Nog drie films wil onze favoriete snelfilmer Steven Soderbergh afwerken, en dan slaat hij aan het schilderen. De eerste, ‘Magic Mike’, is al ingeblikt; de tweede, ‘The Side Effects’, wordt volgens onze goede vriend IMDb op dit eigenste ogenblik opgenomen, en de derde, ‘Behind The Candelabra’, zit in preproductie. Tegen 2013 zal Soderbergh erin geslaagd zijn om op 24 jaar tijd 27 langspeelfilms in te blikken, terwijl hij tussendoor ook nog de regie van enkele tv-serie-episodes heeft weten te verzorgen en een paar kortfilms heeft gemaakt. De 49-jarige Amerikaan heeft dus niet stilgezeten, maar de eerlijkheid gebiedt ons ook te zeggen dat slechts weinige van zijn films echt bestemd zijn voor de eeuwigheid; mogelijke uitzonderingen zijn zijn debuut ‘Sex, Lies and Videotape’ en het Oscarwinnende ‘Traffic’. Het grootste deel van ’s mans output mag dan wel verrassend kwalitatief zijn voor de snelheid van de producties, al bij al is het weinig meer dan straf gemaakt, aangenaam kijkvoer: denkt u even aan het stijlvolle ‘Ocean’s Eleven’, ‘The Good German’ of ‘Erin Brokovich’. In datzelfde rijtje past ook ‘Haywire’, een ouderwetse actiethriller met een vrouwelijke Jason Bourne in de hoofdrol.
Mevrouw Bourne heet hier Mallory Kane en wordt vertolkt door Mixed Martial Arts-kampioene Gina Carano. Kane is een soort huurlinge die onlangs in opdracht van de overheid in Barcelona een Chinese dissident heeft bevrijd, vervolgens getuige is geweest van een afrekening tijdens een opdracht in Dublin en nu op de vlucht is voor diezelfde overheid, die haar als een terrorist ziet, en voor haar ex-collega’s en haar opdrachtgever, die haar verraden hebben. Belangrijkste nevenfiguren zijn Kenneth (Ewan McGregor), haar ex-vriend en brein van de organisatie waarvoor ze werkt; Aaron (Channing Tatum), haar collega in Barcelona; Paul (Michael Fassbender, die verdacht lang – zeker een maand – niet in een film had meegespeeld), haar collega in Dublin; Rodrigo (Antonio Banderas met stevig wat struikgewas op zijn kin), haar contactpersoon in Barcelona; en Coblenz (Michael Douglas), de pion van de overheid.
Een resem grote namen dus, maar de hoofdrol is desalniettemin weggelegd voor vechtjas en quasi-debutante Gina Carano, een wijf met ballen aan haar lijf en schouders die bijna even breed zijn als die van alle andere acteurs tezamen. In de film omschrijft ze zichzelf bovendien letterlijk als ‘I’m not really the dress-wearing type’. Goed nieuws voor feministen dus, temeer omdat Carano zowat al haar bekendere mannelijke tegenspelers een pak rammel geeft waar Lisbeth Salander een stevig puntje kan aan zuigen. Belangrijker is echter dat Carano ook op acteervlak best wel haar mannetje staat – pun not intended – en dat gênante situaties à la ‘Death Proof’, waarin Quentin Tarantino stuntvrouwen liet opdraven als actrices, met verschrikkelijke dialogen als gevolg, gelukkig vermeden worden.
Waarmee we overigens ook niet willen zeggen dat er van echte karakterontwikkeling sprake is, of dat de personages enigszins uitgediept worden, maar op zich kan dat niet zoveel kwaad in een film als deze: het tempo ligt hoog, de spanningsboog wordt voortdurend strak gehouden, de eigenlijk niet zo heel originele plot wordt slim verteld, en Soderbergh beschikt in zijn cast over voldoende klasbakken die kunnen vermijden dat hun personages overkomen als wat ze eigenlijk zijn, namelijk louter constructies om de plot draaiende te houden. Channing Tatum is opvallend aangenaam, Michael Fassbender is stijlvol als altijd, en vooral Ewan McGregor meet zich een gepaste nonchalante coolness aan die we van hem niet verwacht hadden.
Soderbergh zelf zouden we bezwaarlijk een film’auteur’ willen noemen (en hij wil dat zelf evenmin), maar een vakman is hij zeker wel: hij voelt dan ook nooit de behoefte om zich tot gimmicks te laten verleiden om interessant over te komen, en ambieert nooit de korrelige, realistische stijl waarvoor Paul Greengrass wel duidelijk koos door uitvoerig gebruik van een schoudercamera en (overwegend) natuurlijke belichting in de laatste twee Bournefilms. Soderbergh leunt duidelijk meer aan bij een klassieke, meer ‘onzichtbare’ stijl, door gebruik van een slimme montage en een minder schokkerig cameragebruik. Het is dan ook een opluchting om nog eens strak geregisseerde en overzichtelijk in beeld gebrachte vechtscènes te zien, na al het rommelig geharrewar van onder meer ‘The Hunger Games’.
Anderzijds laat Soderbergh zich, tezamen met Carano, misschien wel te vaak verleiden tot door adrenaline gestuurde actiescènes: er kan werkelijk geen personage geïntroduceerd worden, of hij moet wel op z’n donder krijgen van la Carano. Het kan ook anders, zo bewijst Soderbergh zelf in een van suspense doorspekte scène in het landhuis van Mallory’s vader (Bill Paxton). Onderbelichting, een enkele dominerende kleur en dialogen waarin wat er niet gezegd wordt even belangrijk is als wat er wel gezegd wordt: het beste van Alfred Hitchcock (die zichzelf ook eerder als vakman zag, maar dan zo’n goede dat hij uiteindelijk wel een ‘auteur’ is geworden) komt op zo’n momenten al eens in gedachten – dat de locatie zo lijkt overgenomen uit ‘North By Northwest’, heeft daar misschien ook wel wat mee te maken. Zo’n sequenties hadden er gerust meer mogen zijn in ‘Haywire’; ze hadden immers een welkome afwisseling kunnen vormen op de overdaad aan vechtscènes.
Ook jammer is dat je op het einde voelt dat er op de klok wordt gekeken en wordt vastgesteld dat de plot nog in een kwartiertje moet worden afgerond. De ontknoping wordt snel even uitgelegd, de laatste targets worden nog snel even afgewerkt. Bovendien geeft de net iets te gemakkelijke en clichématige ‘Shit’ die Antonio Banderas op het einde nog even naar de camera slingert, je een ongemakkelijk ‘meh‘-gevoel. Alsof scenarist Lem Dobbs samen met Soderbergh op het einde even terugvalt op standaardformules en -trucjes om hun verhaaltje verteld te krijgen. Zonde, vinden wij.
Enfin, vlekkeloos is ‘Haywire’ zeker niet, maar bijzonder knap gemaakt kijkvoer is hij zeker wel. Wij hopen alleen dat er tussen ‘Magic Mike’, ‘The Side Effects’ of ‘Behind The Candelabra’ toch nog zo’n klein toppertje zit, zodat Soderbergh over vijftig jaar niet enkel zal worden herinnerd om de kwantiteit van zijn werk, maar ook om de kwaliteit ervan. In ‘Haywire’ schemert die voortdurend door, maar komt ze net dat tikkeltje te weinig boven water. Komaan, Steve!
