Waar eindigt eerbetoon en waar begint plagiaat? Dat vroegen we ons
af toen we voor het eerst ‘All Ones and Zeros’ hoorden, de
openingssong op dit titelloze debuut van The Early Years. Het
nummer doet – hallogallo nog aan toe! – zo sterk denken aan een
song van het legendarische krautrocktrio Neu!, dat we even meenden
dat we te maken hadden met een cover. Maar niks is minder waar, in
de hoesnota’s staat overduidelijk ‘written, played and produced by
The Early Years’. ‘Als daar maar geen vodden van komen,’ dachten
we, en ‘hopelijk kunnen ze er in Duitsland toch een béétje mee
lachen.’ Krautrock blijkt echter maar één van de vele stijlen te
zijn die de band aankan. Je zou zelfs kunnen zeggen dat ze
geprobeerd hebben alle genres te verwerken in hun muziek waarin
gitaren centraal staan en die niet nadrukkelijk verwijzen naar
(post)punk, new wave of metal.
The Early Years komen uit Londen en bestaan uit David Malkinson
(gitaar en zang), Roger Mackin (gitaar) en Phil Raines (drums).
Grondlegger van het groepsgeluid is geluidenavonturier Malkinson,
die nog vóór hij Mackin en Raines leerde kennen de mogelijkheden
van gitaren, versterkers en effectpedalen onderzocht en met zijn
‘geestesverruimende’ noise een erg kleine maar trouwe schare fans
wist te verzamelen. In tegenstelling tot wat vandaag de gangbare
manier van werken lijkt, liet de band MySpace en YouTube
grotendeels links liggen en probeerde het trio een doorbraak te
forceren door ‘op grootvaders wijze’ demo’s op te sturen naar
verschillende radiozenders. Huw Stephens, Steve Lamacq (beiden
Radio 1) en John Kennedy (XFM), drie deejays die als talentenjagers
de leemte proberen te vullen die John Peel achterliet, geloofden
meteen in de groep en nodigden hen zelfs uit in de studio. Ook de
platenmaatschappijen konden nu niet meer achterblijven, en
uiteindelijk was het Beggars Banquet dat er in slaagde The Early
Years aan zich te binden.
Eén ding waar je The Early Years zéker niet van kunt beschuldigen,
is dat ze geen smaak hebben. Na een eerste reeks beluisteringen
waren we zelfs echt nieuwsgierig naar wat er zoal in de
platenkast(en) staat van Malkinson, Mackin en Raines. Want waar het
vandaag bon ton blÃjft van te verwijzen naar en te klinken naar
iets dat cool was aan het eind van de jaren ’70/begin jaren ’80,
halen zij de mosterd bij acts die zich de afgelopen decennia eerder
ophielden in de periferie van de pop- en de rock; cultgroepen die
nooit echt zijn doorgebroken bij het grote publiek, maar wel een
erg grote invloed hadden/hebben op tijdgenoten en latere generaties
muzikanten. Behalve het eerder genoemde Neu! (en andere
krautgrootheden als Can) deed deze plaat ons dan ook méér dan eens
denken aan Spiritualized, Velvet
Underground, vroege The Verve en zelfs
(hier en daar) Sigur Rós.
Op hun debuutplaat spelen The Early Years – bewust, nemen we aan –
met verve een spel waarbij de luisteraar op het verkeerde been
wordt gezet. Sommige songs klinken van meet af erg bekend in de
oren zonder dat je precies kan duiden aan wie of waaraan ze je doen
denken, tot je na enkele beluisteringen moet toegeven dat het om
behoorlijk origineel materiaal gaat. Bij andere nummers is het dan
weer net omgekeerd: dit klinkt fris en nieuw, denk je dan, maar na
elke draaibeurt merk je dat het lijstje elementen die je al eens
eerder en elders hebt gehoord steeds langer wordt. Het resultaat is
een verrassend en boeiend album dat best wat tijd kan gebruiken om
te rijpen.
Bij een eerste kennismaking kwam ‘The Early Years’ over als een
mistig, saai en bij momenten nogal zweverig werkstuk. Het was pas
na herhaaldelijk beluisteren dat we ontdekten dat dit een erg
knappe, gelaagde plaat is. De songs neigen inderdaad wel wat naar
het ‘epische’ en geven op het eerste gehoor zelfs de indruk niet
meer te willen fungeren als meer dan louter ‘decoratieve’
soundscapes. Gelukkig beseften Malkinson, Mackin en Raines dat het
veiliger is beide voetjes op de grond te houden en laten ze de
teugels nooit écht vieren, en zijn ze steeds uitgegaan van echte,
deugdelijke songs. Aan favorieten aanstippen gaan we ons ook deze
keer niet bezondigen want het is echt zo’n sfeervolle plaat die je
best in één ruk uitzit, met liedjes die je best niet hun
(plaat)context haalt. Te ontdekken dus, deze Early Years,
letterlijk en figuurlijk!
