Geen gebrek aan belangrijke en boeiende bands in Manchester (denk aan pakweg The Hollies, Buzzcocks, Magazine, The Smiths, Wu Lyf en Take That), maar met de mogelijke uitzondering van Joy Division, is er geen enkele die zo tot de verbeelding spreekt als The Fall, het veredelde soloproject rond Mancunian twat Mark E. Smith. Na negenentwintig (!) studioplaten in zesendertig jaar is diens instant herkenbare gewauwel nog steeds voldoende om de loyale aanhang een jaar stil te houden.
En die ’loyale’ is daar ook het kernwoord, want weinig bands blijven de muziekfanaten zo verdelen als The Fall. Wie er bij eerste beluistering niets van moet weten (en zelfs fysieke reacties komen vaak voor), die valt er ook niet voor te porren met een handvol andere aanraders, maar wie ooit viel voor die drammerige, door en door Engelse rock, die zal waarschijnlijk zelden worden teleurgesteld. Het was eigenlijk al na een paar platen het geval, maar als Smith z’n ding kan doen en ondersteund wordt door een band die garagerock, postpunk en Krautgroove combineert, dan is een Fall-plaat al geslaagd. Dat de band zo’n verloop kende (met intussen al zo’n drie dozijn ex-leden) en dat niemand z’n beklag maakt over het gebruik van de naam, bevestigt alleen maar dat Smith The Fall belichaamt.
Naar verluidt is het de eerste keer dat drie albums op rij worden ingespeeld door dezelfde line-up (wedden dat het de man op ideeën gaat brengen?), met daarin toetseniste Eleni Poulou, gitarist Pete Greenway (die om duistere redenen niet wordt vermeld in het artwork), bassist Dave Spurr en drummer Keiron Melling. Nu ja, maakt ook niet uit. Zolang er degelijk songmateriaal aangeleverd wordt, zal een Fall-plaat doen wat nodig is. Wat dat betreft loopt het hier en daar wel mis. "Greenway", een bewerking van de song "Gameboy" van de Griekse metalband Anorimoi, is een irritant stukje overbodigheid dat bewijst dat zelfs Smiths rants in sommige contexten als een tang op een varken klinken. Iets minder ernstig is het gesteld met "Monocard", een slepend, door gierende synths gedomineerde song die nog niet half z’n lengte (acht minuten) rechtvaardigt. Consistentie is dan ook nooit een bekommernis geweest.
Het goede nieuws dan maar? In het eerste kwartier valt de band eigenlijk niet op een fout te betrappen. "Cosmos 7" is een monotoon doorrazende brok punk waar Smiths neuzelende, grommende en sissende zanglijnen op worden gedrapeerd, compleet met uitdeinende lettergrepen. Geen enkele frontman, met de mogelijke uitzondering van James Hetfield, heeft het rekken van die laatste lettergreep zo virtuoos uitgewerkt tot een handelsmerk. Pieken wordt meteen gedaan met "Taking Off" en z’n vloeiend samengaan van dansende bas, kringelende, soms vanuit het niets opduikende gitaarlijnen en etherische toetsenriedels. En natuurlijk Smith met z’n "Six PM-uh..". Bijna even sterk: "Nate Will Not Return", dat nog maar eens bevestigt hoe dansbaar veel van The Falls repetitieve muziek klinkt.
"Mask Search" lijkt aanvankelijk een Beefheart-eerbetoon, maar ontaardt al gauw in grauwe pseudo-rockabilly, nog zo’n constante in het oeuvre van de band. Hij schudde er zo al een paar dozijn uit z’n mouwen, maar vooral ook omdat ze steeds werken. Het duo "Greenway" en "Monocard" wordt van elkaar gescheiden door "Happi Song", dat ingezongen wordt door Poulou, die er in haar Nico-moment in een handomdraai "Sleepi Song" van maakt. Gelukkig pikt het vijftal de draad weer op in het slottrio, met het verveeld klinkende "Laptop Dog", het naar de Teutoonse voorgangers knikkende "I’ve Seen Them Come" en tenslotte het lawaaierige "Age Of Change", dat aansluit bij het rechtlijnige van Pere Ubu. Al blijft verwijzen naar die bands vooral een noodoplossing omdat de quasiliteraire, vaak onbegrijpelijke, met obscure referenties volgestouwde, maar steeds eigenzinnig afgerammelde monologen een spektakel op zich blijven.
Een hoogtepunt in de discografie is Ersatz GB niet geworden — daarvoor is het puddingeffect halverwege de plaat net iets te sterk — maar voor de rest is dit eigenlijk vintage Fall: super voor de freaks en enkel reden tot onverschilligheid voor al de rest. BUT WHAT DO THEY KNOW-UH?
