Saved




Toch gek, waar die Amerikanen zich allemaal over kunnen opwinden.
‘Saved!’, een satirische tienerkomedie waarin de gevolgen van een
dogmatisch religieus waardenbesef aan de kaak worden gesteld, wist
aan de andere kant van de oceaan zowaar een controverse uit te
lokken omwille van zijn – schijnbaar explosief geachtte –
standpunten tegenover ver doorgedreven katholicisme. Maar dan kijk
je naar de film en je vraagt je af waar die drukte goed voor was –
wéét elk min of meer verstandig mens dan niet dat extremisme per
definitie verkeerd is? Laat niemand u iets wijs maken: ‘Saved’ is
géén tirade tegen het katholicisme. Het is wél een exposé over het
soort mensen dat meent een monopolie te bezitten op de waarheid –
mensen die de boodschap van de Bijbel perverteren en al dan niet
bewust verkeerd representeren om te passen binnen hun eigen
bekrompen denkwereldje.

Jena Malone (eerder in ‘Donnie
Darko’
), speelt Mary, een primus aan de American Eagle
Christian High School – een metershoge Jezus kijkt neer op de
leerlingen voordat ze het schoolgebouw binnengaan, een gesjeesde
predikant (Pastor Skip, gespeeld door Martin Donovan) komt hen met
de regelmaat van een klok meedelen dat ze onvermijdelijk naar de
hel zullen gaan indien ze hun toevlucht niet zoeken bij God en in
één van de klaslokalen zien we zelfs een poster hangen: ‘Jesus
is watching’
. Haar hele leven lang speelt Mary het strikt
katholieke spelletje van haar school en moeder al mee – ze is zelfs
bevriend met Hilary Faye, een wandelende, pratende Barbiepop die 24
uur op 24 garant staat voor de meest afstotende uitspraken in de
naam van de grotere glorie van de heer, zoals: I’m saving myself
for marriage, and I’ll use force if necessary.
Waarna ze op de
schietbaan een paar goed gemikte kogels in het kruis van het
doelwit schiet.

Dan op een dag komt Mary erachter dat haar (uiteraard strikt
platonische) vriendje er stiekeme homoseksuele verlangens op
nahoudt. Mary is uiteraard gechoqueerd en besluit alles op alles te
zetten om hem terug te winnen naar de kant van God – het resultaat
is het soort van gestommel op de bovenverdieping dat normaal gezien
pas na het huwelijk zou hebben plaatsgevonden. God heeft evenwel
een slechte dag – haar vriendje wordt door z’n ouders naar een
kliniek gestuurd waar ze hem wel eens even van z’n ziekte af zullen
helpen, Mary blijft achter met een bolle buik. Haar geloof heeft
gaandeweg een ferme knauw gekregen, en wanneer blijkt dat ze van
haar o zo christelijke vriendinnen niets anders te verwachten heeft
dan verwijten en donderpreken, besluit ze het gezelschap op te
zoeken van de rebellen van de school: het joods meisje Cassandra
(Eva Amurri), de gehandicapte jongen Roland (Macauly Culkin) en de
onconventionele skateboarder Patrick (Patrick Fugit).

Hier in Europa heb ik zo’n gevoel dat er geen haan zal kraaien naar
de religieuze agenda van deze film – maar goddank zijn wij
vooralsnog dan ook bespaard gebleven van figuren als
Jerry Fallwell
, en blijft spiritueel fanatisme hier voorlopig
nog steeds iets waar we op z’n best af en toe op een zondagochtend
voor uit ons bed worden gebeld door Jehova’s getuigen met een brede
grijns en een folder in vier kleuren. Wat de VS betreft, zou ik
evenwel niet onderschatten in welke mate dit soort van extreem
gedrag inderdaad bestaat en een deel uitmaakt van de cultuur waarin
maar al te veel kinderen worden grootgebracht. Het simpele feit dat
zoveel mensen geschokt waren door de inhoud van deze film, is al
voldoende bewijs dat die niet zo ver bezijden de waarheid is. Als
het allemaal een groteske karikatuur is, waarom zouden ze zich er
dan zo druk in maken? En wat meer is: hoe komt het dan dat er op
het internet alleen al zoveel bronnen te vinden zijn van mensen die
nog steeds actief lobbyen om creationisme aan
te leren in scholen in plaats van de evolutieleer, en van mensen
die homoseksualiteit niet alleen ziekelijk
vinden, maar homo’s zelfs hun rechten zouden willen ontzeggen
vanuit een verwrongen gevoel van morele meerderwaardigheid? Néé,
natuurlijk zijn dat soort van excessen niet de norm, ook niet in
het nochtans zo wacky Amerika – maar het bestààt wel, en daarmee
heeft de film al meteen z’n bestaan verantwoord. Er wordt immers
nergens beweerd dat de prent voor of over het merendeel van de
katholieken spreekt.

De (weliswaar niet al te blijde) boodschap van ‘Saved’ zit dus wel
goed – de vraag blijft echter of dit ook wel een goede film is, en
daar begint het schoentje te wringen. De plot op zichzelf is immers
niet zoveel bijzonders – dit verhaaltje van een populaire meid die
een fatale fout maakt en vervolgens uit de genadeloze kring van
über-bitchen wordt gestoot, is immers niet bepaald een toonbeeld
van originaliteit. In wezen kregen we hetzelfde gegeven in ‘Heathers’ en ‘Mean Girls’ ook al te zien, hoewel er
ditmaal uiteraard andere nadrukken worden gelegd wat de thematiek
betreft. Een film bestaat uit méér dan alleen maar een idee – je
moet het ook weten te verpakken in een fris verhaal dat niet de
indruk geeft gerecycleerd te zijn uit de overschotjes van andere
prenten in hetzelfde genre.

Bovendien is er hier een nijpend gebrek aan écht grappige momenten
– hier en daar krijgen we wel een heerlijke one-liner zoals: ‘I
just crashed my van into Jesus!’
, maar die zijn eerder
zeldzaam. Over het algemeen zijn de dialogen niet scherp genoeg om
een meerwaarde te geven aan de situaties die regisseur Brian
Dannelly heeft bedacht. Neem bijvoorbeeld een scène waarin
Cassandra de aandacht van Mary en haar zwangerschap wil afleiden
door Hilary wijs te maken dat ze Jezus écht wel wil leren kennen.
Hilary begint aan haar missie om Cassandra’s ziel te redden,
terwijl Mary stilletjes de aftocht blaast – daar krijgen we een
prachtige gelegenheid voor een paar hilarische dialogen tussen holy
roller Hilary en de cynische Cassandra, maar niets daarvan –
Dannelly kiest ervoor om Mary te volgen, en wat er precies tussen
de twee andere meisjes gebeurt, blijft een raadsel. Daar laat
Dannelly een geweldige kans liggen, en dat soort fouten maakt hij
regelmatig over de loop van de film – je krijgt naar het einde toe
steeds meer de indruk dat ‘Saved’ nog niet half zo grappig is als
hij had kunnen zijn.

De acteerprestaties maken evenwel veel goed – Jena Malone en Mandy
Moore zijn erg goed in de hoofdrollen, maar het is vooral Eva
Amurri (overigens een stiefdochter van Tim Robbins) als de rebelse
Cassandra die indruk maakt – elke jonge actrice die de rol van
opstandeling tegen haar omgeving op zich neemt, loopt het risico
dat ze een poseur gaat lijken, maar Amurri slaat nergens een
verkeerde noot. Eervolle vermelding ook voor Patrick Fugit, die
zijn beloftes uit ‘Almost Famous’
meer dan waarmaakt, en voor de wederopstanding (nuja, wat heet) van
Macauley Culkin, met diepere stem en hogere aspiraties dan destijds
toen hij nog een kindsterretje was.

‘Saved’ behandelt een belangrijk onderwerp met onmiskenbare
intelligentie, maar gaandeweg is men vergeten om hier ook gewoon
een geestige komedie van te maken – de goeie grappen zijn veel te
spaarzaam. En dan mag je nog zo’n goeie acteurs hebben: een
dergelijk gebrek valt niet te maskeren. Doodzonde.

http://www.savedmovie.com/

4
Met:
Jena Malone, Mandy Moore, Macauly Culkin, Eva Amurri, Patrick Fugit, Martin Donovan
Regie:
Brian Dannelly
Duur:
92 min.
2004
USA
Scenario:
Brian Dannelly

verwant

Gone Girl

Of hij ooit nog die vervolgen op The Girl...

The Hunger Games :: Catching Fire

En hop, daar zijn we weer, voor een van...

Sucker Punch

Oh, how the mighty have fallen. Zack Snyder beleefde...

Tangled (Rapunzel)

Twee jaar geleden probeerden de Walt Disney Studios met 'Princess...

License To Wed

Mensen hebben vaak de neiging om de dingen veel...

aanraders

La Bête

De naam Bertrand Bonello laat misschien niet bij iedereen...

Dune Part Two

Na het opvallende succes (de film haalde een allesbehalve...

The Iron Claw

Regisseur Sean Durkin is een kei in het evoceren...

Human Forever

“Hoe ga je met dementerende mensen om?” moet plaats...

Dream Scenario

‘Nicolas Cage is de enige acteur sinds Marlon Brando...

recent

Ilja Leonard Pfeijffer :: Alkibiades

Bekroond, gelauwerd, alom gelezen en geprezen: zonder overdrijven mogen...

¥$ :: Vultures 1

Doorheen zijn hele carrière zijn twee elementen altijd dominant...

Talk Show

27 maart 2024Botanique, Brussel

Eind jaren tachtig sloegen alle rockers plots aan het...

Arthur The King

Uitgerekend in de week dat Joe Camp – de...

Hors-saison

Met zijn sociaal bewogen films past Stéphane Brizé binnen...
Vorig artikel
Volgend artikel

LAAT EEN REACTIE ACHTER

Schrijf uw reactie
Vul hier uw naam in