De protestplaten worden ons nog steeds vlotjes naar het hoofd geslingerd. Wanbeleid en onrecht zijn van alle tijden, daar worden we helaas regelmatig aan herinnerd. En hoewel racisme lang niet meer is wat het een halve eeuw geleden nog was, wordt Mavis Staples er naar eigen zeggen nog dagelijks mee geconfronteerd.
Bij het horen van de naam Mavis Staples zou u spontaan een knieval moeten maken. Voor de leken: verwacht geen 90-60-90, maar een 67-jarige kranige momma die de strijd tegen apartheid een stem gaf. Onder leiding van Roebuck ’Pops’ Staples begonnen de zussen en broer Staple eind jaren veertig in de kerken van Chicago en omstreken op te treden. De droom van Martin Luther King kreeg stevige bijval van Pops, dus was het repertoire van zijn kroost snel bekend: "If he can preach it, we can sing it!"
Muziek met een boodschap dus, maar ook met een toekomst: in 1952 kregen The Staple Singers een eerste platencontract. Er werden bij verschillende labels platen opgenomen, maar de ultieme beloning kwam er uiteindelijk toen ze in 1968 bij Stax tekenden, waar ze met huisorkest Booker T. & the MG’s twee platen maakten (Soul Folk In Action en We’ll Get Over). Op dat moment was het beekje van de gospel al verlaten en werd de rivier van de soul ingedoken.
Zoals bij haast alle succesvolle zangformaties gingen de leden op een bepaald moment voor persoonlijk succes, ook Mavis. Helaas stond dat synoniem voor bergaf, want alle comebackpogingen ten spijt (onder andere met Prince) slaagde ze er niet in weer de impact van weleer te veroorzaken. Tot Ry Cooder haar belde: de man die zijn slideguitar nauwkeuriger bestrijkt dan een curlingspeler het ijs, die nog huurling was bij The Rolling Stones toen The Staple Singers bij Stax zaten én bovendien een talent heeft om schijnbaar vergane gloriën weer te doen pieken (Buena Vista Social Club!).
Een paar telefoontjes volstonden om het album op minder dan twee weken in te blikken. Cooder laat Mavis Staples doen wat ze het beste kan: preken tegen apartheid en racisme. Tien traditionele songs die hoog scoren in de all time top 100 van de Civil Rights Movement door Cooder naar zijn hand gezet, en twee nieuwe songs ("My Own Eyes" en "I’ll Be Rested") moeten en zullen u overtuigen. De korrel in de stem is door de decennia heen wat ruwer geworden, maar de boodschap en de overtuiging zijn nog steeds dezelfde.
"Down In Mississippi" tekent de stad op ten tijde van Mavis’ kinderjaren. Aparte drinkfonteintjes, aparte wasserettes en constant gevaar: Mavis ondervond het allemaal the hard way. "Someone would go to jail for shooting a rabbit out of the hunting season / but the season was always open on me". Helaas nog altijd een actueel onderwerp: er zijn nog steeds sicko’s die het leven iets te zwart-wit bekijken.
De nummers klinken wat afgestoft, maar zijn met respect behandeld. De arrangementen van Ry zitten perfect op de lijn van Mavis en de backende Freedom Singers. Op geen enkel moment krijg je het gevoel dat je naar een heruitgave van de jaren vijftig zit te luisteren, dit is een moderne plaat met de blik op het verleden en het heden tegelijk, een round up van een strijd die al meer dan vijftig jaar doorgaat. Anders gezegd: "we shall overcome" wordt nu "we’ll never turn back".
Er zijn gewoon geen zwakke schakels te bespeuren. Van de bezwerende slides in "Eyes On The Prize" via het op sax drijvende "This Little Light Of Me" tot de naar pure schoonheid omgeschoolde versie van "Jesus Is On The Main Line". Dat wij op het moment van schrijven de minste affectie vertonen voor de versie van "We Shall Not Be Moved" wordt ons hopelijk met een schietgebedje vergeven. In 2007, haast zestig jaar na het opvrolijken van de misvieringen, staat Mavis Staples er weer. Haar boodschap is nog niet verroest en ze zal niet rusten voor heel de wereld die meebrult. Dus grijp een brother bij de hand en hef collectief aan: "The only chains we can stand / are the chains of hand in hand". Tijdloze klasse.
Mavis Staples is op zaterdag 14 juli live te bewonderen op het Rhythm & Blues Festival in Peer.
