Ze vergeleek zichzelf ooit met een verleidelijke sirene, en ook zoveel platen verder is daar nog altijd niets van gelogen. Op Breath And Air klinkt Heather Nova etherischer en betoverender dan ooit. “Eigenlijk wilde ik een elektronische plaat maken”, glimlacht ze. “Maar dat is deze keer niet gelukt.”
enola: Hoezo?
Heather Nova: “Zoals het altijd gaat: life’s what happens while you’re busy making other plans. Ik had het plan opgevat een meer elektronische plaat maken, zonder akoestische gitaren. Ik wilde de eenvoud, maar dan zonder mijn gebruikelijke sjabloon en klankpalet. Toen ik de studio introk en we met de songs aan de slag ging, riepen ze echter om mijn gitaar. Dat organische element bleek gewoon nodig. Maar zelfs dan bleef ik wel bij mijn voornemen dat de productie simpel moest blijven. Ik wilde dat de plaat veel sfeer zou hebben, en ik denk dat dat gelukt is. Het voelt nog altijd ruw genoeg aan.”
“En ja, die elektronische onderlaag is er nog altijd. Chris Bond, de producer, had in zijn studio een ongelofelijke en onuitputtelijke voorraad oude synthesizers, Moogs, en ga zo maar door. Het was nogal plezant om daar mee te spelen en allerlei geluidjes uit te proberen. Dat soort klankjes had ik immers nog nooit op een album gebruikt. Maar uiteindelijk moet je luisteren naar wat de song wil, en ik had het geluk dat ook Chris die gevoeligheid deelde. Hij is niet het soort producer dat je vertelt wat je moet doen, we maakten de plaat gewoon samen, wisselden ideeën uit. Meestal was het in de studio gewoon hij en ik.”
enola: Zie je jezelf op een later moment wél die elektronische richting verder verkennen?
Nova: “Dat kan. We zullen zien. Ik ben nog altijd geïntrigeerd door het idee van een heel gestripte plaat, maar dan eentje waar de akoestische gitaar is vervangen door iets elektronisch.”
enola: Had je ook thematisch ideeën? Of was het gewoon zien waar je onderbewuste mee kwam?
Nova: “Het zijn allemaal songs die in de loop van een paar jaar zijn geschreven, en die plots een geheel werden toen ze samenkwamen voor dit album. Er is geen thema dus, het is niet meer dan een verzameling nummers, zoals een boek een verzameling van kortverhalen kan zijn. En als ik de plaat dan overschouw, dan zie ik wel dat er thema’s zijn, gewoon omdat ik in een bepaalde fase van mijn leven zat en dat dit de dingen waren waar ik mee bezig was. Breath And Air is de samenvatting van de ideeën en emoties in mijn leven, en op die manier best introspectief. Ik probeer mezelf op deze plaat wat meer te begrijpen.”
enola: Ik vind het interessant hoe je altijd bij nautische metaforen uitkomt: “Ebb And Flows”, “Hey Poseidon”…
Nova: “Het zit gewoon diep in mijn psyche. Dat heeft zeker te maken met de jaren dat ik opgroeide op een boot, maar zelfs vooraf leefden we al aan de zee. De zee is altijd aanwezig geweest in mijn leven, en heeft me een bepaald perspectief gegeven dat anders is dan als je gewoon op het strand ‘mooi toch’ denkt. Als je midden in de oceaan dobbert, twee weken ver van elke mogelijke kust, ben je heel erg kwetsbaar en klein. Je bent wegwerp. Het geeft je een gevoel van hoe klein je bent dat niet slecht was om als kind te ervaren. Het stimuleerde een nederigheid, respect voor het leven. Zo hebben de natuur, de zee, me altijd geholpen om verbonden met mezelf te blijven. Het brengt me terug tot de kern, helpt me om te schrijven.”
“Bij Poseidon kwam ik overigens uit toen ik in Griekenland aan het zeilen was. Ik was helemaal gebiologeerd door die archetypes in hun mythologie. Ik zat in een overgangsfase: mijn vriend en ik waren uit elkaar, ik stelde alles in vraag, en zocht naar hoe mijn leven nu kon zijn. En dan voor het eerst sinds lang opnieuw op zee zijn hielp. Ik keek naar de horizon en zag alle mogelijkheden open liggen. Ik had het gevoel dat alles kon, terwijl een deel van me nog altijd verlangde om die relatie toch te doen werken. In dat nummer realiseer ik me dat ik me niet moest laten definiëren door dat soort zaken.”
enola: Er hangt ook veel dood over deze plaat. In “From Up Here” neem je afscheid van een gestorven vriendin, in “Farewell” overdenk je je eigen sterfelijkheid.
Nova: “Dat gebeurt als je ouder wordt. Als je 25 bent, denk je dat het leven oneindig is. Wanneer je ouder wordt, realiseer je je dat dat niet zo is. En zelf heb ik niet eens zo’n angst om te sterven, maar ik vrees het wegvallen van mijn geliefden. Daar denk ik vaak over. Enfin, toch regelmatig.”
enola: In de titelsong zing je over een vriendschap die jarenlang op koud ijs heeft gelegen door een misverstand.
Nova: “Dat overkomt ook mij wel eens. En dan beland ook dat al eens in een nummer, want zo verwerk ik dingen. Songschrijven doet me soms diep duiken in mijn emoties en gedachten, het helpt me om te begrijpen wat er gebeurt. Het wil dus niet zeggen dat ik altijd hevige dingen beleef, zulke nummers betekenen gewoon dat ik op die momenten wel naar de gitaar grijp om te verkennen wat ik voel.”
enola: Je verbindt vriendschap met de fragiliteit van een vlinder. Mooi beeld.
Nova: “Ik had het beeld in mijn hoofd van toen ik kind was, in de Canadese blokhut van mijn grootmoeder. Buiten brandde één peertje, en van in mijn bed kon ik de motten naar dat licht zien vliegen. Ik was betoverd, maar ook wat bezorgd voor hen. In dezelfde tijd vond ik een vlinder in het gras, en mijn grootmoeder drukte me op het hart zijn vleugels niet aan te raken, dan zou hij niet meer kunnen vliegen. Dat soort dingen maken indruk op een kind.”
“Die vlinder verwijst naar die onschuld van de kindertijd, wanneer we denken dat als iemand ons graag ziet, dat voor altijd zal zijn. We geloven immers zo graag in onvoorwaardelijke liefde, en als dat vertrouwen dan gebroken wordt, is dat een schok. Want het kind dat in dat sprookje wilde geloven, zit altijd nog ergens in ons.”
enola: Vóór Breath And Air maakte je een coverplaat. Heb je daar dingen uit overgehouden die je naar dit album meenam?
Nova: “Niet echt bewust. Als ik schrijf, denk ik niet aan andere muziek, het voelt meer als een natuurwandeling maken. Onbewust zullen mijn vroege invloeden wel hun stempel hebben achtergelaten op wat ik doe. Simon & Garfunkel, Cat Stevens, Joni Mitchell… ik weet dat ze in mijn schrijven zijn geslopen, in de manieren waarop ik melodieën maak en songs structureer, maar dat is nooit bewust gegaan. Die coverplaat maakte ik meer voor het plezier, omdat je dan eens uit andere emoties kunt tappen dan doorgaans, omdat de productie vaak dicteert hoe je een nummer hoort. Neem nu “Stayin’ Alive”, een echt disconummer dus, dat komt upbeat en vrolijk binnen. Als je dat vervolgens stript en enkel de teksten hoort, merk je dat het eigenlijk best een griezelige song is.”
enola: Je bent dus eerder een intuïtieve songsmid?
Nova: “Absoluut. Zeker het initiële idee moet op zo’n manier tot mij komen. Ik probeer me open te stellen en de vonk te laten ontstaan. Maar natuurlijk ga ik op zo’n vlammetje vervolgens mijn ambacht wel loslaten, zodat het een song wordt. Het is een beetje als pottenbakken; ik ben heel precies in hoe ik dan te werk ga: elk woord moet van belang zijn en iets opwekken, elke zin moet vol betekenis zitten. Ik denk dat ik wel probeer poëtisch te zijn als ik schrijf. Melodieën komen vanzelf, die vloeien er wel uit, maar tekst is werken.”
enola: Songschrijven is een zoektocht naar betekenis en helderheid, zeg je.
Nova: “Het is een zoektocht, en vaak één naar hoop. Als ik over verlies schrijf, of het einde van een relatie, zie ik dat, net als elke andere kunstuiting, eerst en vooral als een daad van hoop. Want wat ik probeer is om iets moois te maken van iets pijnlijks. Dat op zich is schoonheid. Hoop is belangrijk. Je kunt geen songs zonder schrijven, dat zou te donker zijn. Ik wil het licht vinden, zelfs als het om heel trieste dingen gaat.”
enola: Zou je zeggen dat schrijven therapeutisch is?
Nova: “Dat denk ik wel. Ik heb dat schrijven nodig. En wat ik interessant vind, is hoe die songs vervolgens de wereld in trekken, en therapeutisch kunnen zijn voor een luisteraar. Dat is wat ik zo mooi vind aan songs, dat hoe rauwer en persoonlijker je bent, hoe waarachtiger het overkomt, hoe meer waardevol voor het publiek. Geweldig toch dat muziek ons verbindt, en ons minder alleen doet voelen in onze ellende?”
“Het gebeurt regelmatig dat een fan me komt vertellen wat een nummer heeft betekend voor haar of hem, en dat is waarom ik altijd muziek ga blijven uitbrengen. Ik ga sowieso altijd blijven schrijven, maar het ook loslaten in de wereld doe ik omdat ik het gevoel heb dat ik daardoor werkelijk iets kan bijdragen. Ook optreden geeft me vaak dat gevoel.”
Heather Nova speelt de komende maanden verschillende keren in ons land. Info: www.heathernova.com
