Wie José Gonzalez zegt, zegt “Heartbeats”. En stuiterballenreclame, dat spreekt. Maar intussen is Gonzalez’ debuut Veneer alweer twee jaar oud, bent u allang vergeten voor welk product er in de veelbesproken videoclip reclame werd gemaakt, en heeft de Zweedse minstreel In Our Natureop de wereld losgelaten, een prima opvolger van zijn warm onthaalde debuutplaat.
U moet al op een andere planeet hebben vertoefd om eind 2005 niet in aanraking te zijn gekomen met het verpletterende “Heartbeats”-offensief. Op elke radiozender te lande werd deze cover van The Knife grijsgedraaid, en u moest uw kijkkast al afzetten om de bijbehorende stuiterballenreclame even te ontwijken. De vertolker van het lied, José Gonzalez, werd prompt een heuse wereldster, en in de slipstream van de “Heartbeats”-heisa, ging zijn debuutplaat meer dan 700.000 keer over de toonbank. Niet slecht, gezien de kale folksongs waar Veneer vol van stond.
Normaal verwacht u hier dan een pijnlijke uiteenzetting over de tol van de roem, allerlei bonte verslavingen, ontwenningsklinieken en een matige tweede (het geld voor de verslavingen moet nu eenmaal ergens vandaan komen) en (als die er überhaupt al komt) derde plaat, alvorens de vallende ster in de bodemloze put der vergetelheid verdwijnt, enkele geflopte comebacks ten spijt. Niet zo dus bij José Gonzalez.
De Zweed van Argentijnse afkomst hield het hoofd verbazingwekkend koel onder alle lofbetuigingen, en verlegde voor de opname van zijn Moeilijke Tweede het geweer (een aftandse haakbus met een ongevaarlijke lelie op de plek waar het buskruit had moeten zitten) niet van schouder. Ook In Our Nature staat immers vol van akoestische folksongs, waarboven Gonzalez’ stem, sterk verwant aan die van gelauwerde treurwilgen Nick Drake en Elliott Smith, maatschappijkritische teksten over de hedendaagse condition humaine weeft.
Meldenswaardig is het feit dat op In Our Nature, net als op Veneer, enkel first takes staan. Want ook op zijn nieuwe album zijn alle nummers in één keer op band gezet, in zijn eigen kleine opnamestudio. “Een gedeelte van de schoonheid van mijn muziek ligt namelijk juist in de menselijke foutjes", aldus Gonzalez. Veel foutjes zijn er echter niet te horen, wel hoor je hem op het einde zelf de bandopnemer afzetten, na een lachje. In Our Nature is bovendien een erg korte plaat. Op de bezwerende afsluiter “Cycling Trivialities” na, duurt geen enkel nummer langer dan 3’30”, en de plaat klokt uiteindelijk af op 33’33” (toeval of niet, net de helft van the number of the beast).
Het klankenpalet bestaat opnieuw hoofdzakelijk uit akoestische gitaar (met nylon snaren, vandaar zijn karakteristieke sound) en vocale melodieën, maar meer dan op Veneer wordt er hier en daar handgeklap (“Time To Send Someone Away”) en een toefje synthesizer of percussie (“Killing For Love”, “In Our Nature”) aan toegevoegd. “Down The Line” wordt zelfs gelardeerd met backing vocals van mevrouw Gonzalez, Yukimi Nagano. Deze sporadische supplementen, hoe minimaal ook, zorgen voor een welgekomen afwisseling en smukken de sobere songs subtiel op.
Het overweldigende succes van “Heartbeats” indachtig, neemt Gonzalez, die verder onder andere “Smalltown Boy” (Bronski Beat) en “Love Will Tear Us Apart”(van u weet wel wie) op zijn liverepertoire heeft staan, ook op In Our Nature een danceclassic onder handen. Deze keer ontdoet hij “Teardrop” (Massive Attack) van alle beats en andere frivoliteiten, tot er slechts een poedelnaakte versie overblijft. En alweer is het resultaat van een adembenemende schoonheid.
Gonzalez is master in de moleculaire biologie en behoort tot het uitstervende ras mensen dat wel eens een boek ter hand neemt. En dat hoor je in zijn teksten. “Put down your sword/Send home your dogs/Open up your doors/ Let down your guard/ Put down your gun/ Ignore the alarm/ Open up your heart”, zingt hij in “In Our Nature”. En ook de sneren richting Bush (senior én junior) zijn navenant: “You’re making the same mistake twice” en “It’s all about colonising” klinkt het in “Down The Line”. Wat was er nu ook weer zo grappig aan peace, love and understanding?
In Our Nature zal allicht bij weinigen de gespierde uitroep “Plaat van het jaar!” ontlokken, maar Gonzalez bewijst met zijn tweede plaat dat hij geen eendagsvlieg is, en weet met zijn ontwapenende getokkel alweer enkele gevoelige snaren te beroeren. Melancholische zielen die getroffen werden door Veneer: rep je reet alras naar de platenwinkel.
