Net wanneer niemand het nog verwachtte, doet The Notwist het toch maar weer: na wat alweer een halve eeuw stilte leek, nog eens een plaat uitbrengen waar je weer een halve eeuw mee verder kan.
Als fan van The Notwist moet je je erbij neerleggen dat de band aan een slakkengang platen uitbrengt. Sinds doorbraakplaat Neon Golden duurt het toch telkens weer gemiddeld zes jaar – een eeuwigheid in muziekland – voor er een reguliere studioplaat van de Duitse indieband het licht zag. Op zich is dat geen ramp als het over een klein, weliswaar onderschat meesterwerkje als The Devil, You + Me gaat. Close To The Glass uit 2013 was helaas wat minder indrukwekkend. De plaat miste zowel de inventiviteit als intimiteit waarvoor The Notwist bekend staat. Niet dat het album echt slecht was, maar na zoveel jaar op je honger blijven zitten, was het toch wat zuur. Het gebeurt in ieder geval zelden dat ze nog eens integraal passeert hier.
Niks van dat alles bij deze Vertigo Days, het achtste album – soundtracks en liveplaten niet meegerekend – van The Notwist. Voor de jongere lezers: The Notwist is de groep die in 2002 Neon Golden uitbracht en daarmee de blauwdruk legde voor de muziek die men de vreselijke naam “indietronica” meegaf. Het was indierock aangelengd met zachte, knisperende beats die ook de verlegen luisteraars van de jonge Duystergeneratie aansprak en collectief liet zwijmelen op klassiekers als “Consequence”. Daarna werd The Notwist een cultband waar je altijd een beetje van vergat dat ze bestonden, maar die je wel blij maakte telkens als ze nog eens op je pad kwamen.
Vertigo Days is het eerste album van de band zonder Martin Gretschmann, die sinds 1997 verantwoordelijk was voor veel van de elektronische invloeden in het geluid van The Notwist. Dat wil echter niet zeggen dat broers Markus en Micha Acher zich nu volledig op zichzelf teruggeplooid heben, integendeel. Nooit deden er zoveel gastmuzikanten mee op een Notwist-plaat, en die externe inbreng maken van Vertigo Days misschien wel één van de meest gevarieerde albums die de groep al uitbracht. En terwijl The Notwist nooit echt flierefluiters zijn geweest, voel je bij Vertigo Days nog meer dan ooit dat je naar oude, rusteloze zielen aan het luisteren bent.
Met intro “Al Norte” zet je de groep je al meteen op het verkeerde been. Na de spooky geluidscollage volgt immers het verstilde “Into Love/Stars”. Het is duidelijk dat The Notwist geen zin heeft er op hun leeftijd stevig in te vliegen. Pas over de helft van het nummer mag het tempo iets de hoogte in. Het levert in ieder geval een eerste prachtsong op die zich kan meten met het beste van The Devil, You + Me. “Exit Strategy To Myself” gaat verder op de rusteloze sfeer van “Stars, en bouwt laag per laag op. “Where You Find Me” is dan weer zo’n vederlichte maar oh zo mooie indiesong waar de Duitsers al twintig jaar een patent op hebben.
En zo gaat Vertigo Days verder als soms verwarrende maar altijd meeslepende trip. Het op en neer golvende “Ship”, met verrassende zang van de Japanse Saya Ueno van Tenniscoats, kende we al van een ep van enkele maanden terug. De manier waarop het nummer enerzijds herkenbaar en anderzijds weer een tikkeltje anders is, typeert Vertigo Days heel erg. Ook de vintage Notwist song “Loose Ends” stond op die ep, en vond volkomen terecht reeds zijn weg naar de duysterplaylist. Naar het schijnt wilde Eppo Janssen laatst trouwens heel Vertigo Days erdoor jagen in het programma. We kunnen hem geen ongelijk geven.
Vanaf “Into The Ice Age” wordt Vertigo Days weer een iets taaiere noot om te kraken. Elektronica, jazzy sfeertjes en echo’s van hiphop (in “Oh Sweet Fire” met Ben Lamar Gay) worden allemaal in een blender gegooid tot een verrassend coherent geheel. Van bevreemdende wiegeliedjes (“Night’s Too Dark) over kleine miniatuurtjes (“Ghost” en “*stars*”) tot het neurotische, bij Radiohead aanschurende “Al Sur”, The Notwist blijft hier koppig haar eigen weg gaan en dat loont duidelijk. Nergens voelt het eclectische geforceerd aan, integendeel. De band legt een intrigerende puzzel van songs die je telkens opnieuw anders kan leggen om iets nieuws te ontdekken.
Afsluiten doet de groep met een herneming van “Into Love Again”, hier in een prachtige mijmerversie die het moet hebben van een lofi sfeer en speelgoedachtige klanken. De melancholie van een grijze zondagnamiddag druipt in dikke druppels van de song. Markus Ascher herinnert je eraan dat hoeveel je ook weet over de vreemde kronkels van het leven, van de tegenslagen en teleurstellingen, je toch dezelfde fouten zal maken. Dat je toch opnieuw verliefd zal worden, ook. En dat dat oké is. Het is een heel ander soort melancholie dan de onrust van “Consequence”, meer eentje die met de jaren komt. “Into Love Again” is misschien wel één van de meest ontroerende nummers die The Notwist al schreef.
Bijna twintig jaar na wat voor altijd hun magnum opus zal zijn, situeren de broers Acher zich nog steeds in een klein maar uiterst origineel hoekje van het muzieklandschap. The Notwist bewijst met Vertigo Days dat ze nog steeds een relevante groep zijn, ook al is dat misschien aan een slakkengang. Zelfs als we nu opnieuw zeven jaar op een opvolger moeten wachten, kunnen we met dit album tenminste al een groot deel van die tijd opvullen, en telkens iets nieuws horen. Fijne ontdekkingsreis gewenst!
