en wiens dagen van kleins af aan gevuld waren met hard werk. Pietro beslist de wereld rond te reizen, aangespoord door een drang om te zoeken naar zingeving, liefde en avontuur. Bruno blijft echter in zijn vertrouwde bergen om een leven te leiden dat zo dicht mogelijk bij dat van zijn voorouders blijft. Samen herbouwden ze de berghut die Pietro’s vader hen naliet en zo ontstond de thuisbasis voor de vriendschap tussen de twee volwassen mannen.
Cinematografisch heeft de film heel wat om van te genieten en dat tweeënhalf uur lang, want het regisseursduo neemt de tijd om Pietro en Bruno’s vriendschap uit te diepen. De film biedt daardoor ruimte voor de kijker om over het verhaal te contempleren en aan te voelen welke emoties er opkomen bij het kijken naar zo’n herkenbare situaties. Want ook al focust de film alweer op twee mannelijke archetypes – de onstopbare avonturier en de ingetogen traditionalist – toch zullen de thema’s over vriendschap, liefde, ouders en de dood bij velen vertrouwd aanvoelen. Gevoelens van plezier tot melancholie worden weergegeven aan de hand van een breed scala aan kleuren, een gevoelige soundtrack en innemende panningshots. De film volgt de protagonisten doorheen de zonnige jeugdjaren en adolescentie en wanneer de volwassen mannen elkaar terug ontmoeten worden ze omringd door een grijze, grimmige sfeer, die samen met de seizoenen en het herbloeien van hun vriendschap opnieuw steeds warmer wordt. Zo creëren Van Groeningen en Vandermeersch een spel van contrast en harmonie.
De Italiaanse Alpen en Nepalese Himalaya bieden filmmakers Van Groeningen en Vandermeersch een wonderlijk palet om mee te werken. We weten allemaal dat een film met een mooie setting niet per se een mooie film garandeert, maar De Acht Bergen weet de robuuste landschappen zo knap in beeld te brengen en de personages zo kwetsbaar te kadreren dat je met een gerust hart kan zeggen dat het hier om een kunstwerk gaat. De knusse 4:3-beeldverhouding weet met een zekere intimiteit de focus te leggen op de persoonlijke evoluties van de hoofdpersonages en tegelijk de grootsheid van hun omgeving te vatten. Die evoluties leiden echter nooit tot de cathartische momenten die je zou verwachten in een film van deze lengte. De personages lijken niet meer diepgang te ontwikkelen dan de stereotiepe kenmerken die hun archetypes hen opleggen. Zoals een boompje dat stopt met groeien wanneer het verplaatst wordt naar een andere plek dan waar zijn scheuten ontsprongen zijn, lijkt dit ook het geval bij Pietro en Bruno.
Het resultaat is een contemplatieve film met een sterke realistische onderstroom. Er zijn verwijzingen naar generationele fricties, het verloren lopen in een vrije wereld en de drang naar een gevoel van eenheid (met anderen, met de natuur, met je eigen leefwereld). De originele score van de Zweedse folkmuzikant Daniel Norgren brengt de film tot leven en doet een beetje denken aan Sean Penns samenwerking met Eddie Vedder voor Into the Wild, een film die eveneens de nadruk legde op de moeilijkheden van het leven in de harde natuur en het type introspectie dat dit teweeg kan brengen. Zo blijkt De Acht Bergen een mooie afsluiter van een belangrijk Belgisch filmjaar en een echte aanrader voor elke liefhebber van prachtige natuurbeelden en ontroerende menselijke verhalen.
