Finland is na IJsland en Noorwegen het dunst bevolkte land van
Europa en toch ontspruiten er ongezien veel metalformaties uit het
land van de duizend meren. Zodanig dat ik ondertussen vermoed dat
zowat tachtig procent van de Finnen liefhebbers moeten zijn van het
zware metaal. Het zou alleszins verklaren waarom hun
albumcharts altijd bulken van sonisch geweld in plaats van
de gebruikelijke popacts. Eén van de landelijke favorieten is al
sinds hun ontstaan rond de eeuwwisseling Swallow the Sun.
Hun plaat ‘Ghosts of Loss’ belandde op acht in de Finse
hitlijst, enkele jaren later deed ‘Hope’ het nog beter met een
derde plaats. En moest dat geen indruk maken: ‘Plague of
Butterflies’ uit 2008 posteerde zich binnen de eerste week na de
release helemaal aan de top van de charts om daar
wekenlang te bivakkeren. Ongezien voor een band die kiest voor een
weinig commerciële mix van epische doom, black en death metal.
Zelfs bij de Finnen die hun neus niet ophalen voor een stevige
gitaarnoot. Anno 2012 mag de band rekenen op voorzichtige
belangstelling uit Amerika en een trouwe fanschare in heel
Europa.
Met hun vijfde volwaardige plaat ‘Emerald Forest and the
Blackbird’ kunnen ze die comfortabele positie enkel maar
verstevigen. De heren bieden hiermee immers hun grootste klapstuk
tot nu toe. Niet enkel door de muziek die iedere emotionele mens
stiekem een traantje doet wegpinken, maar ook door het feit dat
niet veel doomplaten zo extreem toegankelijk klinken en barsten van
de memorabele fragmenten. Verder is het nieuwe album vooral een
verzameling van contrasten. De zang gaat van deathgrunt
naar blackscreams naar melodieuze zang die weggelopen
lijkt bij een kwalitatieve progrockformatie. Ook spoken
word-intermezzo’s ontbreken niet om de geladen sfeer te
ondersteunen.
Muzikaal passeren er zowel uitbarstingen als ingetogen stukken.
Soms binnen één en hetzelfde nummer. Soms volgt de tegenstelling
net uit het plaatsen van een rauw nummer na een rustige compositie.
Zoals bij ‘This Cut Is the Deepest’, een hoofdzakelijk akoestisch
streepje melancholie dat doet denken aan het kabbelende luik van
Katatonia, en dat opgevolgd wordt door ‘Hate, Lead the Way’ waar
men stevig van leer trekt. Bovendien nodigen de bombast, de lichte
orkestratie en de overduidelijk black-toets van die laatste uit om
alweer een vergelijking op te trekken. Dit keer met het Noorse
Dimmu Borgir
in hun recente, sterk georkestreerde periode.
Gelukkig worden de hoorbare invloeden verstandig en spaarzaam
genoeg gebruikt om onmogelijk een aanklacht wegens plagiaat te
riskeren. Swallow the Sun blijft hoofdzakelijk een doomband ondanks
hun uit diverse stromingen afkomstige idolen. En daarom misstaat
een eerbetoon aan de in 2010 overleden Peter Steele, zanger van
doomlegende Type
O Negative, niet op ‘Emerald Forest and The blackbird’. ‘April
14th’ bevat zelfs een hoop tekstflarden uit bekende en minder
bekende Type O Negative songs.
Toch heeft een nummer als ‘Labyrinth of Londen’ op gevoelsvlak
meer slagkracht. Met het repetitieve refrein en de bundeling van
alle contrasten in één episch muziekstuk mag dit zeker tellen als
één van de hoogtepunten van de plaat. Door de tekst en de
geluidseffecten lijkt dit de perfecte soundtrack bij de
omzwervingen van Jack The Ripper in de Londense wijk Whitechapel.
“Horror spreads through these alleys like a plague through the
harlots/…/She’s not worth dying for, but to die in shame. Heart
of a scarlet whore, black like her native shore.” Erg menslievend
allemaal.
‘Of Death and Corruption’ is van een heel andere orde, maar kan
evenveel blinde goedkeuring wegdragen. De gitaarrif die centraal
staat, klinkt typisch Swallow the Sun: ronddraaiend in een zich
herhalende cirkel en toch – of net daardoor – spannend van begin
tot einde. Met zijn vijf minuten overschrijdt hij de gemiddelde
lengte van een hedendaagse song, en toch raast dit pareltje voorbij
in een zucht.
Op ‘Cathedrall Walls’ zweeft er een gastbijdrage van Anette
Olzon (Nightwish) voorbij.
Meestal werkt zo’n klinkende naam als extra lokkertje om een nieuw
publiek aan te spreken. Ik vind het eerder een verkeerde keuze. De
vrouwenzang misstaat allerminst, maar Anette is niet gewend een
ondersteunende en subtiele rol te spelen en dat blijf je horen.
Uiteindelijk is dit het enige minieme punt van kritiek dat er te
spuien valt. Swallow the Sun heeft vooral het groeipotentieel van
de vorige platen waargemaakt en iets neergepend dat ongekunsteld,
gevoelig en bovenal bloedmooi uitpakt.
