Voor liefhebbers van gothic metal behoeft Tristania geen
introductie. Dit Noorse outfit, een absolute topper in het genre,
schonk in 1999 het leven aan de klassieker ‘Beyond the Veil’, een
plaat waar heel wat mensen plat voor gingen. Aan hun gotisch
getinte sprookje dreigde in 2004 een eind te komen: de samenwerking
met de bepalende gitarist Morten Veland werd stopgezet, waarmee een
einde kwam aan een belangrijk era. Velen waren er immers van
overtuigd dat Tristania het zonder Veland wel kon schudden. Ze
kregen gelijk: ‘Ashes’, dat uitkwam in het jaar van de
boedelscheiding, was een desillusie. De re-issue van het prachtige
‘Mindwintertears’ in 2005, een plaat die ons nog eens herinnerde
aan hun verwelkte klasse, was slechts een pleister op een gapende
wonde. Na een bezinningsperiode van drie jaar vindt de band met dit
‘Illumination’ zijn tweede adem en een pak zelfvertrouwen
terug.
In oktober vorig jaar werden de bezoekers van het Metal Female
Voices Fest te Wieze door Tristania getrakteerd op twee nagelnieuwe
tracks. Een voorsmaakje dat best te pruimen viel en op
‘Illumination’ een verlengstuk krijgt. ‘Mercyside’, een van de
nummers die toen werden gespeeld, mag de plaat zelfs openen. En de
beuk gaat er meteen in: de furieuze riff uit de intro blijft
gedurende het hele nummer centraal staan en is de perfecte geleider
voor de gevarieerde zangpartijen die ook nu weer de aandacht
opeisen: de duistere mannenstem, de etherische, soms opera-achtige
en enigszins mysterieuze vrouwenzang en de grunts. Het iets
rustigere ‘Sanguine Sky’ heeft de allure van een echt
Tristania-nummer, met een catchy refrein dat lang blijft hangen.
Het fijne laagje pop is een leuke extra, zonder dat het de kracht
van de song in gevaar brengt. De zweverige zanglijnen van
frontvrouw Vibeke Stene fungeren dan wel als pivot, tijdens het
refrein gaat ze vurig de strijd aan met haar mannelijke tegenhanger
Østen. Een track die u met enige tegenzin zal loslaten.
‘The Ravens’ was het tweede nummer dat in oktober live werd
gebracht, en overtuigt ook nu weer. Lyrisch zit het heel mooi in
elkaar en ook hier slaan zanger en zangeres de handen in elkaar om
de luisteraar in hogere sferen te brengen. Vibeke heeft tot dan toe
een aantal knappe dingen laten horen, maar de beker is nog niet
eens halfleeg: met haar indrukwekkende operastem domineert ze
‘Destination Departure’, een ballade van hoog niveau.
Met de minuut wordt duidelijker dat op dit album de nadruk iets
meer ligt op het gotische, romantische en mysterieuze aspect dan op
het produceren van gewapend beton. De productie is dan ook een stuk
gladder dan die van voorgaand werk. Maar geen nood: de krachtige,
op power metal geënte gitaarpassages van ‘Down’ klinken lekker
doorbloed. ‘Fate’ is de échte vreemde eend in de bijt, met zijn
donker romantisch sfeertje, zoals we dat kennen van bands als
Tiamat en
My Dying
Bride. ‘Lotus’ passeert dan weer vrij onopvallend. Geen slecht
nummer, verre van zelfs, maar door de knappe songs die we eerder al
te horen kregen, kan het op niets meer aanspraak maken dan op een
stek op het achterplan. Ook niet echt typisch Tristania is
‘Sacrilege’, dat eerst de souplesse van eerdere tracks inruilt voor
gebeuk, en zich wat verder weet te herpakken. Een laatste keer
opveren doen we bij afsluiter ‘Deadlands’, een ballade die weer
volledig in functie van Vibeke Stene is geschreven. Als teken van
dankbaarheid deze veelzijdige zangeres voor de laatste keer alles
uit de kast.
‘Illumination’ een geïnspireerde revanche noemen na het
teleurstellende ‘Ashes’, is zowaar een understatement. De songs
zijn sterk en gevarieerd, en dat laatste houdt meteen ook het
grootste gevaar in voor de fans van de vertrouwde Tristania-sound.
Maar na het nodige aantal rondjes in de cd-speler openbaart
‘Illumination’ zich als een hardnekkige bijter van een plaat.
