In 2007 volgde de ene sterke hiphoprelease de andere op. Zo goed als elk huis van vertrouwen bewees eens te meer waaraan het zijn naam en faam te danken had. Twee raspaarden ontbraken echter: The Roots en het befaamde Stones Throw-label. Dat laatste brengt er voorlopig niet veel van terecht, met teleurstellende releases van James Pants en Guilty Simpson. The Roots daarentegen bewijzen eens te meer hoe het wel moet.
Net als bij de vorige releases is ook de cd-titel voor hun achtste plaat (Rising Down) ontleend aan een ander werk (of idee) — in dit geval William Vollmanns Rising Up And Rising Down: Some Thoughts on Violence, Freedom and Urgent Means, een kloeke zevendelige studie (3300 pagina’s) rond geweld en ethiek Zoals steeds omvat de titel (ten dele) het concept achter de plaat. The Roots en vrijblijvendheid zijn nu eenmaal geen twee woorden die zondermeer in eenzelfde zin gebruikt kunnen worden.
Waar anderen zich echter durven te verliezen in hun boodschap en de muziek ondergeschikt maken aan het gesproken woord, weet het collectief als vanouds een evenwicht te bewaren zonder dat op een van beide vlakken een duimbreed toegegeven wordt. Ook muzikaal blijft The Roots een van de meest vernieuwende en intrigerende hiphopgroepen in de pure zin van het woord: de groep maakt geen avanthop of blekejongensrap maar pure, onversneden hiphop waarbij funk, soul, rock en jazz uit alle poriën sijpelen.
Het gelekte nummer "Birthday Girl" laat een lichtvoetigere kant van The Roots horen door akoestische gitaren te koppelen aan een hiphopbeat en door voor een duidelijk ironische tekst te kiezen (rond jonge ambitieuze meisjes en oude bokken). Het nummer is echter allesbehalve representatief voor de plaat en is dan ook alleen als bonusnummer terug te vinden op de Japanse en Europese releases. Het codewoord op Rising Down is immers grimmige funk: groovy en dansbaar maar ook muzikaal en tekstueel duisterder dan tevoren.
De trend van de laatste albums om gastmc’s mee te laten rappen op de plaat wordt naar een nieuw hoogtepunt gevoerd: "75 Bars" is het enige nummer dat volledig door Black Thought gedragen wordt. Toch is de keuze voor zoveel gasten allesbehalve een zwaktebod van een groep die uitverteld is of anders in herhaling dreigt te vallen. De mix van stijlen en flows dwingt de vaste kern net om nog krachtiger uit de hoek te komen en het onderste uit de kan te halen.
Neem nu "The Singing Man" waarin de gedachten en gevoelens van dolgedraaide schutters, kindsoldaten en zelfmoordterroristen verteld worden. Het inlevingsvermogen van de mc’s (Black Thought, Porn, Dice Raw en Truck North) is beangstigend groot terwijl de muziek een tragische ondertoon heeft die nog duidelijker in de verf gezet wordt door het dansbare karakter. Niet alleen de waanbeelden van gestoorde/tragische geesten duiken op, het hele wereldgebeuren mag er aan geloven.
Zo komen zelfs de opwarming van de aarde en het gevaar van nieuwe technologieën ("Rising Down") aan bod. Uiteraard treden ook de klassiekere The Roots-thema’s opnieuw naar voren. Maar of het nu het rassenconflict in hun thuisland (’Criminal") betreft, het huidige statuut van hiphop ("Rising Up") of de eigen evolutie ("The Show"), de groep weet steevast alle denkbare clichés netjes te vermijden. Zelfs de skits vormen x aantal luisterbeurten later nog steeds geen bron van ergernis.
Naar eigen zeggen ruilde de groep zijn typische geluid in voor een donkerdere klank. Hoewel daar zeker iets voor te zeggen valt — meer dan de helft van de nummers klinkt loodzwaar en pikzwart in vergelijking met de vorige platen — is Rising Down nog steeds een The Roots-album pur sang: intelligent maar dansbaar, overdacht maar groovy, maatschappijkritisch maar nooit belerend… Acht albums ver weet The Roots nog steeds de essentie van hiphop op plaat te vatten.
