Zelfs al draait Céline Sciamma als cineaste al jaren mee binnen de Franse cinema (Tomboy, Bande de Filles), het is pas met het – terecht – universeel bejubelde Portrait de la Jeune Fille en Feu, dat ze wereldwijd echt bij een groter publiek doorbrak. De verwachtingen voor de opvolger stonden dan ook bijzonder hooggespannen, maar de film die Sciamma aflevert lost die meer dan in: Petite Maman is een juweeltje dat op 73 minuten tijd laat zien hoe onmetelijk groot de kracht van eenvoudige en sobere cinema kan zijn.
Bij de opening reeds zet de cineaste de toon: een hartverscheurend sterke scène die ontdaan is van alle filmische en emotionele ballast (in één vloeiende camerabeweging), maar die wel aan de kijker vraagt subtiele details op te merken die later van belang zijn om de rijkdom van het verhaal te vatten. Die ouverture toont de lege kamer in het rusthuis waar de grootmoeder van de 8-jarige Nelly (met onwaarschijnlijk naturel vertolkt door de jonge actrice Joséphine Sanz) net overleden is. De rest van de film speelt in het huis van de oma, dat nu moet worden leeggemaakt.
Meteen valt ook alweer een van de kenmerken op van Sciamma’s cinema: het spel met licht dat ook in de hernieuwde samenwerking met fotografieleidster Claire Mathon, een bijzonder plaats inneemt in de filmische werelden die de cineaste creëert. Dat heeft weinig te maken met de opzichtige prentkaartjes die dit soort onderwerp al te vaak zouden sieren, wel met – net als de rest van de film – genuanceerde eenvoud die precies op het juiste moment het juiste accent weet te leggen. Die bedenking is evenzeer geldig voor de magisch-realistische plotlijn, die voor de aandachtige kijker nooit als een verrassing komt, maar voortdurend nieuwe lagen weet te onthullen. De tijd die de kleine Nelly doorbrengt in de bossen achter het huis, waar ze een leeftijdsgenote ontmoet (Gabrielle Sanz, in het echte leven uiteraard zus van) blijkt immers een aantal dimensies te bevatten die de film binnenleiden in een bevreemdend universum waarin we ons dankzij de ragfijne subtiliteit, maar al te graag laten binnenleiden.
Het is een wereld waarin droom, realiteit en herinnering in elkaar verstrengeld zijn en die door Sciamma in beeld gezet wordt met een perfect gevoel voor de breekbare betovering die film kan scheppen, maar die een meesterhand vereist om die ook tot leven te laten komen. Regie, acteerwerk, cinematografie en een opvallend geluidsdesign, slagen er samen in om dat ook echt te doen op een manier die deze Petite Maman op zeldzame hoogte tilt. Het is twijfelachtig of u dit jaar iets mooiers zal te zien krijgen in de (eindelijk weer geopende) zalen dan het bedrieglijk simpele beeld van een perfect gekadreerde lege gang – met op de achtergrond een betekenisvolle lap oud behang – waarin een streep zonlicht een eenzaam meisje belicht. Elk beeld in dit kleinood smeekt om ingelijst te worden en de pure filmpoëzie die Céline Sciamma hier serveert is van een weergaloze schoonheid die enkel grote (film)kunst weet te openbaren. Het soort film waarvoor de al te vaak bovengehaalde term ‘meesterwerk’ echt bedoeld is.
