Er gaan meer en meer stemmen op die beweren dat het binnenkort over & out is met het klassieke recensieformaat — tekstjes zoals deze dus. U, de muziekproever, hebt immers het internet ter beschikking, waardoor u naar believen kan switchen van hier naar daar, nieuwe dingen kan oppikken, meteen een mening kan vormen en, desgevallend, kan delen met anderen. Daar hebt u ons, veronderstelde specialisten, helemaal niet voor nodig. Dat gaat in dubbele mate gelden voor Borbetomagusrecensies, want hoeveel hyperbolen en vergezochte metaforen ook gebruikt worden, de essentiële fysieke sensatie, die krijg je niet nagebootst. Of mag recenseren ook al door middel van vuistslagen?
Het concert dat we op 11 december 2009 van Borbetomagus zagen is nog altijd het meest extreme dat we ooit ondergingen. Jim Sauter, Don Dietrich en Donald Miller zijn al sinds 1979 in de weer met zowat de meest radicale, vrij geïmproviseerde noise denkbaar, een gehaktmolen van overstuurde geluiden die aan zo’n belachelijk volume de zaaltjes in wordt gekegeld dat je maar beter dekking kan zoeken of je voorzorgen nemen. En dan nog sta je er met openvallende bek, vol ongeloof. Het was toen het eerste concert uit een reeks van negen waarmee het dertigjarige bestaan van de band gevierd werd. Nu, goed drie jaar later, verschijnt het laatste concert van de reeks, opgenomen in het Franse Montreuil, eindelijk op cd.
De eerste vijftien seconden staan al meteen garant voor een waanzinnige adrenalinestoot. Je hoort wat stemmen en dan zijn die instrumenten daar, begint het zootje te gieren, denk je even slidegitaarblues te horen, maar die gaat dan al snel op in de gemutileerde saxgeluiden van Miller en Dietrich. Doorheen de volgende drie kwartier zijn er wel momenten waarop je daadwerkelijk die saxofoons kan herkennen, maar voor het grootste deel worden ze omgebouwd tot een schreeuwende, uitzinnige overstuurde stream of consciousness. Op dit eigenste ogenblik wordt een film over de band voorbereid, die toepasselijk A Pollock Of Sound gaat heten.
Wolf Eyes, Merzbow, Lasse Marhaug en vele anderen: je mag er gif op nemen dat ze de naam van dit trio met ontzag uitspreken, maar terwijl het bij veel van hen gaat om gitaarchaos en knopjesdraaierij, is wat Borbetomagus onderscheidt natuurlijk die twee duellerende saxofoons. Er zijn wel volgelingen die vergelijkbare stunten uithalen (denk maar aan het Nederlandse duo Dead Neanderthals), maar zo bruut en hard vind je ze nergens. En je kan dan wel spreken van verschuivingen of schakeringen (tijdens het beluisteren van de cd toch, omdat je de volumeknop onder controle hebt), of van de dynamiek en de keren dat Miller en Dietrich hun traditionele spelletje opvoeren met de hoorns tegen elkaar, maar wat vooral bijblijft is de agressiviteit, de verpulverende furie. Of zoals het in The Big Lebowski luidt: “You’re entering a world of pain.”
Heeft het soms iets van de ontredderde doodskreet van een mammoet, dan zijn het later de darmen die het begeven, en krijg je een etterige smurrie over je heen, word je bedolven onder emmers slijm, aangelengd met batterijzuur. En zo is elke omschrijving van Borbetomagus weer een poging om het zo extreem mogelijk voor te stellen. En dat gaat niet met wat fletse adjectieven. Met een koptelefoon op maximum volume is dit een onwaarschijnlijke trip, al zal zelfs de meest geharde of hardhorige noisefanaat moeite hebben om de rit uit te zitten. Dan nog weegt het nog altijd niet op tegen de live ervaring, maar aangezien die kans zich niet zo vaak voordoet, zit er niets anders op dan het met Trente Belles Années te doen. Ronduit essentieel voor avonturiers die de zin voor mate al lang achter zich gelaten hebben. Borbetomagus = impact.
En tenslotte: zet Borbetomagus op Jazz Middelheim 2013! Waar een wil is, is een weg.
