Films maken is risico’s nemen, zeker als je de intentie hebt om
goeie films te maken. Het schrijven van een scenario en het
regisseren van een cast en crew vereist een constant balanceren
tussen je wens iets vernieuwend, interessant te doen, én het
volslagen verbod om pretentieus of navelstaarderig te worden.
Soderbergh wist in het verleden dat evenwicht zeer mooi te treffen,
met zowel commercieel succesvolle, leuke publiekfilms als ‘Ocean’s Eleven’, en imposante cinefiele
stukjes als ‘Traffic’ en ‘The
Limey’. Met ‘Full Frontal’ gaat de regisseur die sneller filmt dan
zijn schaduw een bekende weg in; net als in zijn debuut ‘Sex, Lies
And Videotape’ en het zeer weinig geziene, maar geestige
‘Schizopolis’, neemt de man een camera, een bende acteurs en veel
goeie wil, en hij ziet wat ervan komt.
De regels van het spel waren voor iedereen duidelijk: de acteurs
moesten op eigen kracht naar de set komen, ze deden hun eigen
make-up, iedereen had de verplichting volop te improviseren en zich
bovenal zoveel mogelijk te amuseren. Gekoppeld aan het feit dat het
geheel overwegend in korrelachtige videobeelden is opgenomen, wil
dat zeggen dat we in wezen naar een nogal luchthartige dogmafilm
zitten te kijken. Dergelijke experimenten kunnen ofwel zéér goed,
ofwel zéér slecht aflopen, maar niets daartussenin. En het spijt me
het te moeten zeggen, maar ‘Full Frontal’ is geen goeie film. Wel
in tegendeel. Het genoegen blijft in dit geval geheel aan de kant
van de regisseur en acteurs, die zich hier bezondigen aan het soort
van artistieke masturbatie dat àlle alternatieve filmmakerij
eigenlijk is, indien het niet goed afloopt.
Van een verhaal is nauwelijks sprake: Soderbergh stopt een
zestal personages bij elkaar, die allemaal iets met de filmwereld
te maken hebben. Julia Roberts en Blair Underwood zijn twee acteurs
die samen spelen in de nieuwe film van Soderbergh zelve (de
regisseur is heel even te zien). Die film (let goed op), gaat zelf
ook weer over de opnames van een film: de nieuwe van David Fincher,
namelijk, met Brad Pitt in een hoofdrol (cameo’s!). Op dit punt
zitten we dus al aan een film in de film in de film. Maar daar gaat
het niet eens over.
De film (niet die van David Fincher, maar die van Soderbergh in
de film), werd geschreven door David Hyde Pierce (gekend uit
‘Frasier’), een neurotische auteur die bang is dat zijn echtgenote
(Katherine Keener) niet meer van hem houdt. Wat ze ook niet doet.
En dan is er nog David Duchovny als de producer die alle andere
personages heeft uitgenodigd op zijn verjaardagsfeestje, en
dringend “release” nodig heeft.
Kunt u nog volgen? Binnen dat geraamte krijgen we een stortvloed
aan insider-jokes en bizarre situaties, zoals een toneelstuk rond
Hitler dat nauwelijks volk lokt, een massagebeurt die plakkerig
afloopt, een fetisj voor opblaasbare wereldbollen, een hond die een
overdosis krijgt en een onverwacht overlijden.
Het klinkt helaas allemaal veel leuker dan het is, want hoewel
er enorm veel humor te rapen valt binnen die situaties, wordt er
nergens een vorm aan de film gegeven waardoor ze leuk zouden kunnen
worden. We lijken wel naar een aaneenrijging van sketches te
kijken, die nauwelijks iets met elkaar te maken hebben, en
bijgevolg ook niet geestig zijn.
De regisseur nodigt zowat al zijn vrienden uit om mee te spelen
(Roberts, Pitt, Keener), wisselt tussen traditionele 35 mm film en
bibberige, onzuivere 8 mm, laat scènes door, over en in elkaar
vloeien en schudt de eisen van een normale vertelstructuur van zich
af alsof ze volkomen betekenisloos zijn voor hem. Soderbergh heeft
zich hier helemaal laten gaan, heeft al zijn filmische tics op een
hoop gegooid en het vervolgens tot “een film” benoemd. Maar dat is
het niet. Want een film, hoe experimenteel dan ook, dient nog
altijd ergens naartoe te gaan, een bestemming te hebben. ‘Full
Frontal’ gaat helemaal nergens naartoe, blijft een beetje ter
plaatse trappelen, en zelfs dàt is niet erg boeiend om naar te
kijken.
Wat we in de praktijk krijgen, is de ene ellenlange praatscène
na de andere, waarin de acteurs met een vette knipoog naar hun
eigen werk en dat van anderen verwijzen (Underwood tegen Roberts:
“the pretty woman kisses the black star under a pelican moon!”).
Aanvankelijk wil je het spelletje best nog wel meespelen, maar na
een tijdje wordt het duidelijk dat dit niet meer is dan een
onderonsje van Hollywoodfiguren, waar je als kijker bitter weinig
te zoeken hebt. ‘Full Frontal’ lijkt niet eens voor een publiek
gemaakt, maar enkel en alleen voor het genoegen van de cast en
crew, omdat ze toch zo graag samenwerken. Had Soderbergh dan niet
gewoon een barbecue kunnen organiseren voor zijn vrienden, in
plaats van er ons mee lastig te vallen?
