Wie nog een bewijs wil dat conservatieve Amerikanen enorm grappig
en extreem griezelig tegelijk kunnen zijn, moet niet verder kijken
dan het mini-relletje dat onlangs ontstond rond de nieuwe
‘Muppet’-film. Op Fox Business, het zakenkanaal van het
aartsconservatieve Fox News Network, beweerde een economist
namelijk met uitgestreken gezicht dat deze poppenfilm een
“liberale, groene, vaag communistische agenda in kinderen hun strot
ramt”. En waarom? Omdat de slechterik, gespeeld door Chris Cooper,
een oliemagnaat is. Zo zie je maar. De muppets sloegen echter
hilarisch terug op een persconferentie, waar Miss Piggy fijntjes
opmerkte dat: “die beschuldiging even belachelijk is als zeggen dat
Fox News effectief nieuws brengt”. You go, girl! Iedereen
die niét compleet waanzinnig is, ziet in ‘The Muppets’ vooral een
onschuldige, nostalgische trip naar het verleden, die de geest van
de originele serie mooi weet te vatten.
Het verhaal draait rond Gary (Jason Segel), een
naïeve twintiger die samenwoont met zijn muppet-vriend Walter (stem
van Peter Linz), maar eigenlijk wil trouwen met zijn vriendinnetje
Mary (Amy Adams, onweerstaanbaar als altijd). Wanneer de drie een
tripje maken naar Los Angeles, ontdekken ze dat er van de befaamde
Muppet Studios niets meer overblijft. De gebouwen staan leeg en
Kermit, Fozzie, Gonzo en de anderen zijn de vier windrichtingen uit
gegaan. Nog slecht nieuws: de gemene zakenman Tex Richman (Chris
Cooper) wil de studio’s voor een prikje opkopen en ze daarna
platgooien om naar olie te kunnen boren. Gary, Mary en Walter
moeten nu de Muppets zien te verzamelen voor een grootse comeback,
zodat ze hun eigen gebouwen kunnen terugkopen.
‘The Muppets’ is niet de eerste poging om de
populaire figuurtjes relevant te houden voor de wereld van na de
jaren tachtig, maar ongetwijfeld de meest succesvolle. Films als
‘Muppets from Space’ en tv-spinoffs zoals ‘The Muppets Tonight’
waren eerder flauwe probeersels, die teerden op een reputatie van
vroeger, maar nooit de verwachtingen konden waarmaken. Terwijl
iedereen zonder omkijken op de CGI-animatie vloog, werden de
retro-handpoppen steeds irrelevanter. Eén van de grote inspiraties
van deze film was dan ook om dat feit niet te negeren, maar er
juist de nadruk op te leggen en het te verwerken in de plotlijn. De
helft van de film gaat er over hoe uncool en dwaas de
Muppets eigenlijk wel zijn – een tv-producente haalt op een bepaald
moment een kaart boven waarop grafisch staat aangeduid wat
hot is wat not. De Muppets vallen bijna van de
kaart af. En door die knipoog te voorzien, wordt ‘The Muppets’ een
klassiek underdog-verhaal, over personages waarvan
iedereen denkt dat ze hebben afgedaan, maar die toch nog terugkeren
voor een laatste moment van glorie.
En dat vat eigenlijk de hele strategie van de film
wel samen: ‘The Muppets’ is een film die zichzelf bewust continu
bezondigt aan verschrikkelijk melige zang- en dansnummertjes,
ongelooflijk flauwe grappen en onhandig geschreven scènes waarin
nadrukkelijk de plot wordt uitgelegd, maar die daarna
ogenblikkelijk kritiek geeft op zichzelf. Er is geen vierde muur
veilig in de film. Een voorbeeld: de prent opent met een idyllisch
zangnummer van Jason Segel, Life’s a Happy Song, waarin
Gary met een bosje bloemen naar Mary toegaat. De tekst van dat
nummer is ongeveer even stroperig als je jezelf zou inbeelden, en
gaat vergezeld van een uitgebreide choreografie in een klein
Amerikaans dorpje dat weggelopen lijkt uit de jaren vijftig (alle
mannen dragen een pak, alle vrouwen jurken, het zonnetje schijnt,
het gras is groen en overal waar je kijkt wapperen er Amerikaanse
vlaggen). Kortom: dat nummer is er over. En niet zomaar een beetje
er over, er vér over. Maar dan is het afgelopen, en geeft Gary zijn
bloemetjes aan Mary met de woorden: “They might have gotten
broken in that song and dance routine we just did.” En boem,
die vierde muur ligt omver en de makers hebben ons net een serieuze
por in de ribben gegeven: “we wéten dat het melig is.”
Op die manier gaat de film voort. Wanneer de
onbetaalbare Statler en Waldorf ontdekken dat er olie zit onder de
Muppet Studios, zeggen ze tegen elkaar: “Goh, dit klinkt bijna als
een belangrijk plotpunt. Als er iemand naar ons zou kijken, kunnen
ze nu maar beter opletten.” Enzovoort, anderhalf uur lang. ‘The
Muppets’ is eigenlijk een film die gaandeweg zichzelf recenseert.
Die tactiek had al snel kunnen gaan vervelen, maar regisseur James
Bobin (bekend van de tv-serie ‘Flight of the Conchords’) houdt de
toon van zijn film opvallend strak onder controle. Hoe meta het
allemaal ook wordt, ‘The Muppets’ krijgt nooit dat snoeverige “kijk
eens hoe slim wij wel zijn”-toontje dat de ‘Shrek’-reeks
uiteindelijk fataal is geworden. In tegendeel, de film presenteert
zich op een milde, sympathieke manier, en is ook niet te beroerd om
gewoon in eerste instantie op kinderen te mikken. Want hou daar wel
rekening mee, nostalgische twentysomethings: ‘The Muppets’
is een kinderfilm, met een simpel verhaaltje en bewust
simplistische karaktertekeningen. De dubbele laag van de prent
zorgt er voor dat volwassenen zich niet hoeven te vervelen, maar
wie niet om kan met de dwaze liedjes en domme grapjes, kan zich
maar beter onthouden.
‘The Muppets’ profiteert ook van een sterke
mensencast: Jason Segel doet wat hij hoort te doen als Gary (hoewel
hij in feite meer indruk maakt als co-schrijver van het script),
maar het is Amy Adams die de show steelt. Met een indrukwekkende
mix van song and dance-werk in films als ‘Enchanted’ (die
eigenlijk een soort zielsverwant is van ‘The Muppets’) en knap
dramatisch werk in pakweg ‘Doubt’ en ‘The Fighter’, tekent Adams
zich steeds meer af als een veelzijdige, waanzinnig getalenteerde
dame, waar bijvoorbeeld een Anne Hathaway nog een lesje van zou
kunnen leren. Chris Cooper, op zijn beurt, amuseert zich duidelijk
te barsten als Tex Richman, een evil oil baron die zodanig
gemeen is dat hij niet eens kan lachen. Hij zegt gewoon:
“Maniacal laugh!”
De humor van ‘The Muppets’ zit op een zodanig
specifieke frequentie dat er best wel wat mensen op dreigen af te
knappen. Maar voor één keer zouden we u toch aanraden om uw cynisme
achterwege te laten en gewoon te genieten van de ouderwetse
goofiness. En nu allemaal samen: It’s time to start
the music…
