Hassan-I-Sabah, de oude man op de berg, was in de 11e eeuw een beruchte tegenstander in de islamwereld. Zijn cult van moordenaars, Hashashin ofte assasijnen, was alom gevreesd vanwege zijn roekeloosheid en fanatisme. Geen van zijn slachtoffers overleefde een aanslag, zo wil de legende.
Wars van alle mythevorming rond hun methodes en leer — zo zouden de toekomstige moordenaars in een artificieel paradijs leven en de belofte krijgen er na hun dood naar terug te keren zodra ze hun opdracht volbracht hadden — vertoont deze groep een aantal opmerkelijke gelijkenissen met de huidige golf van "zelfmoordterroristen". Mag het dan ook verbazen dat postmetal/hardcore-helden Isis deze maal voor een aan Hassan-I-Sabah toegeschreven citaat kozen?
Van bij de eerste e.p. Mosquito Control zijn de albums van Isis immers opgebouwd rond een specifiek thema. Frontman Aaron Turner erkent dat I-Sabah deze maal een bron van inspiratie was, maar ook dat Mark Z. Danielewskis House Of Leaves, Cervantes’ Don Quijote en Jorge Luis Borges’ Labyrinths de songs beïnvloed hebben. Isis’ bedoelingen en thematiek blijven echter, in tegenstelling tot Red Sparowes bijvoorbeeld, veel meer op de achtergrond. Het is aan de luisteraar om zelf te bepalen wat het achterliggende idee bij de nummers is.
De enige twee songs die een duidelijke thematiek "verraden" zijn "Firdous E Bareen", de tuin die dienst deed als artificieel paradijs van de Assasijnen, en "Dulcinea", de grote geliefde en ideale vrouw van Quijote, hoewel hij haar nooit te zien krijgt. De postmetal / sludge op In The Absence Of Truth vormt een nieuwe stap in het geluid van de groep, de uitgesponnen melodieën en beukende drums zijn nog steeds aanwezig, maar meer dan ooit switcht Aaron Turner tussen verschillende stemmen. De logheid die in de vroegere nummers onderhuids steeds aanwezig was, lijkt ingeruild te zijn voor een minder zwaar geluid dat daarbij toch nergens zijn meeslepende karakter verliest.
Zo is in "Wrists Of Kings" en "Not In Rivers, But In Drops" een tribale invloed duidelijk hoorbaar in de ritmische structuren, maar vormen de trage drumpartijen en over elkaar gedrapeerde slepende melodieën opnieuw de ruggensteun voor Turner. Vooral in "Wrists Of Kings" weifelt hij tussen een stevige grunt en melodische zang, terwijl hij vooral voor de korrelige zangstem kiest. "Dulcinea" start haast romantisch, al wordt ons door het opgejaagde ritme geen moment rust gegund.
"Over Root And Thorn" en "1,000 Shards" nemen dan weer rustig de tijd, maar waar het eerste nummer uitbarst in een explosie van harde gitaren en een brullende Turner die de luisteraar bij het nekvel grijpt om hem wat later verweesd achter te laten, blijft "1,000 Shards" opvallend op de achtergrond, pas in de laatste tellen wordt de dreiging zichtbaar. "Holy Tears" sluit aan bij het oudere werk met loggere structuur, knap doorbroken door verschillende gitaarpartijen die tijdelijk de bovenhand nemen.
De electro-invloed, duidelijk hoorbaar in het instrumentale tussendoortje "All Out Of Time, All Into Space", heeft ook een thuis gevonden in het bezwerende "Firdous E Bareen", dat de tuin der lusten van een soundtrack voorziet. "Garden Of Light" neemt het bezwerende karakter over, maar incorporeert alle elementen uit de Isis-catalogus om tot een verschroeiend einde te komen dat de luisteraar een finale slag toedient.
Met In The Absence Of Truth heeft Isis een waardige opvolger gevonden voor Panopticon en Oceanic. De emotionele mokerslag laat misschien wat langer op zich wachten dan bij de vorige albums, maar wie van In The Absence Of Truth kan genieten, zal al snel niet meer zonder kunnen. Want zoals de oude man al wist: het verlangen naar het paradijs en zijn geneugten is oneindig, zelfs al denken zij die het bewonen dat ze ook zonder kunnen.
